Η πρώτη φορά που συνάντησα το όνομα της κ. Βικάτου ήταν σε ένα άρθρο της Λίνας Γιάνναρου στην εφημερίδα «Καθημερινή» με τίτλο «η Αρχαία Ολυμπία μοιάζει πιο ήρεμη, πιο δυνατή από ποτέ», στα τέλη του Οκτώβρη του 2008.
Για την τεκμηρίωση και μόνο αυτής της αναφοράς έψαξα προχθές και βρήκα την ημερομηνία του φύλλου, στο οποίο είχε τυπωθεί· ήταν στις 25 Οκτωβρίου του 2008.
Το κείμενο περιελάμβανε την αφήγηση της αρχιτέκτονος κ. Κάθυ Παράσχη, στην οποία είχε ανατεθεί από το υπουργείο Πολιτισμού η επίβλεψη του έργου της αποκατάστασης του Αρχαιολογικού Χώρου της Αρχαίας Ολυμπίας, με ημερομηνία έναρξης την επομένη της μεγάλης πυρκαγιάς της 26ης Αυγούστου του 2007, που «περπάτησε» την πύρινη βαρβαρότητά της γύρω από το Αρχαιολογικό Μουσείο, τον Κρόνιο λόφο, την Ακαδημία και το Μνημείο του Κουμπερντέν.
«Τι να πεις για την έφορο Ολυμπία Βικάτου», ανέφερε η κ. Παράσχη, «που σαν το αγριοκάτσικο ανεβοκατέβαινε καθημερινά στον Κρόνιο Λόφο, που κυριολεκτικά ζούσε εκεί».
Η εικόνα αυτή έμεινε χαραγμένη στη μνήμη μου μέχρι την ώρα που ανακοινώθηκε η τοποθέτηση της κ. Βικάτου, στη θέση του προϊσταμένου της Εφορίας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος.
Ξέροντας τη δύναμη του δημόσιου λόγου, την αίσθηση του μέτρου που έχουν οι επιστήμονες όταν τον χρησιμοποιούν, αλλά και την δυναμική της εικόνας που χρησιμοποίησε η κ. Παράσχη για να περιγράψει τη συμμετοχή της κ. Βικάτου στην αποκατάσταση του τοπίου της Αρχαίας Ολυμπίας, είχα από τότε την αίσθηση, ότι, αυτή η τόσο σημαντική υπηρεσία του υπουργείου πολιτισμού για το νομού μας, θα είχε στο τιμόνι της μια δυναμική γυναίκα που αγαπάει με πάθος τη δουλειά της και ταυτόχρονα μία επιστήμονα που και μόνο η συμβολή της στη αποκατάσταση του αρχαιολογικού τοπίου της Αρχαίας Ολυμπίας θα ήταν μια πλούσια παρακαταθήκη γνώσης και εμπειρίας, γι’ αυτό τον τεράστιο και ανοικτό πανταχόθεν ακόμα αρχαιολογικό χώρο της Αιτωλοακαρνανίας.
Σήμερα, και μετά από αυτή τη συνέντευξη, είμαι σίγουρος για όλα όσα η διαίσθησή μου είχε αντιληφθεί τότε: και για το δυναμισμό, και για το πάθος, και για τη γνώση, και για την εμπειρία της κ. Βικάτου. Κυρίως όμως για την πολλή και σημαντική δουλειά που γίνεται σε αυτή την υπηρεσία.
Λευτέρης Τηλιγάδας
Υ.Γ. Όλες οι φωτογραφίες της συνέντευξης είναι πνευματική περιουσία του © ΥΠΠΟΑ/ΕΦΑΑΙΤΛ και ΑΠΑΓΟΡΕΎΕΤΑΙ η όποια αντιγραφή ή αναδημοσίευση πέραν της συγκεκριμένης ανάρτησης.
Η Ολυμπία Βικάτου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αρχαία Ολυμπία. Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής των Πανεπιστημίων της Genova Ιταλίας (Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης), του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστήμιο Αθηνών και της Σχολής Ξεναγών Αθηνών, είναι κάτοχος πτυχίου Ιταλικής Φιλολογίας και διδάκτωρ Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Εισήχθη στην Αρχαιολογική Υπηρεσία κατόπιν διαγωνισμού το έτος 1989, οπότε και τοποθετήθηκε το 1990 στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ολυμπίας, στην οποία υπηρέτησε έως το 2010, αρχικά ως αρχαιολόγος και στη συνέχεια ως Τμηματάρχης και αναπληρώτρια της Εφορείας. Κατά τη διάρκεια της εκεί θητείας της, πραγματοποίησε δεκάδες ανασκαφικές έρευνες στην Ηλεία και τη Μεσσηνία, με σημαντικότερες την ανασκαφή των τριών μεγάλων μυκηναϊκών νεκροταφείων Αγίας Τριάδας, Κλαδέου, Μάγειρα, από τα σημαντικότερα στη δυτικής Ελλάδας, θολωτών τάφων και μυκηναϊκού οικισμού στην Κορυφή και θολωτών τάφων στο Χαλκιά Μεσσηνίας, μεγάλων βαλανείων στην Σκαφιδιά και στο Πεταλίδι και κτηριακών συγκροτημάτων στην αρχαία πόλη της Ήλιδας, της διοργανώτριας πόλης των Ολυμπιακών Αγώνων, καθώς ήταν υπεύθυνη όλου του ανασκαφικού προγράμματος της αρχαίας πρωτεύουσας των Ηλείων. Ήταν υπεύθυνη σύνταξης της μουσειολογικής μελέτης, ακουστικού οδηγού και ψηφιακού εκθέματος του Μουσείου Πύργου, καθώς και για την υλοποίηση της έκθεσής του. Την περίοδο που υπηρετούσε στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας της απενεμήθη ηθική ανταμοιβή για τον συντονισμό, τις πρωτοβουλίες, τη διαρκή παρουσία επί μήνες, την αποτελεσματικότητα, τη συμμετοχή και γενικότερα την ουσιαστική συμβολή της στο έργο αποκατάστασης του αρχαιολογικού και ευρύτερου τοπίου της Ολυμπίας, ένα έργο που χαρακτηρίστηκε ως υψίστης εθνικής και υπερεθνικής σημασίας. Με σχετική Υπουργική Απόφαση της έχει απονεμηθεί η ηθική αμοιβή επαίνου για τον υπερβάλλοντα ζήλο, την αυτοθυσία και τη συμμετοχή της στην αποφυγή βλάβης της περιουσίας του Ελληνικού δημοσίου, τις ημέρες της μεγάλης πυρκαγιάς στην Ολυμπία, τον Αύγουστο του 2007.
