Προστασία των εργαζομένων από τις καρκινογόνες χημικές ουσίες

Κάθε χρόνο εμφανίζονται στην ΕΕ περίπου 120.000 περιστατικά καρκίνου που σχετίζονται με την εργασία ως αποτέλεσμα της έκθεσης σε καρκινογόνους παράγοντες, τα οποία οδηγούν σε 80.000 θανάτους ετησίως.

• Για τη βελτίωση της προστασίας των εργαζομένων από τον καρκίνο, η Επιτροπή πρότεινε σήμερα να περιοριστεί περαιτέρω η έκθεσή τους σε καρκινογόνες χημικές ουσίες.

Αυτή η τέταρτη αναθεώρηση της οδηγίας για τους καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες καθορίζει νέες ή αναθεωρημένες οριακές τιμές για τρεις σημαντικές ουσίες: ακρυλονιτρίλιο, ενώσεις του νικελίου και βενζόλιο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περισσότεροι από 1,1 εκατομμύρια εργαζόμενοι σε ευρύ φάσμα τομέων θα επωφεληθούν από τη βελτιωμένη προστασία χάρη στους νέους κανόνες.

Η σημερινή πρόταση είναι η πρώτη πρωτοβουλία με βάση τη δέσμευση της Επιτροπής για την καταπολέμηση του καρκίνου στο πλαίσιο του επικείμενου ευρωπαϊκού σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου.

Ο κ. Νικολά Σμιτ, επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, δήλωσε: «Ο χώρος εργασίας θα πρέπει να είναι ασφαλές μέρος και μέχρι τώρα ο καρκίνος είναι η αιτία των μισών θανάτων που συνδέονται με την εργασία. Η σημερινή επικαιροποίηση της οδηγίας για τους καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες αποτελεί ένα από τα πρώτα βήματα στο φιλόδοξο σχέδιό μας για την καταπολέμηση του καρκίνου. Δείχνει ότι είμαστε αποφασισμένοι να δράσουμε και δεν θα κάνουμε συμβιβασμούς ως προς την υγεία των εργαζομένων. Στο πλαίσιο της σοβαρής υγειονομικής κρίσης λόγω της νόσου Covid-19, θα εντείνουμε τις προσπάθειές μας για να διασφαλίσουμε την προστασία των εργαζομένων στην Ευρώπη. Θα εξετάσουμε συγκεκριμένους τρόπους για την επίτευξη αυτού του στόχου μέσω του μελλοντικού στρατηγικού πλαισίου για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία.»

Η κ. Στέλλα Κυριακίδου, επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, δήλωσε: «Ο περιορισμός του πόνου που προκαλεί ο καρκίνος αποτελεί προτεραιότητα για εμάς και, για τον σκοπό αυτό, η πρόληψη έχει καθοριστική σημασία. Σήμερα κάνουμε ένα σημαντικό βήμα για να προστατεύσουμε τους εργαζομένους μας από την έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες στον χώρο εργασίας και ξεκινάμε τις εργασίες μας στο πλαίσιο του επικείμενου ευρωπαϊκού σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου. Με το σχέδιο αυτό, θα επιδιώξουμε να αντιμετωπίσουμε τους κύριους παράγοντες κινδύνου που μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο για όλους, αλλά και να καθοδηγήσουμε τους ασθενείς σε κάθε στάδιο της διαδρομής τους και να συμβάλουμε στη βελτίωση της ζωής όσων έχουν προσβληθεί από τη νόσο αυτή.»

Τρεις νέες ή αναθεωρημένες οριακές τιμές

Η οδηγία για τους καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες επικαιροποιείται τακτικά σύμφωνα με νέα επιστημονικά στοιχεία και τεχνικά δεδομένα. Τρεις προηγούμενες επικαιροποιήσεις αφορούσαν την έκθεση των εργαζομένων σε 26 χημικές ουσίες.

Η σημερινή πρόταση προσθέτει νέα ή αναθεωρημένα όρια επαγγελματικής έκθεσης για τις ακόλουθες ουσίες:

• ακρυλονιτρίλιο (νέο όριο)·
• ενώσεις του νικελίου (νέο όριο)·
• βενζόλιο (όριο που αναθεωρήθηκε προς τα κάτω).

