Ι. Κωστάκης: «Μάρτυρες μιας παράδοξης και αντιφατικής πραγματικότητας»

«Κάθε φορά που χηρεύει ο θρόνος της ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, αυτομάτως, ως αυτοφυείς αναδύονται διάφορες πολύμορφες φημολογίες, διατυπώνονται προτάσεις, γίνονται υποθέσεις, που ασφαλώς εκφράζουν εμφανείς και αφανείς επιθυμίες. Σχεδόν όλα αυτά τα διάφορα και πολύμορφα σενάρια αναφέρονται στις αναμενόμενες εξελίξεις όσον αφορά όχι μόνο το πρόσωπο που θα διαδεχθεί τον κοιμηθέντα Μητροπολίτη, αλλά και την μελλοντική γεωγραφική επικράτεια, τα τελικά όρια της Μητροπόλεως» επισημαίνει σε άρθρο του ο Θεολόγος – τέως Λυκειάρχης Ιωάννης Β. Κωστάκης, ο οποίος αναφέρεται στο ιστορικό μιας υπόθεσης που για δεκαετίες ολόκληρες σέρνεται ως πάγιο αίτημα του Αγρινίου.

• Στην παρέμβασή του ο κ. Κωστάκης αναφέρεται στον μόνιμο υπέρτιτλο με μεγάλα γράμματα στην εφημερίδα «ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΗ», του αείμνηστου Γρηγόρη Σταυρόπουλου: «Ήρθε η ώρα ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ 40 χρόνια περιμένουμε», στις κατά καιρούς παρεμβάσεις, πολιτικών, εκκλησιαστικών και κοινωνικών παραγόντων, στα δημογραφικά δεδομένα της περιοχής, ενώ κάνει ιδιαίτερη αναφορά στα περιουσιακά στοιχεία της «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ ΑΓΡΙΝΙΟΥ», τα οποία θα πρέπει να περιέλθουν στην κυριότητα και εξουσία της νέας Μητρόπολης, η οποία θα δημιουργηθεί μετά την διχοτόμιση της Ιεράς Μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας.

Διαβάστε αναλυτικά την παρέμβαση του κ. Ιωάννη Β. Κωστάκη: 

ΑΝΑΓΚΑΙΑ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ Η΄ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΌΣ «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»

Κάθε φορά που χηρεύει ο θρόνος της ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, αυτομάτως, ως αυτοφυείς αναδύονται διάφορες πολύμορφες φημολογίες, διατυπώνονται προτάσεις, γίνονται υποθέσεις, που ασφαλώς εκφράζουν εμφανείς και αφανείς επιθυμίες. Σχεδόν όλα αυτά τα διάφορα και πολύμορφα σενάρια αναφέρονται στις αναμενόμενες εξελίξεις όσον αφορά όχι μόνο το πρόσωπο που θα διαδεχθεί τον κοιμηθέντα Μητροπολίτη, αλλά και την μελλοντική γεωγραφική επικράτεια, τα τελικά όρια της Μητροπόλεως.

Το ίδιο επαναλαμβάνεται και τώρα, μετά την απροσδόκητη θλιβερή είδηση κοίμησης του όντως «καλού κ’ αγαθού» ποιμενάρχη κυρού Κοσμά. Ξανά και πάλι η ιστορία επαναλαμβάνεται. Πολλά λέγονται, διακινούνται, σχεδιάζονται όλα «κρυφά» και πίσω απ’ τις πλάτες των Αγρινιωτών. Λες και οι κάτοικοι της όγδοης πόλης της χώρας δεν πρέπει να έχουν λόγο στα τεκταινόμενα. Ποτέ και από κανένα επίσημο κρατικό ή Εκκλησιαστικό φορέα δεν κλήθηκαν οι εκπρόσωποι της τοπικής κοινωνίας, όπως Δημοτικοί άρχοντες και άλλοι φορείς, να καταθέσουν την άποψή τους για ένα τόσο σημαντικό θέμα, όπως είναι ο Εκκλησιαστικός θεσμός της Μητροπόλεως. Που και πως αυτός θα υπηρετήσει καλύτερα τις πνευματικές κ.α. ανάγκες του ευσεβούς λαού του Θεού.