Από το 2010 ανέλαβε Προϊσταμένη της ΛΣΤ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων με έδρα το Μεσολόγγι και από τα τέλη Οκτωβρίου 2014 Προϊσταμένη της ενιαίας πλέον Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος, στη δικαιοδοσία της οποίας υπάγονται οι αρχαιότητες των νομών Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος από την προϊστορική εποχή έως το 1830. Παράλληλα, από το 2014 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2018, ήταν Αναπληρώτρια Προϊσταμένη και στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κεφαλληνίας και Ιθάκης.
Στο διάστημα αυτό, από το 2010 έως σήμερα, υπό τη διεύθυνσή της έχει διενεργήσει πλήθος σωστικών και συστηματικών ανασκαφών (στις περιοχές Καλυδώνας, Μεσολογγίου, Αλίκυρνας, Αμφιλοχίας κ.ά.) με πολύ σημαντικά ευρήματα, κυρίως στο πλαίσιο εκτέλεσης των μεγάλων δημόσιων έργων, π.χ. της Ιόνιας και Παραϊόνιας οδού, αλλά και του βορείου άξονα Ακτίου-Βόνιτσας. Από τις σημαντικότερες συστηματικές ανασκαφές που διενήργησε είναι αυτή του θεάτρου της αρχαίας Καλυδώνας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο της Δανίας στην Αθήνα, των προϊστορικών τύμβων στο Μεγανήσι και του αρχαίου θεάτρου της Λευκάδας, που είναι σε εξέλιξη.
Παράλληλα ήταν υπεύθυνη του έργου υλοποίησης της Μόνιμης Έκθεσης του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Θέρμου, που εγκαινιάστηκε τον Ιούλιο του 2016 από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο. Υπό τη διεύθυνσή της κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο εκτελέστηκαν 6 έργα ΕΣΠΑ στην Αιτωλοακαρνανία και τη Λευκάδα και τρία στην Κεφαλονιά. Στη νέα προγραμματικής περίοδο έχει τη διεύθυνση και το συντονισμό δέκα έργων ΕΣΠΑ (Ξενοκράτειο, θέατρα, κάστρο Αγ. Μαύρας Λευκάδας, ψηφιακές εφαρμογές) και είκοσι υποέργων σε έργα τρίτων (σωστικές ανασκαφές), τα προγράμματα Interreg και Leader μέσω των οποίων υλοποιούνται έργα συντήρησης και ανάδειξης σε μνημεία.
Επίσης, είναι τακτικό μέλος του ΚΑΣ, τακτικό μέλος των Τοπικών Συμβουλίων Μνημείων Δυτικής Ελλάδος και Ιονίων Νήσων, και αντεπιστέλλον μέλος του Γερμανικού αρχαιολογικού ινστιτούτου.
Έχει λάβει μέρος σε δεκάδες συνέδρια και έχει δημοσιεύσει πλειάδα άρθρων και μελετών σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά και αρχαιολογικά περιοδικά. Είναι παντρεμένη και μητέρα δύο παιδιών.
Ολυμπία Βικάτου: «Αγαπήστε και αγκαλιάστε τα μουσεία
και τους αρχαιολογικούς χώρους·
μόνον έτσι θα αποτελέσουν ζωντανό κύτταρο πολιτισμού»
Λ.Τ.: Εξ όσων γνωρίζουμε κ. Βικάτου έχουν ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 2014-2020» και στον Άξονα Προτεραιότητας: 2 «Προστασία του Περιβάλλοντος – Μετάβαση σε μία οικονομία φιλική στο περιβάλλον» τρία έργα:
«Στερέωση, αποκατάσταση και ανάδειξη, αρχαίου θεάτρου Πλευρώνας», προϋπολογισμού 900.000,00 ευρώ,
«Στερέωση, αποκατάσταση και ανάδειξη, αρχαίου θεάτρου Οινιαδών», προϋπολογισμού 700.000,00 ευρώ, και
«Στερέωση, αποκατάσταση και ανάδειξη, αρχαίου θεάτρου Στράτου», προϋπολογισμού 1.600.000,00 ευρώ.
Σε ποιο στάδιο βρίσκονται αυτή τη στιγμή τα έργα αυτά, ποια προβλήματα αντιμετωπίζει η πρόοδός τους, αν αντιμετωπίζει, και ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα της ολοκλήρωσής τους;
Ο.Β.: Η ένταξη των έργων αποκατάστασης και ανάδειξης των τριών αρχαίων θεάτρων αποτελεί το επιστέγασμα μιας πολύ μεγάλης πολυετούς προσπάθειας των τελευταίων δέκα χρόνων, καθώς ήταν απαραίτητο να συνταχθούν και να ολοκληρωθούν οι σχετικές μελέτες, οι οποίες υλοποιήθηκαν χάρη στη χρηματοδότηση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος (θέατρα Οινιαδών και Πλευρώνας) και του Δήμου Αγρινίου (θέατρο Στράτου).
