Βόνιτσα: Στην άκρη του Aμβρακικού

Παραλιακή κωμόπολη της Αιτωλοακαρνανίας με έντονο νησιώτικο χρώμα, η γραφική Βόνιτσα αγναντεύει τον Aμβρακικό κόλπο. Το καλοδιατηρημένο κάστρο στον πευκόφυτο λόφο, η πολυσύχναστη προκυμαία με τα εστιατόρια και τα καφέ, η σύγχρονη μαρίνα για αλιευτικά και εκδρομικά σκάφη, το νησάκι Κουκουμίτσα, σε μικρή απόσταση από τις ακτές, συνθέτουν την όμορφη εικόνα της Βόνιτσας, που αποτελεί το κύριο οικιστικό κέντρο μιας περιοχής με ωραίες ακρογιαλιές και αξιόλογη ιχθυοπαραγωγική και τυροκομική δραστηριότητα.

Σε λόφο που υψώνεται πάνω από τη Βόνιτσα δεσπόζει κάστρο που οικοδομήθηκε κατά τους Μεσοβυζαντινούς Χρόνους. Οι βυζαντινές οχυρώσεις ενσωματώθηκαν στις μεταγενέστερες (πιθανώς ενετικές), που έδωσαν στο κάστρο τη σημερινή μορφή του. Οι επισκέπτες του κάστρου της Βόνιτσας βλέπουν την εκκλησία της Αγίας Σοφίας, σπάνιας αρχιτεκτονικής, και ερείπια οικοδομημάτων.

Τα θρησκευτικά μνημεία της Βόνιτσας που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι η εκκλησία της Παναγίας (στη θέση «Χώρα», κοντά στο λιμάνι), ο μητροπολιτικός ναός του Αγίου Σπυρίδωνος (στο κέντρο της κωμόπολης) και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου.

Στολίδι της Βόνιτσας είναι η Κουκουμίτσα, το πευκόφυτο νησάκι με το εκκλησάκι του Αγίου Νεκταρίου. Πέτρινη πεζογέφυρα το συνδέει με την παραλία της Βόνιτσας.

Σε γειτονικό λόφο, σε απόσταση 2,5 χλμ ΝΑ από τη Βόνιτσα, βρίσκεται το μεσαιωνικό ξωκλήσι της Παναγίας της Αλιχνιώτισσας.

Εξάλλου, στη διαδρομή από τη Βόνιτσα προς το χωριό Παλιάμπελα σώζεται το καθολικό της μονής της Αγίας Παρασκευής.

Τα Παλιάμπελα, χωριό χτισμένο πάνω σε ύψωμα, προσφέρουν ωραία θέα στον Αμβρακικό κόλπο. Πάνω από το χωριό δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Κοσμά, ενώ δρόμος που ξεκινά από αυτό οδηγεί στο Βαρκό, ακρογιαλιά με λιμανάκι για ψαρόβαρκες.

Ανατολικότερα βρίσκονται η γραφική ακρογιαλιά της Ρούγας και η παραλία του Παλαιόμυλου.

Νοτιοανατολικά από τη Βόνιτσα οι ταξιδιώτες ανακαλύπτουν ένα γραφικό χωριό των Ακαρνανικών Ορέων, το Μοναστηράκι. Το επιβλητικό τοπίο, τα πλατάνια και τα τρεχούμενα νερά, τα θρησκευτικά μνημεία της ευρύτερης περιοχής (Άγιος Ιωάννης, Παντοκράτορας – Μεταμόρφωση του Σωτήρα, Παναγία Βροχοτινή) εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες. Κοντά στο Μοναστηράκι βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της εταιρείας παραγωγής εμφιαλωμένου νερού «Κορπή» και, σε μικρή απόσταση, οι ιαματικές πηγές της Κορπής.

Ανατολικά από το Μοναστηράκι, στη θέση όπου είναι σήμερα χτισμένο αμφιθεατρικά το χωριό Θύριο, βρισκόταν το αρχαίο Θύρρειον, σημαντική πόλη της Ακαρνανίας (σώζονται λείψανα οχυρώσεων στον πευκόφυτο λόφο του χωριού).

Δυτικά της Βόνιτσας, στην παραλία του Ακτίου (υποθαλάσσια σήραγγα συνδέει το Άκτιο με την πόλη της Πρέβεζας), βρίσκεται φρούριο που κατασκευάστηκε στα τέλη του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνα. Σε χερσόνησο κοντά στο Άκτιο, στην είσοδο του Αμβρακικού κόλπου, ιδρύθηκε γύρω στο 630 π.Χ. το Ανακτόριον, εμπορική αποικία των Κορινθίων.

Τέλος, νοτιοδυτικά της Βόνιτσας, στη λίμνη Βουλκαριά, βρίσκεται η «Διώρυγα της Κλεοπάτρας», περιοχή από την οποία κατόρθωσε (σύμφωνα με μια εκδοχή) να διαφύγει με το στόλο της η περιβόητη βασίλισσα της Αιγύπτου Κλεοπάτρα Ζ’ μετά τη ναυμαχία του Ακτίου (Σεπτέμβριος του 31

π.Χ.) ανάμεσα στον Γάιο Οκτάβιο (κατοπινό αυτοκράτορα Αύγουστο ή Οκταβιανό) και τον Μάρκο Αντώνιο.