Η Κ. Ζαρκάδα στο Antenna-Star.gr: «Το παραμύθι είναι μια ανάγκη των ανθρώπων»

Κάτια Ζαρκάδα: «Οι κλάδοι του πολιτισμού και της δημιουργίας αποτελούν ζωτικό πλεονέκτημα για την τοπική κοινωνία. Η ανάπτυξη της περιφερειακής πολιτιστικής ζωής είναι σημαντική για τις τοπικές κοινωνίες και στην πόλη μας υπάρχουν προοπτικές εξέλιξης.»

«Μια φορά κι έναν καιρό», όταν ήμασταν μικρότεροι, συνηθίζαμε να διαβάζουμε παραμύθια ή να τα βλέπουμε σε ταινίες και –πιο σπάνια- σε παιδικές θεατρικές παραστάσεις. Με έναν ξεχωριστό τρόπο το καθένα, μας δίδαξαν, μας προβλημάτισαν, μας κέντρισαν τη φαντασία, μας βοήθησαν να ανακαλύψουμε τον εσωτερικό και εξωτερικό μας κόσμο και να ξεχωρίσουμε τις αξίες της ζωής, όπως η ελευθερία, η δικαιοσύνη, η καλοσύνη…

Στα εφηβικά μας χρόνια, ταυτιστήκαμε με τον μοναχικό ήρωα που τελικά βρίσκει το δρόμο του και ο οποίος μας βοήθησε να γίνουμε συναισθηματικά ανθεκτικοί. Και στην ενήλικη ζωή μας, βασιστήκαμε κάποιες φορές στη μαγεία τους για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις καθημερινές προκλήσεις της.

Από την εποχή της Θείας Λένας, της αγαπημένης των παιδιών της δεκαετίας του ’50 (Αντιγόνης Μεταξά), και δημιουργού του πρώτου θεάτρου για παιδιά στην Ελλάδα, μέχρι και σήμερα, το παραμύθι «ζωντανεύει» μπρος στα μάτια των παιδιών μέσω του παιδικού θεάτρου και εξακολουθεί να διαδραματίζει έναν ξεχωριστό, ανεκτίμητο ρόλο στην εξέλιξή μας και στην αναζήτηση του «έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα».

Τα τελευταία χρόνια, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, τα παιδιά του Νομού μας, έχουν την τύχη να μπορούν να ζήσουν τη μαγεία του παραμυθιού, μέσα από μια σειρά αξιόλογων παραστάσεων, οι οποίες ανεβαίνουν κάθε χρόνο από την Παιδική Σκηνή του Δη.Πε.Θε. Αγρινίου, υπό την Καλλιτεχνική Διεύθυνση του κ. Νίκου Καραγεώργου.

Φέτος για πρώτη φορά, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, η Παιδική Σκηνή του Δη.Πε.Θε Αγρινίου επισκέπτεται τα σχολεία του Νομού μας με την παράσταση «Τα παιδία παίζει», η οποία ανεβαίνει στο χώρο των παιδιών, στο σχολικό τους περιβάλλον.

Η «ψυχή» της παράστασης, η σύγχρονη αγαπημένη των παιδιών, Κάτια Ζαρκάδα, σκηνοθετεί, διασκευάσει και ερμηνεύει στην παράσταση, με μοναδικό κέφι, μεράκι και ανεξάντλητη φαντασία, ξεδιπλώνοντας παράλληλα το πολύπλευρο ταλέντο της, και σκορπίζοντας χαρά και ενθουσιασμό στους μικρούς θεατές.

Η πολύχρονη προσφορά της στο θέατρο, η συνεργασία της με το Δη.Πε.Θε Αγρινίου (τόσο ως σκηνοθέτιδας, όσο και ως ηθοποιού για την Κεντρική και την Παιδική του σκηνή), αλλά και η απασχόλησή της ως Δασκάλα Θεατρικών Σπουδών στο Τμήμα Ερασιτεχνικού Θεάτρου της Κ.Ε.Δ.Α., την καθιστούν ως μια από τις πιο σημαντικές παρουσίες στα θεατρικά δρώμενα του τόπου μας.

Στο πλαίσιο της Συνέντευξης της Δευτέρας

για τις ιστοσελίδες του «Agrinio365» Media Group (Antenna-Star.gr και AgrinioTimes.gr)

μίλησα με την Σκηνοθέτιδα και Ηθοποιό Κάτια Ζαρκάδα για την παράσταση «Τα παιδία παίζει», τη συμβολή του παιδικού θεάτρου στη διαπαιδαγώγηση ενός παιδιού και την εξέλιξη της Πολιτιστικής και Καλλιτεχνικής ζωής του τόπου μας.