Στα τρία εμβληματικά μνημεία της Αιτωλοακαρνανίας, θα υλοποιηθούν στοχευμένες παρεμβάσεις με σκοπό αφενός την προστασία των ίδιων των μνημείων, αφετέρου την αποκατάσταση της μορφής τους σε βαθμό που να καταστούν περισσότερο αναγνώσιμα και βεβαίως επισκέψιμα από το κοινό. Οι εργασίες αποκατάστασης και ανάδειξης των θεάτρων έχουν σχεδιαστεί, ώστε αυτά να αποτελέσουν σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτών, στοιχείο που θα δώσει νέα ώθηση στο τουριστικό αναπτυξιακό μέλλον της περιοχής που χαρακτηρίζεται από πληθώρα μνημείων όλων των εποχών.
Επιπλέον, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών ανάδειξης των τριών αυτών μνημείων, τα οποία αποτελούν δείγμα του υψηλού πνευματικού επιπέδου των αρχαίων κατοίκων της περιοχής, των Αιτωλών και των Ακαρνάνων, θα εμπλουτιστεί το δίκτυο των επισκέψιμων και αναδεδειγμένων μνημείων και αρχαιολογικών χώρων της Αιτωλοακαρνανίας. Παράλληλα, τα έργα αυτά δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας στις δύσκολες στιγμές που διανύουμε.
Όσον αφορά στο στάδιο που βρίσκονται, και στα τρία έργα αποκατάστασης των θεάτρων έχουν εκδοθεί οι σχετικές αποφάσεις αυτεπιστασίας από την Υπουργό Πολιτισμού, καθώς τα έργα αυτά εκτελούνται απολογιστικά και με αυτεπιστασία από την ΕΦΑ Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας, έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία των προκηρύξεων του προσωπικού και σύντομα θα δημοσιευθούν οι προσωρινοί πίνακες αποτελεσμάτων. Θα ήθελα να σημειώσω ότι υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον για όλες τις ειδικότητες και ως εκ τούτου ήταν αρκετά χρονοβόρα διαδικασία η κατάρτιση των πινάκων με τα αποτελέσματα, καθώς δεχθήκαμε εκατοντάδες αιτήσεις και μάλιστα εν μέσω περιοριστικών μέτρων λόγω της πανδημίας.
Επίσης, πριν λίγες ημέρες μας απεστάλησαν και οι αποφάσεις του Περιφερειάρχη κ. Ν. Φαρμάκη, σύμφωνα με τις οποίες οικονομικός υπόλογος των έργων ορίζεται το Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και με την λήξη των περιοριστικών μέτρων, ώστε να έχουμε στη διάθεσή μας το σύνολο του προσωπικού, θα ξεκινήσουν και οι εργασίες στο πεδίο και θα οργανωθούν τα εργοτάξια στα μνημεία.
Σύμφωνα με την πράξη ένταξης των έργων, η υλοποίησή τους ξεκίνησε στις 02.11.2020 και ολοκληρώνεται στις 31.12.2023.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται προς το παρόν, είναι τα αναμενόμενα και αφορούν στην πανδημία και στην δυσκολία μετακίνησης προσωπικού, αλλά και στο γεγονός ότι η αγορά παραμένει κλειστή και είναι δύσκολο να προχωρήσουμε σε αγορές υλικών ή άλλες προμήθειες. Επειδή ωστόσο από εμάς έχει γίνει όλη η διαδικασία και είμαστε έτοιμοι, πιστεύω ότι με την άρση των μέτρων, παράλληλα θα κινηθούν απρόσκοπτα οι εργασίες και στα τρία θέατρά μας.
Θα ήθελα επίσης να επισημάνω ότι τα έργα αποκατάστασης και ανάδειξης σε τέτοια μνημεία, είναι ιδιαίτερα απαιτητικά και δύσκολα και γι’ αυτό απαιτούν μεγάλη προσοχή, εξειδικευμένο προσωπικό και πολύ καλό συντονισμό και προγραμματισμό, καθώς και την απόλυτη αφοσίωση του επιστημονικού και λοιπού προσωπικού όλων των ειδικοτήτων.
Λ.Τ.: Ένα άλλο σημαντικό έργο για το οποίο εργάζεται σήμερα η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας κ. Βικάτου είναι το έργο με τίτλο «Δίκτυο Παράκτιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς», στο οποίο μάλιστα, αν δεν κάνω λάθος η Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας συμμετέχει ως επικεφαλής εταίρος. Θα θέλατε να μας περιγράψετε με συντομία τα μνημεία του νομού που έχουν ενταχθεί στο έργο, και σε ποιο στάδιο βρίσκεται σήμερα η υλοποίησή του;
Ο.Β.: Στο πλαίσιο του προγράμματος Interreg V-A Ελλάδα-Ιταλία 2014-2020 στο οποίο πράγματι η Υπηρεσία μας (με προϋπολογισμό 995.00 ευρώ) είναι επικεφαλής εταίρος και αυτό καθιστά το έργο μας πιο απαιτητικό και σύνθετο, έχουν ενταχθεί τα Κάστρα Ναυπάκτου και Βόνιτσας και το Φρούριο Ακτίου, τρία πολύ σημαντικά μνημεία του νομού μας, στα οποία ήδη έχει ξεκινήσει η υλοποίηση των εργασιών από το περασμένο καλοκαίρι.
Το «Δίκτυο παράκτιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς» αφορά στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου τουριστικού προορισμού μέσω της προστασίας, διατήρησης και αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς (11 κάστρα, 4 πύργοι και 2 φάροι) της διασυνοριακής περιοχής, με σκοπό την ανάπτυξη μίας ενιαίας παράκτιας διαδρομής Αδριατικής-Ιονίου, η οποία θα συνδέει σημαντικά χαρακτηριστικά της ιστορικής κληρονομιάς από όλες τις επιλέξιμες περιοχές της διασυνοριακής συνεργασίας. Η διαδρομή στοχεύει στην βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού μέσω της βελτίωσης της κινητικότητας των τουριστών εντός της διασυνοριακής περιοχής.