Στο Αγρίνιο, κάθε φορά, παριστάμεθα μάρτυρες μιας παράδοξης και αντιφατικής πραγματικότητας. Ενώ όλοι στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους, πολιτικοί, εκκλησιαστικοί, κοινωνικοί κ. α. παράγοντες και φορείς παραδέχονται αναγνωρίζουν και φραστικά υπερθεματίζουν υπέρ της ίδρυσης Μητροπόλεως με έδρα το Αγρίνιο, όταν φτάνει «το μαχαίρι στο κόκαλο», όταν καλούνται υπεύθυνα να συνταχθούν στην ικανοποίηση του αυτονόητου δικαιώματος των Αγρινιωτών, τότε με διάφορα προσχήματα και ανεπαρκείς αιτιάσεις, κατά το Ευαγγελικόν: «ήρξαντο παραιτείσθαι πάντες».

Έτσι η ατολμία, η απουσία οράματος και προοπτικής για τούτη την περιφρονημένη μεγαλούπολη, την «ασχημούλα του κάμπου», όπως έχει αποκληθεί, το ιστορικό Βραχώρι, όπως καταγράφεται στην ιστορική μνήμη, το σύγχρονο Αγρίνιο, παραμένει στο περιθώριο καίριων αποφάσεων, που θα συντελούσαν στην αναβάθμισή του.

Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ο πληθυσμός ολόκληρης της Αιτωλ/νιας ανέχονταν τις 227.424 κατοίκους. Απ αυτούς στην περιοχή της Ι. Μ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου είχαν απογραφεί 20822 , που ανήκαν σε 100 περίπου ενορίες. Στην Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας οι απογραφέντες ανέχονταν σε 197.602 κατοίκους που κατανέμονται σε 219 ενορίες.

Αξίζει δε να αναφερθεί ότι το σύνολο των ιερών Μητροπόλεων τηςΕκκλησίας της Ελλάδος ανέρχονται στις 80, ενώ ο αριθμός των ενοριών που καταγράφονται στα επίσημα Δίπτυχά της φθάνει στις 5810 περίπου. Η μικρότερη Μητρόπολη Καισαριανής και Βύρωνος διαθέτει μόνο 9 ενορίες. Πρώτη στη λίστα είναι η Μητρόπολη Ιωαννίνων με 248 ενορίες, ακολουθεί η Θεσσαλιώτιδος με 227, τρίτη η Μεσσηνίας με 223 και τέταρτη η Αιτωλ/νία με 219.

Απ’ ότι φαίνεται από μια σύντομη αναδρομή στο παρελθόν, σε ανάλογες περιπτώσεις χηρείας της επισκοπικής έδρας Αιτωλ/νίας οι κρυφές παρεμβάσεις, κυρίως, πολιτικών-κομματικών παραγόντων, λόγω της ευτελούς ψηφοθηρίας στάθηκαν απέναντι στην εκφρασμένη θετική άποψη του αειμνήστου Χριστοδούλου να γίνει επί τέλους μητρόπολη στο Αγρίνιο. Δεν έχει σημασία αν αυτό θα γινόταν με διχοτόμηση της υπάρχουσας Μητρόπολης, η ανακατανομή των ορίων των δύο Μητροπόλεων του Νομού ή εν ανάγκη και με την δημιουργία νέας τρίτης Μητροπόλεως στο Αγρίνιο, όπως είχε σαφώς δεχθεί σχετικό αίτημα του τότε δημάρχου κ. Σώκου, αλλά και ειδικής επιτροπής υπό την αιγίδα του αείμνηστου καθηγητή Αθανασίου Παλιούρα, όταν τον είχαμε επισκεφθεί στα γραφεία της ιεράς Συνόδου στην Αθήνα.

