Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου: Βελτίωση της αναπαραγωγικής δραστηριότητας του Κιρκινεζιού

«Βελτίωση της αναπαραγωγικής δραστηριότητας του Κιρκινεζιού (Falco naumani) στο Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού»

• Ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων, στα πλαίσια υλοποίησης του Υποέργου 1 της Πράξης «Επιχορήγηση του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Ακαρνανικών Ορέων για δράσεις διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, ειδών και οικοτόπων», έχει εντάξει στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020», την υλοποίηση του Πακέτου Εργασίας Π.4.4 Βελτίωση της αναπαραγωγικής δραστηριότητας του Κιρκινεζιού (Falco naumani)».

Σκοπός του έργου είναι η αύξηση του πληθυσμού του Κιρκινεζιού F.naumanni στο Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού, ώστε να επιτευχθεί η παρουσία ενός βιώσιμου μεγέθους πληθυσμού και να εξαλειφθεί ο κίνδυνος εξαφάνισης του είδους στην ευρύτερη περιοχή.

Το Κιρκινέζι (Falco naumanni) είναι ένα μικρόσωμο γεράκι που ξεχειμωνιάζει στην Αφρική και έρχεται στην Ελλάδα την άνοιξη για να φωλιάσει και να μεγαλώσει τα μικρά του. Χαρακτηρίζεται ως «Τρωτό» σύμφωνα με το Κόκκινο Βιβλίο για τα Ζώα της Ελλάδας και συμπεριλαμβάνεται στο Παράρτημα Ι της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2009/147/ΕΚ για τα άγρια πτηνά. Καθώς το Κιρκινέζι φωλιάζει εντός οικισμών σε στέγες παλιών σπιτιών και τρύπες πέτρινων τοίχων, η παροχή κατάλληλων θέσεων φωλεοποίησης με τοποθέτηση τεχνητών φωλιών είναι ιδιαίτερα σημαντική Καθώς είχε διαπιστωθεί ότι ο βασικός περιοριστικός παράγοντας της διατήρησης του είδους στο Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού ήταν η διαθεσιμότητα φωλιάσματος, τo 2009 ειδικοί επιστήμονες της Κυνηγητικής Ομοσπονδίας Στερεάς Ελλάδας, εθελοντές καθώς και συνεργεία θηροφυλάκων της Δ΄ Κ.Ο.Σ.Ε., εγκατέστησαν στο Λεσίνι περί τις 100 τεχνητές φωλιές για να διευκολύνουν την «φιλοξενία», φωλεοποίηση και αναπαραγωγή των σπάνιων κιρκινεζιών (ή σπιτοκιρκίνεζα), που φτάνουν στην περιοχή μετά από το μακρύ και εξαντλητικό ταξίδι της μετανάστευσής τους. Τα τελευταία έτη όμως παρατηρείται μείωση των εκκολαπτόμενων νεαρών λόγω του ότι αρκετές φωλιές καταστράφηκαν, δεν έχουν συντηρηθεί – καθαριστεί με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί σημαντικά η αναπαραγωγική επιτυχία των μικρών νεοσσών με καλό βαθμό διατήρησης. 

Στα πλαίσια προσπάθειας εδραίωσης του πληθυσμού του Κιρκινεζιού στο Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού ο Φορέας Διαχείρισης  σχεδίασε ένα πρόγραμμα τοποθέτησης νέων τεχνητών φωλιών που συνδυάζεται με τον καθαρισμό αυτών και των υφιστάμενων, σε οικισμούς που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του Εθνικού Πάρκου.

Αρχικά, ο Φορέας Διαχείρισης προμηθεύτηκε, μετά από διαγωνιστική διαδικασία, 100 ξύλινες τεχνητές φωλιές, από τις οποίες ήδη έχει τοποθετήσει 80 μέχρι σήμερα., Οι τεχνητές φωλιές τοποθετήθηκαν σε διάφορα κτίρια και στο οινοποιείο «Σωτηρίου Δημήτρης» στο Λεσίνι, στο παλιό δημαρχείο Μεσολογγίου (με την πολύ καλή συνεργασία και άμεση ανταπόκριση του αντιδημάρχου Μεσολογγίου κ. Καραπάνου Νικολάου, καθώς και στη Πινακοθήκη, στα Δικαστήρια  και στο Στρατόπεδο Μεσολογγίου.

Η επιλογή των θέσεων τοποθέτησης φωλιών σε νέες θέσεις αλλά και αντικατάστασης παλιών τεχνητών φωλιών, στο χωριό Λεσίνι  έγινε με υπόδειξη του κατοίκου της περιοχής κ. Πάνου Γατσώρη.

Στη συνέχεια, προκειμένου να βελτιωθεί ανά έτος η αναπαραγωγική επιτυχία των κιρκινεζιών μέσω της  στήριξης του πληθυσμού τους, θα ακολουθήσουν (για τρία αναπαραγωγικά έτη) η Δράση Διερεύνησης της κατάστασης των φωλιών για τα κιρκινέζια με επιτόπια επίσκεψη των θέσεων για τις υφιστάμενες και νέες και καταχώρηση στοιχείων με χαρτογραφική αποτύπωση σημείων σε Google earth καθώς και η Δράση Συντήρησης και καθαρισμού της κάθε φωλιάς μία φορά τον χρόνο προκειμένου να εξασφαλίζεται για το επόμενο αναπαραγωγικό έτος η σωστή λειτουργία της. 

Η διατήρηση και η ενίσχυση φωλιάσματος του είδους είναι υψηλής προτεραιότητας για το Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου – Αιτωλικού, αφενός λόγω της οικολογικής αξίας τους, και αφετέρου εξαιτίας της ανάγκης διατήρησης της γενετικής ποικιλότητας που περικλείουν.