Το φυσικό αντικείμενο του έργου συνίσταται σε εργασίες συντήρησης, συμπληρώσεων, ανατάξεων και ανάδειξης των τριών κάστρων της Αιτωλοακαρνανίας, καθώς και σε δημιουργία ψηφιακών εφαρμογών.
Στο κάστρο Ναυπάκτου οι εργασίες θα επικεντρωθούν στο ανατολικό τμήμα του, ενώ στις αίθουσες της ακρόπολης θα δημιουργηθεί για πρώτη φορά μουσειακός χώρος με μόνιμη έκθεση, όπου μέσω ευρημάτων και εποπτικού υλικού θα αποτυπώνεται η διαχρονική ιστορία της σπουδαίας Καστροπολιτείας.
Στο Κάστρο Βόνιτσας θα γίνουν επεμβάσεις στερέωσης και συμπλήρωσης σε διάφορα σημεία, εκτεταμένες αποψιλώσεις, τοποθέτηση φυλακίου και θα δημιουργηθεί χώρος ψηφιακών εφαρμογών, όπου ο επισκέπτης θα παίρνει πληροφορίες σχετικά με την ιστορία των μνημείων και την οχυρωματική αρχιτεκτονική.
Τέλος, για πρώτη φορά θα γίνουν εργασίες στερέωσης, συντήρησης και ανάδειξης στο φρούριο του Ακτίου, ένα καλοδιατηρημένο μνημείο που κατασκευάστηκε από τον Αλή Πασά και δεσπόζει στη θαλάσσια περιοχή που πολλούς αιώνες νωρίτερα είχε λάβει χώρα μία από τις σημαντικότερες ναυμαχίες που καθόρισε το ιστορικό γίγνεσθαι του αρχαίου κόσμου, αυτή του Ακτίου (31 π.Χ.) ανάμεσα στο στόλο του Οκταβιανού από τη μία και εκείνου του Αντώνιου και της Κλεοπάτρας από την άλλη.
Και στα τρία μνημεία έχει προσληφθεί εξειδικευμένο προσωπικό ορισμένου χρόνου ήδη από τις αρχές καλοκαιριού, που αποτελείται από αρχαιολόγους, αρχιτέκτονες-μηχανικούς, εργατοτεχνίτες, συντηρητή καθώς και οικονομολόγο για την οικονομική και διοικητική διαχείριση του έργου. Παράλληλα κι εδώ, μεγάλος φόρτος στην υλοποίηση του σύνθετου αυτού έργου,τόσο ως προς τις διαδικασίες που είναι εξαιρετικά πολύπλοκες και δύσκολες, όσο και στις εργασίες πεδίου, αναλογεί στο μόνιμο επιστημονικό προσωπικό, το οποίο προκειμένου να ανταπεξέλθει εργάζεται νυχθημερόν μαζί μου για την ομαλή εκτέλεση του έργου.
Στη Ναύπακτο έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι ανασκαφικές εργασίες με την αποκάλυψη σημαντικών στοιχείων στον Προμαχώνα της Ωραίας Ντάπιας και στον Πύργο του Ρολογιού, ενώ έχουν τοποθετηθεί τα ικριώματα στα τείχη ανάμεσα στα δύο σημεία για τον καθαρισμό τους και την αναστήλωση. Επίσης, προετοιμάζεται η έκθεση σε αίθουσες της ακρόπολης του Κάστρου κι έχει ξεκινήσει η συντήρηση των ευρημάτων, βάσει της μουσειολογικής μελέτης, ενώ σύντομα θα ολοκληρωθεί και η μουσειογραφική μελέτη προκειμένου και οι δύο να αποσταλούν στο ΥΠΠΟΑ για την γνωμοδότηση των αρμόδιων συμβουλίων.
Στο Κάστρο της Βόνιτσας έχουν πραγματοποιηθεί εκτεταμένοι καθαρισμοί, έχουν τοποθετηθεί ικριώματα και σύντομα θα ξεκινήσουν και εκεί σημειακές αναστηλώσεις στα τείχη. Τοποθετήθηκε επίσης νέο φυλάκιο στην είσοδο του Κάστρου, ενώ προβλέπεται και η αποκατάσταση του διώροφου κτηρίου του Αλή Πασά στο εσωτερικό του κάστρου που στην συνέχεια θα φιλοξενήσει την ψηφιακή έκθεση για τις αρχαιότητες του νομού.
Στο Φρούριο του Ακτίου έγιναν εκτεταμένοι καθαρισμοί στο εσωτερικό αλλά και στον περιβάλλοντα χώρο του και το μνημείο έχει πραγματικά αλλάξει όψη. Έχουν πραγματοποιηθεί ανασκαφικές εργασίες που αφορούν στην διερεύνηση των παλαιότερων στρωμάτων στο εσωτερικό του φρουρίου. Στην συνέχεια προβλέπονται αποστραγγιστικές εργασίες προκειμένου να λυθεί το χρόνιο πρόβλημα των υδάτων που εισχωρούν στο εσωτερικό, καθώς και η ανάδειξη του μνημείου με κατάλληλο φωτισμό.
Στο τέλος του έργου προβλέπεται η τοποθέτηση πινακίδων με επεξηγηματικό περιεχόμενο και στα τρία μνημεία, η οργάνωση ημερίδας από την Υπηρεσία μας με όλους τους εταίρους για τα αποτελέσματα του προγράμματος, ελπίζοντας ότι η πανδημία θα έχει υποχωρήσει, καθώς και η έκδοση λευκώματος με την παρουσίαση των εμπλεκόμενων μνημείων σε Ελλάδα και Ιταλία.
