Η Γουριώτισσα ή Κατσαρού είναι χωριό που βρίσκεται δυτικά του ποταμού Αχελώου στο τέλος του κάμπου του Αγρινίου, κοντά στην λίμνη Οζερού σε υψόμετρο 100 μ. Το Δημοτικό διαμέρισμα Γουριώτισσας με πληθυσμό 673 κατοίκους (απογραφή 2001) είναι το τρίτο σε πληθυσμό διαμέρισμα του πρώην καποδιστριακού Δήμου Στράτου (1999 -2010), του Νομού Αιτωλοακαρνανίας.
Από το 2011 με το πρόγραμμα Καλλικράτη η Γουριώτισσα ανήκει στο Δήμο Αγρινίου. Το χωριό Γουριώτισσα ή Κατσαρού βρίσκεται δυτικά του Αχελώου στο τέλος του κάμπου του Αγρινίου, κοντά στην λίμνη Οζερός σευψόμετρο 100 μ. Παλιότερα ονομάζονταν Γαλιτσά. Πολύ κοντά στο χωριό βρίσκεται η λίμνη Οζερός ονομασία που έχει σλαβική προέλευση, καθώς “Οζέρο” είναι σλαβική λέξη που σημαίνει «λίμνη».
Έχει έκταση περίπου 10 τετραγωνικών χιλιομέτρων και βάθος 8-10 μέτρων, η στάθμη της όμως παρουσιάζει έντονες μεταβολές. Ο Οζερός σχηματίζεται από νερά του Αχελώου που εγκλωβίζονται στην περιοχή, όταν αυτός υπερχειλίζει, αλλά και από μικρούς χειμάρρους. Στη λίμνη καταμετρώνται πολλά υδρόβια πουλιά όπως φαλαριδες, κύκνοι, αγριόπαπιες, κορμοράνοι ενώ στη λίμνη ζουν νερόφιδα, νεροχελώνες και τουλάχιστον 11 είδη ψαριών.
Στη Γουριώτισσα αρχιτσέλιγκας ήταν ο Κατσαρός και γι’ αυτό το χωριό ονομάζονταν και Κατσαρού.
Το 1879 αναφέρεται ως Γαλιτσά ή Γουριώτισσα με 376 κατοίκους που ανήκε στο Δήμο Αστακού, όπως και στις επόμενες απογραφές (1889, 1896, 1907 και 1928). Μέχρι το 1912 ανήκει στο Δήμο Αστακού.
Από το 1912 αποτελεί αυτόνομη κοινότητα. Στην τελευταία απογραφή του 2001 είχε 511 κατοίκους.
Οι κάτοικοι της σήμερα ασχολούνται με αγροτικές καλλιέργειες και με την κτηνοτροφία. Το μοναστήρι του Λιγοβιτσίου αφιερωμένο στην Παναγία δεσπόζει σε λόφο παρακείμενο της Γουριώτισσας. Χτίστηκε μάλλον τον 17ο αιώνα από δύο αδέλφια (Σλάβοι;) και αποτέλεσε ορμητήριο για τον Καραϊσκάκη και άλλους οπλαρχηγούς. Επί Όθωνος η Μονή έκλεισε και δημεύτηκε η μεγάλη περιουσία της ενώ ξανάνοιξε τα τελευταία χρόνια ως γυναικεία μονή προσελκύοντας κόσμο από όλο το Ξηρόμερο.
Χωριό με ως επί το πλείστον παραδοσιακή αρχιτεκτονική, κτισμένο σε λόφο με θέα προς τον κάμπο του Αγρινίου και το δάσος της βελανιδιάς. Η ενοριακή εκκλησία, που είναι αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο, βρίσκεται στη μέση του χωριού. Το χωριό έχει πολλά πετρόχτιστα σπίτια και στενούς δρόμους. Στην ανατολική άκρη του χωριού κατασκευάζεται ο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος Αντιρρίου-Ιωαννίνων.
Η περιοχή της Γουριώτισσας προσφέρεται για περιήγηση στο βελανιδοδάσος και για μια βόλτα με βάρκα στη λίμνη του Οζερού, αλλά και για βόλτα στις πυκνόφυτες όχθες του Αχελώου. Σε μικρή απόσταση βορειοδυτικά πάνω από το χωριό βρίσκεται το Μοναστήρι του Λιγοβιτσίου. Η πρόσβαση στο Μοναστήρι από τη Γουριώτισσα είναι εύκολη και γρήγορη.