Συνέντευξη: Νάντια Μπούτα

• Πέρσι, σε μια περίοδο που το ζωντανό θέατρο ανέστειλε τη λειτουργία του λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού «το θέατρο πήγε στα σχολεία» με την ηχογραφημένη παράσταση «Τα παιδία παίζει», για την Παιδική Σκηνή του Δη.Πε.Θε. Αγρινίου. Μπορούμε να κάνουμε έναν απολογισμό της περσινής χρονιάς;

Η περσινή χρονιά ήταν ιδιαίτερα δύσκολη και πρωτόγνωρη για όλους. Το ζωντανό θέατρο λόγω της πανδημίας ανέστειλε τη λειτουργία του, αλλά βρήκε άλλους τρόπους για να μπορέσει να διατηρήσει την σχέση του με τον θεατή. Έτσι, η παιδική παράσταση «Τα παιδία παίζει» της Παιδικής Σκηνής του Δη.Πε.Θε. Αγρινίου ηχογραφήθηκε και μοιράστηκε στα Δημοτικά Σχολεία αλλά και στα Νηπιαγωγεία του Νομού μας προκειμένου να μπορέσουμε να χαροποιήσουμε τα παιδιά.

Ακόμη το Δη.Πε.Θε. Αγρινίου πραγματοποίησε ένα αφιέρωμα στον Κ. Χατζόπουλο μέσω ραδιοφώνου και μέσω ενός ντοκιμαντέρ, ανέβασε στην ιστοσελίδα του παραστάσεις προηγούμενων ετών, οργάνωσε «Τηλεφωνικά ραντεβού λογοτεχνίας» όπου οι ακροατές έκλειναν τηλεφωνικό ραντεβού και οι ηθοποιοί απήγγειλαν ένα κείμενο από τη συλλογή «Μικρές ιστορίες για μια χαμένη όραση» του Θανάση Μανιφάβα, συλλογή η οποία εκδόθηκε αργότερα από το Δη.Πε.Θε. και παρουσίασε διαδικτυακά σε συνεργασία με την Φοιτητική Θεατρική ομάδα Πανεπιστημιακών τμημάτων Αγρινίου- Πανεπιστημίου Πατρών, την μικρού μήκους ταινία με τίτλο: «10 Απρίλη 1826».

• Για την περίοδο Χειμώνας 2021-2022, το θέατρο «ζωντανεύει» ξανά, και η Παιδική Σκηνή του Δη.Πε.Θε. επισκέπτεται τα σχολεία του νομού μας. Η παράσταση ανεβαίνει στο χώρο των παιδιών, στο σχολικό τους περιβάλλον. Πώς ανταποκρίθηκε η εκπαιδευτική κοινότητα στην πρόταση σας και ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από τις -μέχρι τώρα- παραστάσεις σας;

Για πρώτη φορά φέτος, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, η Παιδική Σκηνή του Δη.Πε.Θε. Αγρινίου επισκέπτεται τα σχολεία του νομού και η παράσταση ανεβαίνει στο χώρο των παιδιών, στο σχολικό τους περιβάλλον. Τα σχολεία αγκάλιασαν την προσπάθεια μας, η εκπαιδευτική κοινότητα ανταποκρίθηκε θετικά στην πρότασή μας και από πολύ νωρίς είχε κλείσει το Πρόγραμμα των επισκέψεων της Παιδικής παράστασης, που θα διαρκέσει μέχρι και μέσα Δεκεμβρίου.

• Πείτε μου λίγα λόγια για την παράσταση «Τα παιδία παίζει»…

 «Τα παιδία παίζει» ανεβαίνουν μέσα στην σχολική αίθουσα στην οποία τα παιδιά αισθάνονται οικεία. Το περιβάλλον μάθησης μεταμορφώνεται σε ένα περιβάλλον γεμάτο παιχνίδι, μουσική και χορό καθώς η παράσταση αποτελεί ένα πεδίο συνδιαλλαγής και συνάρθρωσης του θεάτρου, της μουσικής και του χορού.

• Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται η παράσταση; Γίνονται κάποιες παρεμβάσεις με βάση τα ηλικιακά επίπεδα των παιδιών;

Η παράσταση απευθύνεται αποκλειστικά και μόνο σε συγκεκριμένη σχολική μονάδα κάθε φορά, ολοκληρώνεται και προσλαμβάνεται ως θέαμα μέσα στην αίθουσα και διαφοροποιείται ανάλογα με τις ηλικίες των μαθητών.

Για αυτό άλλωστε και έχουν επιλεγεί άλλα παραμύθια για τις τάξεις με μικρές ηλικίες μαθητών και άλλα για τις τάξεις με μαθητές σε μεγαλύτερη ηλικία.

• Έργα αξιόλογων συγγραφέων, υψηλής αισθητικής, και με παιδαγωγική αξία, ανεβαίνουν κάθε χρόνο στην Παιδική Σκηνή του Δη.Πε.Θε. Αγρινίου. Πώς γίνεται η αξιολόγηση και επιλογή τους;

Η επιλογή των έργων που ανεβαίνουν στην Παιδική Σκηνή του Δη.Πε.Θε. Αγρινίου γίνεται έπειτα από πρόταση του καλλιτεχνικού διευθυντή την οποία συζητά το Διοικητικό Συμβούλιο και αποφασίζει.