Οι υπόλοιπο εταίροι του προγράμματος είναι οι Εφορείες Αρχαιοτήτων Ηλείας που αποκαθιστά μία αίθουσα στο κάστρο Χλεμουτσίου, Θεσπρωτίας (συμμετέχει με δύο κάστρα) και Κέρκυρας (5 κάστρα) και η Περιφέρεια της Απουλίας, με τους οποίους υπάρχει εξαιρετική συνεργασία και κοινή προοπτική για την ανάδειξη των μνημείων των περιοχών μας.
Λ.Τ.: Η Εφορεία Αρχαιοτήτων υλοποιεί άλλα έργα σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα ή στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ εκτός των παραπάνω;
Ο.Β.: Ναι βέβαια. Μην ξεχνάμε ότι η Εφορεία μας εισήλθε δυναμικά στη νέα προγραμματική περίοδο εντάσσοντας αρκετά έργα σε συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, έχοντας επιτυχώς ολοκληρώσει κατά την τελευταία πενταετία τις μεγάλες ανασκαφές της Ιόνιας Οδού, που ήταν από τις μεγαλύτερες στην Ελλάδα και τα έργα ΕΣΠΑ της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου:
-
-
- Οργάνωση της μόνιμης έκθεσης του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Θέρμου,
- Ανάδειξη Ιερού Θερμίου Απόλλωνος,
- Ανάδειξη Ηρώου Καλυδώνας,
- Αποκατάσταση και Ανάδειξη τμημάτων των οχυρώσεων της Ναυπάκτου,
- Ανάδειξη των προϊστορικών τύμβων στο Νυδρί Λευκάδας,
- Προστασία και Ανάδειξη οικιστικού πλέγματος Λευκάδας,
- καθώς και πλήθος σωστικών και συστηματικών ερευνών.
-
Η Εφορεία μας αυτή την περίοδο εκτελεί συνολικά δέκα έργα ΕΣΠΑ (τα πέντε στη Λευκάδα) και είκοσι υποέργα σε έργα τρίτων. Τα τελευταία είναι έργα που εκτελούνται με τη μέθοδο της αυτεπιστασίας από την Εφορεία μας σε μεγάλα ή μικρά έργα οδοποιίας, αποχέτευσης, ύδρευσης κ.ά. που υλοποιούνται από τους Δήμους Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας ή και από τις αντίστοιχες Περιφέρειες.
Από τα σημαντικότερα έργα που υλοποιούμε είναι η μετατροπή του Ξενοκρατείου στο Μεσολόγγι σε Μουσείο, όπου έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες αποκατάστασης του κτηρίου που έγιναν ως υποέργο από την συναρμόδια Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Δυτικής Ελλάδας (Πάτρας), ενώ η Εφορεία μας υλοποιεί δύο υποέργα που αφορούν στην οργάνωση της μόνιμης έκθεσης, συνολικού προϋπολογισμού 1.100.000 €.
Το πρώτο υποέργο μας είναι «Δημιουργία – οργάνωση μόνιμων συλλογών Ξενοκρατείου» (520.000 €) και το δεύτερο «Προμήθεια και εγκατάσταση προθηκών και λοιπών μουσειακών κατασκευών Ξενοκρατείου» (580.000 €).
Ένα ακόμη έργο στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ είναι η δημιουργία «Πολιτιστικής διαδρομής γύρω από την περιοχή Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού», προϋπολογισμού 100.000,00 €, στο οποίο θα υλοποιηθεί η διαδρομή αυτή μέσω ψηφιακών εφαρμογών με διαφορετικά επίπεδα πληροφόρησης και θα αποτελέσει ένα κέντρο πληροφόρησης στην τέταρτη αίθουσα του ισογείου στο Ξενοκράτειο.
Εξίσου σημαντικό είναι το έργο μας «Αύξηση της επισκεψιμότητας και του πολιτισμικού τουρισμού μέσω της ανάδειξης της οχυρωματικής αρχιτεκτονικής του Νομού Αιτωλοακαρνανίας με οικουμενική χρήση διαδραστικών εφαρμογών επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας» ενταγμένο στο πρόγραμμα -«Ανοιχτή Καινοτομία στον Πολιτισμό» – «Ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα και καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ), συνολικού προϋπολογισμού 530.150,00 €, με φορέα υλοποίησης τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) και δικαιούχους το Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδος και την SenseWorks Ε.Π.Ε. Το έργο αποσκοπεί στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας της Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας με μοχλό ανάπτυξης τη διάχυση του πολιτισμικού αποθέματος και συγκεκριμένα των σπουδαίων αρχαίων οχυρώσεων και κάστρων της Αιτωλοακαρνανίας, μέσα από ένα ψηφιακό διαδραστικό ταξίδι προβολής και παρουσίασης της οχυρωματικής τέχνης και των αντίστοιχων μνημείων της Αιτωλοακαρνανίας.
Επίσης, το μεγάλο πρόγραμμα αποκατάστασης στο κάστρο της Ναυπάκτου που έχει ήδη ξεκινήσει με το πρόγραμμα Interreg έρχεται να συμπληρώσει ένα άλλο σπουδαίο έργο «Συντήρηση και αποκατάσταση τμήματος των οχυρώσεων της Ναυπάκτου», προϋπολογισμού 600.000 € το οποίο έχει ενταχθεί σε Πρόγραμμα Leader του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, που διαχειρίζεται η Αιτωλική Αναπτυξιακή. Αφορά στην συντήρηση και αποκατάσταση μεγάλου τμήματος των δυτικών οχυρώσεων της κάτω πόλης και του εσωτερικού του επιθαλάσσιου τείχους. Το έργο είναι συνολικής διάρκειας 36 μηνών και άμεσα αναμένεται να αρχίσουν οι εργασίες. Στο ίδιο πρόγραμμα LEADER με προϋπολογισμό 200.000 € πρόκειται να αποκατασταθεί το Βεζίρ Τζαμί,τα ερείπια του οποίου βρίσκονται στο τέταρτο διάζωμα του Κάστρου, ενώ εργασίες αποκατάστασης θα γίνουν και στις 12 οθωμανικές κρήνες.