Ειλικρινά είναι ακατανόητος και δυσεξήγητος ο λόγος αυτών που έγιναν στο παρελθόν, ίσως γίνονται και σήμερα, οι όποιες ύπουλες παρεμβολές που πίεζαν και πιέζουν να μην αλλάξει τίποτα στον Εκκλησιαστικό χώρο της Αιτωλ/νίας. Αδιαφορώντας αν αυτό δημιουργεί τεράστια προβλήματα στον εκάστοτε Μητροπολίτη. Σε περίπτωση που αυτός θα ήθελε να ασκήσει πραγματικό και ουσιαστικό έργο διαποίμανσης του ευσεβούς λαού, σε μια απέραντη γεωγραφικά εκκλησιαστική περιοχή. Είναι, άλλωστε χαρακτηριστικό αυτό που φέρεται ότι ομολόγησε ο αείμνηστος λαμπρός ιεράρχης Θεόκλητος Αβραντινής: «Στην αρχή, όταν ήμουν νέος και ακμαίος δεν υπήρχαν δρόμοι και μέσα να επισκεφθώ όλα τα ορεινά χωριά της Μητροπόλεως. Όταν μεγάλωσα δεν είχα το κουράγιο και τη δύναμη να το κάνω».

Σημειωτέον ότι ο σεβάσμιος αυτός ποιμενάρχης είχε κατανοήσει την ανάγκη χωρισμού της Μητρόπολης. Όμως οι αρνητικές συγκυρίες της εποχής σε συνδυασμό με τα προβλήματα υγείας του και το γενικότερο νοσηρό εκκλησιαστικό κλίμα της εποχής, δεν του επέτρεψαν να πραγματοποιηθεί επί των ημερών του, αφήνοντας την επιθυμία του ως παρακαταθήκη για το μέλλον.

Μ’ αυτά τα ως τώρα αρνητικά δεδομένα για δεκαετίες ολόκληρες σέρνεται το πάγιο αίτημα του Αγρινίου, που αποτελούσε μόνιμο υπέρτιτλο με μεγάλα γράμματα στην εφημερίδα «ΠΑΝΑΙΤΩΛΙΚΗ», του αείμνηστου Γρηγόρη Σταυρόπουλου: « Ήρθε η ώρα ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΣΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ 40 χρόνια περιμένουμε».Από τότε μέχρι σήμερα τα χρόνια κοντεύει να φτάσουν στα 60 και το Αγρίνιο ακόμα περιμένει.

Αυτονόητο είναι το γεγονός ότι για να ληφθεί όποια απόφαση δικαίωσης του Αγρινίου στο συγκεκριμένο θέμα απαιτείται γενναιότητα και τόλμη, είδος που όπως έχει αποδειχθεί είναι από ανύπαρκτο έως «εν ανεπαρκεία», κυρίως στην πολιτική ηγεσία και μετέπειτα στην εκκλησιαστική. Εδώ όμως τίθεται το θέμα γενικότερης αναγκαιότητας αναπροσαρμογής και αναδιάταξης των γεωγραφικών ορίων όλων σχεδόν των ιερών Μητροπόλεων της Εκκλησίας της Ελλάδος. Κι’ αυτό θεωρώ ότι πρέπει να γίνει ανεξάρτητα απ’ την πολιτική διοικητική διαίρεση της χώρας. Στα πλαίσια αυτά μια νέας διαίρεσης πιθανόν να κριθεί αναγκαία κατάργηση ή διαίρεση η συγχώνευση Μητροπόλεων, με πολλά κριτήρια μεταξύ των οποίων ασφαλώς πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν και η κοντινότερη χιλιομετρική απόσταση του Μητροπολιτικού κέντρου από τις εντασσόμενες προς διαποίμανση περιοχές. Είναι αδιανόητο στη σημερινή εποχή ακραία ενορία μιας Μητροπόλεως να απέχει απ’ το κέντρο αναφοράς της 100 και πλέον χιλιόμετρα, τη στιγμή που σε μηδαμινή απόσταση μερικών χιλιομέτρων υπάρχει άλλη μικρότερη η μεγαλύτερη Μητρόπολη, στην οποία θα μπορούσε, ευχαρίστως, να υπαχθεί.