Οφέλη για τους εργαζομένους και τις επιχειρήσεις

Η θέσπιση νέων ή αναθεωρημένων ορίων επαγγελματικής έκθεσης για το ακρυλονιτρίλιο, τις ενώσεις του νικελίου και το βενζόλιο θα έχει σαφή οφέλη για τους εργαζομένους. Θα προληφθούν κρούσματα καρκίνου και άλλων σοβαρών ασθενειών που συνδέονται με την εργασία και θα βελτιωθεί η υγεία και την ποιότητα ζωής.

Η πρόταση θα ωφελήσει επίσης τις επιχειρήσεις μειώνοντας το κόστος που προκαλούν τα προβλήματα υγείας και ο καρκίνος που συνδέονται με την εργασία, όπως οι απουσίες και οι ασφαλιστικές αποζημιώσεις.

Ανάπτυξη της πρότασης και επόμενα βήματα

Η πρωτοβουλία αυτή αναπτύχθηκε σε στενή συνεργασία με επιστήμονες και εκπροσώπους των εργαζομένων, των εργοδοτών και των κρατών μελών της ΕΕ. Οι κοινωνικοί εταίροι (συνδικαλιστικές οργανώσεις και οργανώσεις εργοδοτών) συμμετείχαν επίσης μέσω διαβούλευσης σε δύο στάδια.

Η πρόταση της Επιτροπής θα συζητηθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

Ιστορικό

Η Επιτροπή δεσμεύεται να εντείνει την προσπάθεια για την καταπολέμηση του καρκίνου και θα παρουσιάσει, πριν από το τέλος του 2020, το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου. Το σχέδιο θα στηρίξει τα κράτη μέλη στη βελτίωση της πρόληψης, της ανίχνευσης, της θεραπείας και της διαχείρισης του καρκίνου στην ΕΕ, μειώνοντας παράλληλα τις ανισότητες στον τομέα της υγείας μεταξύ και εντός των κρατών μελών.

Στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Μια ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις», η Επιτροπή δεσμεύτηκε να επανεξετάσει τη στρατηγική για την επαγγελματική ασφάλεια και υγεία (ΕΑΥ) για την αντιμετώπιση, μεταξύ άλλων, της έκθεσης σε επικίνδυνες ουσίες, με σκοπό τη διατήρηση των υψηλών ευρωπαϊκών προτύπων ΕΑΥ. Αυτό συνάδει με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, ο οποίος διακηρύχθηκε από κοινού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή στο πλαίσιο της κοινωνικής συνόδου κορυφής για τη δίκαιη απασχόληση και την ανάπτυξη στις 17 Νοεμβρίου 2017, που κατοχυρώνει το δικαίωμα των εργαζομένων σε υγιές, ασφαλές και κατάλληλα προσαρμοσμένο περιβάλλον εργασίας, περιλαμβανομένης της προστασίας από καρκινογόνους παράγοντες.

Η περαιτέρω βελτίωση της προστασίας των εργαζομένων από τον επαγγελματικό καρκίνο είναι ακόμη πιο σημαντική διότι, σύμφωνα με τον EU-OSHA, ο καρκίνος είναι η πρώτη αιτία θανάτων που συνδέονται με την εργασία στην ΕΕ: το 52 % των ετήσιων θανάτων που συνδέονται με την εργασία αποδίδεται επί του παρόντος σε μορφές καρκίνου που συνδέονται με την εργασία, σε σύγκριση με ποσοστό 24 % που αποδίδεται σε καρδιαγγειακά νοσήματα, 22 % που αποδίδεται σε άλλες παθήσεις και 2 % που αποδίδεται σε τραυματισμούς.

Η παρούσα πρωτοβουλία αποτελεί την τέταρτη αναθεώρηση της οδηγίας για τους καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες. Κατά τα τελευταία έτη, η Επιτροπή πρότεινε τρεις πρωτοβουλίες για την τροποποίηση αυτής της νομοθετικής πράξης. Οι τρεις αυτές πρωτοβουλίες εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου 2017, του Ιανουαρίου 2019 και του Ιουνίου 2019, όσον αφορά 26 ουσίες.