Ένα άλλο σημαντικό έργο υλοποιούμε στη Λευκάδα και πρόκειται για την «Ανάδειξη Κάστρου Αγίας Μαύρας» στο Ε.Π. «Ιόνια Νησιά 2014-2020» στον Άξονα Προτεραιότητας 2 «Προστασία του Περιβάλλοντος και Αειφόρος Ανάπτυξη, Επενδυτική προτεραιότητα: Δράσεις προστασίας, ανάδειξης, αξιοποίησης στοιχείων της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς (ΥΠ.ΠΟ.Α)» με προϋπολογισμό 790.000,00€ και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης έως τις 30/9/2021. Εκτός από τις εργασίες ανάδειξης του κάστρου και τη δημιουργία διαδρομών, θα δημιουργηθεί και μόνιμη αρχαιολογική έκθεση σε μία από τις αίθουσες του Κάστρου και ψηφιακή έκθεση στην πυριτιδαποθήκη. Τα υπόλοιπα έργα μας στη Λευκάδα αφορούν στην αποκατάσταση τεσσάρων βυζαντινών και μεταβυζαντινών εκκλησιών.
Παράλληλα υλοποιούμε μέσω συνεργασιών και προγραμματικών συμβάσεων εξαιρετικά σημαντικά επιστημονικά προγράμματα, εκ των οποίων τα σπουδαιότερα είναι η συστηματική ανασκαφή τους θεάτρου Λευκάδας, όπως κι ένα πενταετές πρόγραμμα ανασκαφικών ερευνών στο Λάφριο της Καλυδώνας σε συνεργασία με το Ινστιτούτο της Δανίας στην Αθήνα, το οποίο λόγω πανδημίας θα ξεκινήσει το 2021.
Εκτός όμως από τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα η Εφορεία υλοποιεί ένα μεγάλο έργο που αφορά στις σωστικές ανασκαφές στο πλαίσιο ιδιωτικών έργων, στον ευπρεπισμό των χώρων, στη συντήρηση των κτηριακών υποδομών, στα έργα πυροπροστασίας και ανάδειξης κάστρων, στη συντήρηση κινητών ευρημάτων, στη σύνταξη σχετικών μελετών για συντήρηση και αποκατάσταση μνημείων, σε επείγουσες στερεωτικές εργασίες σε μνημεία, στην αναβάθμιση των μουσειακών υποδομών και πολλά άλλα.
Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα εκπαιδευτικά προγράμματα με συμμετοχή αρκετών σχολείων, τα οποία μόνο φέτος, δυστυχώς λόγω της πανδημίας δεν καταφέραμε να υλοποιήσουμε. Όπως και οι πολιτιστικές εκδηλώσεις μας και ιδιαίτερα οι εικαστικές περιοδικές εκθέσεις που διοργανώνουμε στο Φετιχιέ Τζαμί στη Ναύπακτο, που και αυτές δυστυχώς φέτος λόγω των μέτρων δεν έγιναν. Φανταστείτε όμως ότι το 2019 πραγματοποιήθηκαν περί τις 100 πολιτιστικές εκδηλώσεις στα μνημεία και τα μουσεία μας σε συνεργασία με τους Δήμους και άλλους φορείς. Παράλληλα έχουμε προγραμματίσει πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα, ημερίδες και άλλες δράσεις για τις επετειακές εκδηλώσεις των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.
Επίσης, στην παρούσα φάση είναι σε εξέλιξη από την Εφορεία μας σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Μελετών και Εκτέλεσης Έργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτιρίων (ΔΜΕΕΜΠΚ) του ΥΠΠΟΑ η προετοιμασία του φακέλου προς ένταξη στο ΕΣΠΑ Ε.Π. της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, σύνταξης όλων των απαραίτητων μελετών που αφορούν στη μετατροπή του κτηρίου των πρώην Καπναποθηκών Παπαπέτρου στο Αγρίνιο σε Διαχρονικό Μουσείο Πόλεως. Μάλιστα πρόσφατα εγκρίθηκε το κτηριολογικό πρόγραμμα που υπέβαλε η Εφορεία μας, σε συνεργασία με την ΔΜΕΕΜΠΚ από το αρμόδιο Συμβούλιο Μουσείων, όπου οριστικοποιήθηκαν οι χρήσεις του κτηρίου. Πρόκειται για ένα τεράστιο έργο, ζωτικής σημασίας για την πόλη του Αγρινίου, αλλά και για την Εφορεία μας, καθώς με τον τρόπο αυτό (ένταξη σε ΕΣΠΑ), δίνεται οριστική λύση σε μία από τις μεγαλύτερες εκκρεμότητες της Εφορείας και του Υπουργείου μας.
Λ.Τ.: Αντιμετωπίζει σήμερα, κ. Βικάτου, η Εφορεία Αρχαιοτήτων προβλήματα έλλειψης προσωπικού ή υποχρηματοδοτήσεων, που να επηρεάζουν σημαντικά τη λειτουργία της και αν ναι ποια είναι αυτά;
Ο.Β.: Το βασικό μας πρόβλημα ναι είναι η έλλειψη προσωπικού, που όμως, όπως βλέπετε δεν επηρεάζει ιδιαίτερα την υλοποίηση των έργων μας, διότι ο καθένας από εμάς καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να ανταπεξέλθουμε όλοι μαζί σε όλο αυτό το τεράστιο έργο. Θα ήθελα να τονίσω ότι η Εφορεία μας έχει στην αρμοδιότητά της την Π.Ε. Αιτωλοακαρνανίας που όπως γνωρίζετε είναι η μεγαλύτερη σε έκταση Περιφερειακή Ενότητα της χώρας, καθώς επίσης και το νησί της Λευκάδας.