Ας έρθουμε όμως και πάλι στην περίπτωσή μας του Αγρινίου. Δεν υπάρχει, στον Ελληνικό χώρο, άλλη πόλη μεγαλύτερη σε πληθυσμό και το ανάλογο ιστορικό φορτίο, όπως το Αγρίνιο, που να έχει τόσο επίμονα αδικηθεί σε πλείστους όσους τομείς. Είναι νωποί ακόμα στη μνήμη οι αγώνες που έγιναν για να επιτευχθεί, επί τέλους, η ίδρυση Εφετείου στο Αγρίνιο και να εξακολουθούν ακόμα φυτοζωούντα τα πανεπιστημιακά τμήματα, που κινούνται μεταξύ Πάτρας και Ιωαννίνων, ανάλογα με τις πολιτικές σκοπιμότητες και τα συντεχνιακά συμφέροντα των κατά καιρούς πολιτικά ισχυρών.

Γίνεται δε εμφανέστερη η εις βάρος του Αγρινίου αδικία αν ληφθεί υπ’ όψιν η πραγματικότητα ότι στην ευρύτερη γεωγραφική λεκάνη της πόλεως, που περικλείουν οι οροσειρές Παναιτωλικού, Ζυγού κα Ακαρνανικών, ζουν κινούνται και δημιουργούν πάνω από 170.000 άνθρωποι, άσχετα αν έχουν συχνή αναφορά στους τόπους καταγωγής τους. Το γεγονός αυτό, και μόνο, θεμελιώνει την απαίτηση να εξετασθεί με απόλυτη προτεραιότητα το μακροχρόνιο αίτημα ίδρυσης, με όποιο τρόπο, Μητρόπολις με έδρα το Αγρίνιο. Και αυτό πρέπει να γίνει υπερβαίνοντας τις όποιες κατεστημένες αντιλήψεις, αγκυλώσεις, ιστορικές κληρονομιές, πολιτικό γόητρο. Οι καιροί και τα δεδομένα έχουν αλλάξει δραματικά σε σχέση με τις εποχές που ορίστηκαν τα σημερινά διαχωριστικά όρια. Σήμερα, στη διαστημική εποχή απαιτούνται άμεσα πολλές και γενναίες μεταβολές, που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της νέας πραγματικότητας.

Ευχή και επιθυμία όλων των Αγρινιωτών, και όχι μόνο, το παμπάλαιο αυτό αίτημα, στην παρούσα μοναδική ευκαιρία να ικανοποιηθεί. Αυτό απαιτεί κινητοποίηση όλων των φορέων της πόλης με προεξάρχουσα την Δημοτική αρχή, ώστε κάποτε να επιτύχει την οφειλόμενη στο λαό και την ιστορία του τόπου πνευματικά αναβάθμισή του.

Σχετικά με τα πρόσωπα των υποψηφίων.

Τη χρονική περίοδο που ο εκκλησιαστικός θρόνος της Αιτωλ/νίας παραμένει κενός, μετά την κοίμηση του σεπτού ποιμενάρχη κυρού Κοσμά, είναι φυσικό να γίνεται λόγος και να παρουσιάζονται πολλοί και διάφοροι υποψήφιοι. Πολλά ονόματα ακούγονται και διαδίδονται φήμες, που εκφράζουν ατομικές ή γενικότερες βλέψεις και επιθυμίες. Τίποτε και κανένα απ’ αυτά δεν έχει σημασία. Ένας περίλαμπρος ιστορικός θρόνος έχει πολλούς «μνηστήρες» που «επισκοπής ορέγονται». Απόλυτα νόμιμο και δικαιολογημένο. Αυτό όμως που έχει εντελώς ξεχωριστή και βαρύνουσα σημασία είναι η θεσμική κατοχύρωση της Εκκλησιαστικής αναβάθμισης του Αγρινίου.

