Σαν σήμερα, 13 Σεπτεμβρίου

Γιορτάζουν

• Αριστείδης, Κορνήλιος, Κορνηλία.

---

Επέτειοι

• Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σήψης

• Η 13η Σεπτεμβρίου κάθε έτους έχει ανακηρυχθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Σήψης, με πρωτοβουλία της διεθνούς οργάνωσης «Παγκόσμια Συμμαχία για τη Σήψη» (GSA), ιδρυτικό μέλος της οποίας είναι η Ελληνική Ομάδα Μελέτης της Σήψης.Ως Σήψη ορίζουμε το σύνολο των μεταβολών στο μεταβολισμό και την αιμοδυναμική, που είναι αποτέλεσμα γενικευμένης φλεγμονώδους αντίδρασης του ανθρώπινου οργανισμού σε λοιμώδη παράγοντα (βακτήριο, ιό, μύκητα ή παράσιτο). Έχει συχνή κατάληξη το θάνατο μέσω ανεπάρκειας πολλών οργάνων (σύνδρομο πολυοργανικής ανεπάρκειας) και μη αναστρέψιμης πτώσης της αρτηριακής πίεσης (σηπτική καταπληξία ή σηπτικό σοκ).Έχει υπολογισθεί ότι κάθε δύο δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος πεθαίνει από σηπτικό σύνδρομο, ενώ την τελευταία δεκαετία, τα κρούσματα σήψης σε όλο τον κόσμο σημειώνουν αύξηση 8-13% κάθε χρόνο. Σε όλο τον κόσμο καταγράφονται 20 έως 30 εκατομμύρια κρούσματα ετησίως, ενώ οι θάνατοι που προκαλεί ξεπερνούν σε αριθμό τα θύματα του καρκίνου του μαστού και του εντέρου μαζί.Σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα της Ελληνικής Ομάδας Μελέτης της Σήψης, η θνητότητα από τη νόσο στην Ελλάδα σήμερα κυμαίνεται από 8,5% στην πιο απλή μορφή, έως 55,8% στην περίπτωση της σηπτικής καταπληξίας.

---

Γεγονότα

• στο Αγρίνιο…

  • 13 Σεπτεμβρίου 1903
  • Φωτιά στην Αγία Τριάδα. Δημοσίευμα του ΕΜΠΡΟΣ μας πληροφορεί ότι «παρά τον ναόν της Αγίας Τριάδος υπάρχει κελίον εν τω οποίω διαμένει ο νεωκόρος του ναού. Χθες φαίνεται ότι ο ένοικος του κελίου τούτου ελησμόνησε κερίον ανημμένον εκ του οποίου το πυρ μεταδοθέν εις παρακείμενον κάθισμα απετέφρωσε το κελίον. Το πυρ βοηθηθέν υπό ελαφρώς πνέοντος ανέμου μετεδόθη και εις τον παραπλεύρως κείμενον ναόν της Αγίας Τριάδος και απετέφρωσε την μίαν αυτού πλευράν απειλήσαν να τον κατακαύση ολόκληρον». (ΕΜΠΡΟΣ, 14.9.1903, σελ. 2)

---

• …και αλλού

533
Ο βυζαντινός στρατηγός Βελισάριος νικά τους Βανδάλους του Γελίμερου στη Μάχη του Δέκιμου στην Αφρική.

Το 533 μ.Χ. ο Ιουστινιανός ανέθεσε στον στρατηγό Βελισάριο την κατάκτηση του ληστρικού κράτους των Γερμανών Βανδάλων στη Βόρεια Αφρική. Για τον σκοπό αυτό του διέθεσε μόλις 5.000 ιππείς και 10.000 πεζούς. Από τους ιππείς οι 1.000 ήταν Ούννοι και Γερμανοί, οι 1.500 επίλεκτοι βουκελάριοι, υπό τον Ιωάννη Τρωγλίτη, και οι λοιποί καβαλάριοι υπό τον παιδικό φίλο του Ρουφίνο.