Και οι δύο αυτές περιοχές διαθέτουν ένα τεράστιο πολιτιστικό πλούτο και είναι διάσπαρτες από μνημεία που χρονολογούνται από τα προϊστορικά χρόνια έως το 1830. Αρκεί να σημειώσω ότι έχουμε να διαχειριστούμε περί τις 150 αρχαίες ακροπόλεις, 14 κάστρα, πάνω από 500 βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία και τέσσερα Μουσεία.
Αυτή τη στιγμή η Εφορεία διαθέτει περί τους 85 υπαλλήλους, εκ των οποίων οι περισσότεροι ανήκουν στο φυλακτικό προσωπικό, ενώ το επιστημονικό προσωπικό που υλοποιεί τα προαναφερθέντα έργα απαρτίζεται από έξι αρχαιολόγους (οι δύο απουσιάζουν με εκπαιδευτικές ή άλλου είδους άδειες) και δύο μηχανικούς. Στην υλοποίηση των έργων συμβάλλει βεβαίως αποφασιστικά και το διοικητικό-οικονομικό προσωπικό της Εφορείας αποτελούμενο από πέντε υπαλλήλους, καθώς και το τεχνικό προσωπικο.. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι το προσωπικό αυτό δεν επαρκεί για την διαχείριση όλων αυτών των θεμάτων και των έργων μας. Διότι δεν είναι μόνο τα έργα που αναφέραμε εδώ. Είναι πολλά ακόμη, καθώς και όλος ο φόρτος της καθημερινής εργασίας με αιτήματα ιδιωτών. Μόνο τον τελευταίο χρόνο κατακλυστήκαμε από αιτήματα αδειοδότησης φωτοβολταϊκών πάρκων που ανέρχονται σε κάποιες εκατοντάδες. Επομένως, πάγιο αίτημα της Εφορείας είναι η ενίσχυση του μόνιμου προσωπικού, το Υπουργείο μας είναι ενήμερο και βεβαίως καταβάλλεται κάθε προσπάθεια να ενισχυθεί με προσωπικό η Εφορεία, λόγω και των πολλών έργων που υλοποιεί.
Τώρα, όσον αφορά στις χρηματοδοτήσεις η αλήθεια είναι ότι δεν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα, διότι το Υπουργείο μας ανταποκρίνεται σε όλα τα αιτήματα χρηματοδοτήσεων της Εφορείας μας, ως προς τον τακτικό προϋπολογισμό και το Π.Δ.Ε., δεδομένου ότι πάντα έχουμε πολύ υψηλή απορρόφηση των κονδυλίων.
Επίσης, σε έκτακτες περιπτώσεις (π.χ. πλημμύρες, σεισμούς κ.ά.), το Υπουργείο Πολιτισμού επιχορηγεί άμεσα τα επείγοντα σωστικά μέτρα για τα μνημεία ή τα Μουσεία μας. Τα υπόλοιπα έργα που έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ χρηματοδοτούνται από τα προγράμματα αυτά και συγκεκριμένα από το «Ε.Π. Δυτική Ελλάδα 2014-2020» και «Ε.Π. Ιόνια Νησιά 2014-2020».
Λ.Τ.: Η συνεργασία σας με τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι βοηθητική στο έργο σας και αν ναι σε ποιο επίπεδο;
Ο.Β.: Η συνεργασία μας με τους περισσότερους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι εξαιρετική και στις δύο Περιφερειακές Ενότητες.
Ξεκινώντας από τη Λευκάδα να πω ότι η συστηματική ανασκαφή του θεάτρου γίνεται με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και του Δήμου Λευκάδας.
Στην Αιτωλοακαρνανία, μέσω προγραμματικής σύμβασης με το Δήμο Αγρινίου και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έγινε η μελέτη αποκατάστασης του θεάτρου της Στράτου με χρηματοδότηση του Δήμου, ενώ για τα άλλα δύο θέατρα Πλευρώνας και Οινιαδών η χρηματοδότηση ήταν από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας.
Με το Δήμο Ναυπακτίας επίσης μέσω προγραμματικής σύμβασης με χρηματοδότηση του Δήμου και σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών καταφέραμε να ολοκληρώσουμε μελέτες ή προμελέτες για την αποκατάσταση των τειχών, και αυτές αποτέλεσαν τη βάση για να ενταχθεί το έργο στο interreg και στο leader.
Η συνεργασία μας με τους Δήμους (Αγρινίου, Μεσολογγίου, Ναυπακτίας, Θέρμου, Βόνιτσας, Ξηρομέρου) αφορά κυρίως στην συνδιοργάνωση υψηλού επιπέδου πολιτιστικών εκδηλώσεων, όπως και με άλλους φορείς ή τοπικούς συλλόγους με αφορμή κάποιες επετείους ή την Αυγουστιάτικη πανσέληνο σε μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και αύλειους χώρους Μουσείων μας. Επιπλέον κάποιοι Δήμοι συμβάλλουν στο έργο ευπρεπισμού των Χώρων μας με καθαρισμούς και αποψιλώσεις.
Για παράδειγμα, πέρυσι ο Δήμος Ναυπάκτου κατόπιν αιτήματός μας και συνεργασίας υλοποίησε ένα μεγάλο πρόγραμμα αποψιλώσεων και κοπής πεύκων περιμετρικά του κάστρου, για λόγους ασφάλειας και πυροπροστασίας του μνημείου, με αποτέλεσμα για πρώτη φορά μετά από χρόνια να φαίνεται πλέον στην κορυφή του λόφου το κάστρο της Ναυπάκτου και όχι μόνο το πευκοδάσος.
