Κίνηση «ΔΡΩ»: «Μια σχέση που δεν λέει να στεριώσει….»

 Το Φεστιβάλ Photopolis Αγρινίου είχε προγραμματίσει δύο «αλληλοτροφοδοτούμενες» εκδηλώσεις για τον Ιούνιο του 2021:

• Μία έκθεση φωτογραφίας με θέμα τα «Αρχαία Θέατρα της Αιτωλοακαρνανίας στη δίνη του χρόνου» και την συζήτηση «Πώς οι αρχαιότητες επιδρούν στην τέχνη», βασισμένη πάνω στην προαναφερθείσα έκθεση. Η συζήτηση θα γινόταν σε συνδιοργάνωση με την Κίνηση Πολιτών ΔΡΩ.

Η έκθεση είχε στόχο να αποτελέσει μια ευκαιρία να αναδειχθούν τα αρχαία θέατρά μας, μετά από μεγάλο διάστημα απομόνωσης, απόλυτης απομάκρυνσης από το αρχαιολογικό αγαθό, αποστασιοποίησης όλων μας από τον πολιτισμό λόγω της πανδημίας Covid-19.

Ωστόσο οι διοργανωτές των εκδηλώσεων αυτών βρέθηκαν μπροστά σε μια πολύ δυσάρεστη κατάσταση: η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλ/νίας και Λευκάδας δεν αδειοδότησε τη συγκεκριμένη έκθεση. Ο λόγος της μη αδειοδότησης της έκθεσης; Δεν είχε γίνει ειδικό αίτημα για έκθεση φωτογραφιών των αρχαίων θεάτρων της Αιτωλ/νίας. Είχε γίνει βεβαίως αίτημα για φωτογράφησή τους για εκπαιδευτικούς σκοπούς και είχε ευοδωθεί (από αυτή τη φωτογράφηση προέκυψε και το υλικό της έκθεσης).

Από τη πλευρά των διοργανωτών της έκθεσης ομολογήθηκε ότι έγινε όντως λάθος στην τυπική διαδικασία. Οι διοργανωτές είναι απλοί πολίτες, εθελοντές, και προφανώς είναι πιθανό να κάνουν λάθη. Αλλά το λάθος αναγνωρίστηκε, δηλώθηκε ευθαρσώς και έγινε προσπάθεια να επανορθωθεί: έστω και αργά, υποβλήθηκε αίτηση για αδειοδότηση της έκθεσης. Στην ουσία αυτό που ζήτησαν οι διοργανωτές ήταν να γίνει αποδεκτή η ειλικρινής συγγνώμη τους για μία ακούσια παρέκκλιση από τις τυπικές διαδικασίες, η οποία παρέκκλιση πάντως δεν προκάλεσε φθορές, δεν έθεσε σε κίνδυνο, δεν πρόσβαλε αρχαιολογικά μνημεία. Ήταν μια παράλειψη γραφειοκρατικού τύπου.

Ωστόσο-επαναλαμβάνουμε- η απάντηση ήταν αρνητική. Δεν δόθηκε άδεια από την Εφορεία Αρχαιοτήτων, η οποία εξάντλησε κάθε αυστηρότητα, κρατώντας μια αδιαπραγμάτευτα τιμωρητική στάση.

Με τη ματαίωση της έκθεσης αποφασίστηκε η ματαίωση και της συζήτησης, γιατί κρίθηκε ότι χωρίς το απαραίτητο φωτογραφικό υλικό ως αφόρμηση, συζήτηση δεν θα μπορούσε να σταθεί. Έτσι ακυρώθηκε ο κόπος τόσων ανθρώπων και οι ατελείωτες εργατοώρες που διατέθηκαν για την οργάνωση αυτών των προσπαθειών, ενώ πετάχτηκαν στα σκουπίδια μερικές εκατοντάδες ευρώ που είχαν δοθεί για τις εκτυπώσεις των φωτογραφιών της έκθεσης. Οι επιστήμονες και οι καλλιτέχνες που είχαν κληθεί από άλλες πόλεις για να συμβάλουν στη συζήτηση δεν ήρθαν ποτέ, οι φωτογραφίες δεν εκτέθηκαν, η συζήτηση δεν έγινε.

Από την πλευρά της, η Κίνηση Πολιτών ΔΡΩ θα ήθελε να εκφράσει κάποια συμπεράσματα και μία ερώτηση:

Προφανώς η Εφορεία Αρχαιοτήτων έκρινε ότι δεν αξίζαμε καμία κατανόηση. Προφανώς το ενδιαφέρον μας για επαφή με την αρχαιολογική μας κληρονομιά (που δεν εκδηλώθηκε ξαφνικά σήμερα) δεν έπεισε ότι είναι πραγματικό. Προφανώς οι προσπάθειές μας να συνδεθεί η αρχαιολογία με την τοπική κοινωνία και να γίνει κοινωνικό αγαθό ο αρχαιολογικός πλούτος του νομού μας είναι χωρίς καμιά αξία για την Εφορεία.

Πού βρισκόμαστε τώρα; Σε ένα σημείο όπου η όποια σχέση μεταξύ μας είναι μετέωρη. Υπάρχει πικρία, απορία, αίσθημα αδικίας.

Εμείς βλέπουμε την Αρχαιολογική Υπηρεσία ως εγγυήτρια της προστασίας των αρχαιοτήτων του τόπου μας και θέλουμε ουσιαστική σχέση μαζί της και διατιθέμεθα να βοηθάμε όπου μπορούμε επικουρικά στο έργο της. Όμως φαίνεται ότι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας δεν μας βλέπει με τον ίδιο θετικό τρόπο, αν και μας γνωρίζουν εδώ και κάποια χρόνια εκεί, ξέρουν αν σεβόμαστε και αν αγαπάμε τον αρχαιολογικό πλούτο του νομού, αν έχουμε προσπαθήσει (και πόσο) για την ανάδειξή του.

Ξεπερνώντας τους συναισθηματισμούς, καλό θα ήταν ως ψύχραιμοι άνθρωποι να αναρωτηθούμε εν τέλει: σε τι ωφεληθήκαν τα αρχαία θέατρα της Αιτωλ/νίας από την απαγόρευση της έκθεσης και την ακύρωση της εκδήλωσης; Όχι ότι τα αρχαία θέατρα χρειάζονται εμάς και τις εκδηλώσεις μας (εμείς τα έχουμε ανάγκη, για χίλιους δύο λόγους), αλλά πραγματικά ας απαντηθεί το ερώτημα: ποιο το όφελος για τα αρχαία θέατρά μας μετά τις τελευταίες εξελίξεις;

ΔΡΩ – Κίνηση Πολιτών για την Αιτωλοακαρνανία