Τα πρόσωπα, όσο άξια ικανά και προσβεβλημένα και αν είναι, απλώς έρχονται και παρέρχονται. Άλλος πολλά, άλλος λίγα χρόνια κάποτε φεύγουν, αφήνοντας τα στίγματα του περάσματός του, ως ύλη καταγραφής στις σελίδες της τοπικής εκκλησιαστικής ιστορίας. Τα πρόσωπα φεύγουν. Ο θεσμός όμως με ότι αυτός εκπροσωπεί και συνεπάγεται για την πόλη και τους κατοίκους της παραμένει, ως μόνιμη κατάκτηση-παρακαταθήκη, με τις αυτονόητες θετικές επιδράσεις που ασκεί διαχρονικά. Στο σχετικό αγώνα δικαίωσης του Αγρινίου όλοι καλούνται να καταθέσουν τον κόπο της προσωπικής τους συμμετοχής, απ’ τον πρώτο ως τον τελευταίο-(αν υπάρχει τέτοιος)- πολίτη αυτής της ζωντανής πόλης.
Ένα δώρο στη Μητρόπολη Αγρινίου.

Άφησα τελευταίο κάτι που έχει ξεχωριστή σημασία να γίνει ευρύτατα γνωστό, αν ο Θεός ευδοκήσει και οι αρμόδιοι συναινέσουν ώστε να ιδρυθεί Μητρόπολη στο Αγρίνιο.
Απ’ την πρώτη στιγμή η πιθανή νέα Μητρόπολη θα έχει ως προίκα της δύο σημαντικά ακίνητα: 1) Ένα διαμέρισμα 50 τ. μ. περίπου, που ευρίσκεται στον τρίτο όροφο της πολυκατοικίας που είναι απέναντι απ’ το Δημαρχείο, με πρόσωπο προς την AΛΦΑ ΒΑΝΚ, και 2) Την έκταση με τις εγκαταστάσεις των κατασκηνώσεων στην περιοχή ΡΙΖΑ-Ναυπακτίας. Τα περιουσιακά αυτά στοιχεία ανήκαν στον θρησκευτικό σύλλογο «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΑΓΡΙΝΙΟΥ»,που ιδρύθηκε το 1963 απ’ τον αείμνηστο π. Θεόκλητο Φεφέ. Έπειτα από αρκετά χρόνια δραστηριότητας του ο σύλλογος αυτός διαλύθηκε με απόφαση της Γενικής συνελεύσεώς του, στην οποία εκτελούσα χρέη γραμματέως και κατέγραψα το σχετικό πρακτικό. Η απόφαση της γενικής συνέλευσης για την περιουσία του συλλόγου όριζε να δοθεί στην Ιερά Μητρόπολη Αιτωλίας και Ακαρνανίας, όπως και έγινε σύμφωνα με όλες τις νόμιμες διαδικασίες. Η παραχώρηση όμως αυτή έγινε με έναν επί πλέον δεσμευτικό όρο, που παραμένει στο διηνεκές ισχυρός. Σύμφωνα με τον όρο αυτό προβλέπεται, διορατικά, πως: «ΌΤΑΝ ιδρυθεί Μητρόπολις με έδρα το Αγρίνιο η περιουσία (διαμέρισμα και κατασκήνωση) να περιέλθουν στην κυριότητα και εξουσία της νέας Μητροπόλεως». Η απόφαση της Γ. Σ. ελήφθη γιατί η περιουσία αυτή είναι δημιούργημα των Αγρινιωτών, στους οποίους και πρέπει κάποτε δικαιωματικά να περιέλθει.

Τέλος όσον αφορά τη στέγαση της πιθανά νέας Μητρόπολης είναι γνωστό πως στην πόλη υπάρχουν αρκετά κατάλληλα κτίρια Δημοτικά και εκκλησιαστικά, που με μικρές διαρρυθμίσεις-ανακαινίσεις θα μπορούσε να εγκατασταθεί, χωρίς οικονομική επιβάρυνση του ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ. Κάποτε έρχεται η στιγμή που και τα όνειρα γίνονται πραγματικότητα. Άμποτε νάρθει η ευλογημένη στιγμή.