• Ποιος είναι ο εκπαιδευτικός ρόλος του παραμυθιού; Ποια πιστεύετε ότι είναι η συμβολή του παιδικού θεάτρου στη διαπαιδαγώγηση ενός παιδιού, στη δύσκολη διαδρομή του προς την ενηλικίωση και τελικά στην ομαλότερη ένταξή του στον «κόσμο των μεγάλων»;

Το παραμύθι είναι μια ανάγκη των ανθρώπων από πολύ μικρή ηλικία να μαγευτούν και να μαγέψουν, να γνωρίσουν νοερά τόπους φανταστικούς και ήρωες που νικούν το κακό.

Ως αντικείμενο μελέτης, απασχολεί την επιστήμη της Παιδαγωγικής, της Ψυχολογίας και της Κοινωνιολογίας. Η μαθησιακή διαδικασία αποδεικνύεται πως αποκτά βαθύτερο νόημα μέσα από την αξιοποίηση του παραμυθιού. 

Τα παραμύθια διδάσκουν χωρίς εμφανή διδακτισμό αφού ταυτόχρονα χαροποιούν τα παιδιά, διεγείρουν τη φαντασία τους, αναπτύσσουν την προσοχή και τη μνήμη τους, συντελούν στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους.

Μέσα από το παραμύθι τα παιδιά μπορούν εύκολα ν’ αναγνωρίσουν και να αποδεχθούν τα συναισθήματά τους σε σχέση με τα ίδια, αλλά και με το περιβάλλον γύρω τους.

Λίγα από τα πολλαπλά οφέλη του θεάτρου για παιδιά είναι η έξαψη της φαντασίας, η δημιουργική περιέργεια, η εικαστική συγκίνηση, η επικοινωνία με τους θεατρικούς ήρωες  που διευρύνει την κοινωνικότητα. Συμβάλλει πολύπλευρα και το κάνει με τον πλέον ευχάριστο τρόπο.

Αναπτύσσει την ενσυναίσθηση, το παιδί  βιώνει μια διεργασία που καταλήγει σε γνώση.

Παρακολουθώντας μια θεατρική παράσταση, ένα παιδί έρχεται σε επαφή με τα βιώματα και τις συνθήκες των ηρώων και καλείται να τις επεξεργαστεί, τοποθετώντας τον εαυτό του στη θέση αυτών. Με αυτόν τον τρόπο αποκτά γνώση και εμμέσως εκπαιδεύεται ώστε να διαχειριστεί δικές του καταστάσεις στο μέλλον.

Επίσης οι ήρωες των παραμυθιών αντικατοπτρίζουν ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων, πολιτισμών και εποχών. Ως εκ τούτου, η αντίληψη ενός παιδιού για τον κόσμο που το περιβάλλει διευρύνεται.

Το θέατρο εμπεριέχει την ιστορία, της λογοτεχνία, τη γλώσσα, φέρνοντας το παιδί σε επαφή με τη σωστή χρήση, την προφορά και εκφορά της, παρακινώντας το να την αφομοιώσει.

• Τι έχετε αποκομίσει ως άνθρωπος και ως καλλιτέχνης από την απασχόλησή σας με το παιδικό θέατρο, τόσο ως δασκάλα, όσο και ως σκηνοθέτιδα και ηθοποιός;

Το θέατρο για παιδιά δεν εξελίσσει μόνο τα παιδιά αλλά και τους ενήλικες που ασχολούνται με αυτό. Άλλωστε, σύμφωνα με την Jella Lepman «Αν θέλουμε να φτιάξουμε έναν κόσμο καλύτερο από τον σημερινό, πρέπει να αρχίσουμε από το παιδικό βιβλίο».

• Επί σειρά ετών έχετε προσφέρει στα καλλιτεχνικά δρώμενα της πόλης μας με εξαιρετικό ζήλο και διάθεση για δημιουργία και έχετε συμβάλλει από την πλευρά σας στην Πολιτιστική αναβάθμιση του τόπου μας. Κατά πόσο πιστεύετε ότι η ανάπτυξη της περιφερειακής πολιτιστικής ζωής είναι σημαντική για τις τοπικές κοινωνίες και ποιες θεωρείτε ότι είναι οι προοπτικές εξέλιξης στην πόλη μας;

Οι κλάδοι του πολιτισμού και της δημιουργίας αποτελούν ζωτικό πλεονέκτημα για την τοπική κοινωνία.

Η ανάπτυξη της περιφερειακής πολιτιστικής ζωής είναι σημαντική για τις τοπικές κοινωνίες και στην πόλη μας υπάρχουν προοπτικές εξέλιξης.

Μεγάλη μερίδα κόσμου προσφέρει και δημιουργεί και αντίστοιχα οι κάτοικοι της περιοχής επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα πολιτιστικά δρώμενα.

Οι Συντελεστές της παράστασης «Τα παιδία παίζει»:

Διασκευή: Κάτια Ζαρκάδα / Δώρα Τριανταφύλλου

Σκηνοθεσία: Κάτια Ζαρκάδα

Βοηθός σκηνοθέτη: Δώρα Τριανταφύλλου

παίζουν  οι:

Κατερίνα Αμπλιανίτη

Κάτια Ζαρκάδα

Γιούλη Μαρούση

---

Συνέντευξη: Νάντια Μπούτα

«Agrinio365» Media Group (Antenna-Star.gr και AgrinioTimes.gr)