Ο Δήμος Ξηρομέρου κάθε χρόνο συμβάλλει στο πρόγραμμα καθαρισμών όπως και τοπικοί Σύλλογοι της περιοχής και ομολογουμένως τα τελευταία χρόνια στις περιοχές αυτές οι χώροι μας έχουν βελτιωθεί αρκετά.
Και ο Δήμος Βόνιτσας είναι αρωγός στο έργο μας, και πάντοτε στη διάθεσή μας, καθώς μας στηρίζει στους καθαρισμούς του κάστρου Βόνιτσας, αλλά και άλλων μνημείων που ζητάμε (Κάστρο Πλαγιάς).
Για το λόγο αυτό θα ήθελα θερμά να ευχαριστήσω όλους τους Δημάρχους και τους υπεύθυνους για τον Πολιτισμό Αντιδημάρχους για τη συνεργασία που έχουμε, αλλά και τους πολιτιστικούς συλλόγους («Σαυρία» τον Πολιτιστικό και Περιβαλλοντικό Σύλλογο Χρυσοβίτσας, το Σύλλογο «Κόροντα» και τον πολιτιστικό σύλλογο Πλαγιάς»).
Ιδιαίτερα σημαντική ωστόσο είναι και η συνεργασία που έχουμε με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας και την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και τις αντίστοιχες Διαχειριστικές Αρχές. Χωρίς την βοήθεια και τη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ των Περιφερειών δεν θα μπορούσαμε να υλοποιήσουμε τα έργα αυτά. Γι’ αυτό με αφορμή την πρόσφατη ένταξη έργων ανάδειξης σε σημαντικά μνημεία στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ε.Π. «ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ 2014-2020 και στο Ε.Π. «Ιόνια Νησιά 2014-2020» η Εφορεία μας κι εγώ προσωπικά απευθύνουμε θερμές ευχαριστίες στην Υπουργό Πολιτισμού & Αθλητισμού, Δρ. Λίνα Μενδώνη για το συντονισμό υποβολής των προτάσεων και τη μεγάλη στήριξη στο έργο μας, στον Γεν. Γραμματέα Πολιτισμού κ. Γεώργιο Διδασκάλου για τη συνεργασία, στους Περιφερειάρχες Δυτικής Ελλάδας κ. Νεκτάριο Φαρμάκη και Ιονίων Νήσων κ. Ρόδη Κράτσα, στους Προϊσταμένους των Διαχειριστικών Αρχών της ΠΔΕ και Ιονίων κ. κ. Άλκηστη Σταθοπούλου και Κ. Ασπιώτη αντίστοιχα, για όλη τη συνεργασία και την στήριξη, όπως επίσης και στα στελέχη τόσο των Διαχειριστικών Αρχών, όσο και της Επιτελικής Δομής του ΥΠΠΟΑ για όλη τη συνεργασία. Ευχαριστούμε επίσης και τους Αντιπεριφερειάρχες κ. Μ. Σαλμά και κ. Α. Κτενά, Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας αντίστοιχα γενικότερα για τη συνεργασία που έχουμε.
Επειδή το έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας είναι σύνθετο και πολυσχιδές αποτελεί αποτέλεσμα συνολικής δουλειάς και αγαστής συνεργασίας. Με την ευκαιρία αυτή λοιπόν θα ήθελα να απευθύνω τις ευχαριστίες μου και σε όλο το προσωπικό της Υπηρεσίας μας, όλων των ειδικοτήτων, καθώς παρά την υποστελέχωσή της η Εφορεία έχει να επιδείξει εκτός από τα προαναφερθέντα έργα, επιπλέον πλούσιο ανασκαφικό, ερευνητικό, εκπαιδευτικό, αλλά και συγγραφικό έργο των συναδέλφων.
Επιτρέψτε μου ιδιαίτερες ευχαριστίες στους στενούς συνεργάτες μου και αντίδωρο στην σκληρή δουλειά ας είναι η συμβολή του καθενός ξεχωριστά στην έρευνα, προστασία και ανάδειξη της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας.
Όμως θα ήθελα να απευθύνω και μία παράκληση στην τοπική κοινωνία. Παρά το γεγονός ότι υλοποιούνται κι έχουν υλοποιηθεί πάρα πολλά έργα ανάδειξης μνημείων και χώρων στην Αιτωλοακαρνανία, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαπενταετία, οι χώροι και τα μουσεία μας εξακολουθούν να έχουν μηδενικές ή πολύ χαμηλές επισκεψιμότητες. Αυτό είναι ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα βέβαια, αλλά παρακαλώ την τοπική κοινωνία να αγαπήσει και να αγκαλιάσει τα μουσεία και τους χώρους μας και να τους επισκέπτεται συχνά, διότι έτσι μόνον θα αποτελέσουν ζωντανό κύτταρο πολιτισμού.
Επιμέλεια: Λευτέρης Τηλιγάδας
Όλες οι φωτογραφίες της συνέντευξης είναι πνευματική περιουσία του © ΥΠΠΟΑ/ΕΦΑΑΙΤΛ
και ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ, η όποια αντιγραφή ή αναδημοσίευση
πέραν της συγκεκριμένης ανάρτησης.
«Agrinio 365» Media Group | AgrinioTimes.gr, Antenna-Star.gr
Σχετικά Άρθρα
Ο Βασίλης Βάσης στον Antenna Star 103.5: «Μας δήλωσαν πως δεν είναι αναγκαίο το Σχολείο» (Ηχητικό)
Ο Β. Ζώης στον Antenna Star 103.5 για την κατάκτηση του τίτλου από τον Παναγρινιακό (Ηχητικό)
Για την Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού στον Antenna Star η Νίκη Πατσουράκη (Ηχητικό)