Οι κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως με την γεωργία (καλλιέργεια καπνού, αραβοσίτου, ακτινιδίων, καλαμπόκι, τριφύλλι,εσπεριδοειδών και ελιών) και κτηνοτροφία (κυρίως προβάτων). Η έκταση του είναι 15.000 στρέμματα, εκ των οποίων βοσκοτόπια είναι τα 4.500 στρέμματα.
Γλώσσα:στο μεγαλύτερο μέρος οι κάτοικοι μιλούν την Βλάχικη..Είναι χαρακτηριστικό ότι η ομάδα των “Ριμένων” της Ακαρνανίας απέφευγαν τις επιγαμίες ακόμα και με άλλους Βλάχους ή γείτονες ενώ σύμφωνα πάλι με τον Α. Κουκούδη διατήρησαν “μια βλάχικη διάλεκτο που σύμφωνα με κάποιες απόψεις είναι πλησιέστερη σε παλαιότερους γλωσσολογικούς τύπους”. Η ομάδα των λατινόγλωσσων Ελλήνων της Αιτωλοακαρνανίας αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ελληνικής ιστορίας όχι μόνο για την ενεργή και γνωστή συμμετοχή τους στη νεότερη ελληνική ιστορία (ελληνική επανάσταση, Μικρά Ασία κλπ) αλλά και γιατί
-
- 1) τα λαογραφικά τους στοιχεία, παλαιά ενδυμασία, έθιμα και συνήθειες δείχνουν μια ελληνικότητα που ξεκινά από τους μυκηναϊκούς χρόνους (βλέπε λαογραφικά στοιχεία και εθιμικά σύμβολα)
- 2) η ύπαρξη πολλών ομηρικών και αρχαϊκών λέξεων και αρχαίων γλωσσολογικών τύπων με προφορά πιο κοντινή από ότι οι άλλες Αρωμανικές διάλεκτοι
- 3) η πολύ κλειστή κοινωνία των λατινόφωνων Ελλήνων της Αιτωλοακαρνανίας και ο αυστηρά νομαδοκτηνοτροφικός τρόπος διαβίωσης που δεν επέτρεπε συχνή επικοινωνία με άλλους πληθυσμούς π.χ. μέσω εμπορίου, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ένα τμήμα της ταυτότητας αυτών των ανθρώπων αποτελεί ίσως ” ένα ζωντανό απολίθωμα” μιας αρχαίας εποχής.
Η μεγάλη διασπορά των Αρμάνων στη βαλκανική χερσόνησο δυσκολεύει αρκετά την εύρεση της εντόπισης της κοιτίδας των Αρμάνων. Φαίνεται όμως ότι οι Ριμένοι της Ακαρνανίας εξαιτίας του παραδοσιακού νομαδοκτηνοτροφικού τρόπου διαβίωσης, της σχέσης τους με τα ηπειρώτικα έθιμα και την ηπειρώτικη μουσική, της διατήρησης αρχαίων ελληνικών γλωσσολογικών τύπων, της σημερινής τους γεωγραφικής εντόπισης προέρχονται από τη ραχοκοκαλιά της Πίνδου με περιόδους μετακίνησής τους στην Αλβανία (Αρβανιτόβλαχοι) και νότια Ήπειρο και τη Δυτική Μακεδονία.
Φαίνεται δηλαδή ότι μετά την επιδρομή των Σλάβων τον 6ο αιώνα αποτραβιούνται στα βουνά υιοθετούν το νομαδικό τρόπο ζωής των κτηνοτρόφων σκηνιτών, δεν αναμειγνύονται με άλλες ομάδες και ίσως αυτό να είναι και η αιτία που δεν αναπτύσσουν το εμπόριο, τις τέχνες και τα γράμματα και θεωρούνται σύμφωνα με τον Αραβαντινό από τους άλλους Αρμάνους και Έλληνες απρόσιτοι και άγριοι.
Πηγή: el.wikipedia.org | newsnowgr.com
discoveryaitoloakarnania.blogspot.com
«Agrinio 365» Media Group | AgrinioTimes.gr, Antenna-Star.gr
Σχετικά Άρθρα
Βόνιτσα: Κλοπή καμπάνας
Άγρια Άλογα στην Ορεινή Ναυπακτία!
Πιτσιναίικα: Έκοβε ξύλα και… πέθανε