Το πεζικό αποτελείτο από βαριά οπλισμένους σκουτάτους (δορυφόρους) και από ψιλούς ακροβολιστές, τοξότες, σφενδονήτες και ακοντιστές. Αρχηγός του πεζικού ορίστηκε ο Ιωάννης ο εκ Δυρραχίου. Με αυτές τις δυνάμεις θα έπρεπε ο Βελισάριος να πολεμήσει, σε μια χώρα πεδινή, εναντίον των εκλεκτότερων ιππέων του κόσμου, όπως θεωρούντο οι Βάνδαλοι.

1503
Ο Μιχαήλ Άγγελος αρχίζει την κατασκευή του «Δαυίδ», του γλυπτού αριστουργήματός του.

Ο Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου, που φιλοτεχνήθηκε από το 1501 ως το 1504, είναι ένα αριστούργημα της Αναγεννησιακής γλυπτικής και, μαζί με την Πιετά, ένα από τα δυο σημαντικότερα γλυπτά του Μιχαήλ Άγγελου. Είναι ένα από τα πιο γνωστά αγάλματα στην ιστορία της γλυπτικής, και έχει γίνει σύμβολο δύναμης και νεανικής ομορφιάς. Παριστάνει τον Βιβλικό βασιλιά Δαβίδ, τη στιγμή που αποφασίζει να αναμετρηθεί με τον Γολιάθ.

Στην εποχή του θεωρήθηκε σύμβολο της δημοκρατίας της Φλωρεντίας, μιας ανεξάρτητης πόλης-κράτους που απειλούνταν από πιο ισχυρά αντίπαλα κράτη. Αυτή η ερμηνεία τονίστηκε και με την τοποθέτηση του ύψους 5,17 μέτρων αγάλματος έξω από το Παλάτσο Βέκιο, την έδρα της τοπικής κυβέρνησης της Φλωρεντίας. Τα αποκαλυπτήριά του έγιναν στις 8 Σεπτεμβρίου του 1504.

1928
Ο πρωθυπουργός, Ελευθέριος Βενιζέλος, με επιστολή του στον Τούρκο ομόλογό του Ισμέτ Ινονού ζητά την επίλυση με ειρηνικό τρόπο του συνόλου των εκκρεμοτήτων που υπάρχουν ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Λίγες μέρες αργότερα, ο Τούρκος πρωθυπουργός θα τον προσκαλέσει στην Κωνσταντινούπολη.

Δύο χρόνια αργότερα, στις 29 Οκτωβρίου 1930, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, υπογράφει με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Ισμέτ Ινονού στην Άγκυρα, παρουσία του Κεμάλ Μουσταφά Ατατούρκ, το Ελληνοτουρκικό «Σύμφωνο Φιλίας, Ουδετερότητας, Συνδιαλλαγής και Διαιτησίας».

 

1959
Ο Ολυμπιακός παραχωρεί ισοπαλία 2-2 στη Μίλαν στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, στον πρώτο αγώνα των δύο ομάδων, για το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης. Είναι η πρώτη εμφάνιση ελληνικής ομάδας στη διοργάνωση.

 

 

1965
Οι Beatles κυκλοφορούν τη μεγάλη επιτυχία τους «Yesterday» και την ίδια μέρα λαμβάνουν χρυσό δίσκο για το τραγούδι τους «Help».

 

 

 

 

1986
Σεισμός, μεγέθους 6,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, συγκλονίζει την Καλαμάτα.

Ο σεισμός ήταν πολύ ισχυρός και σύμφωνα με τις τότε μετρήσεις ήταν μεγέθους 6,2 Ρίχτερ. Εκείνο όμως που έκανε την ζωή στην Καλαμάτα πολύ δύσκολη ήταν οι μετασεισμοί και ο πανικός. Οι μετασεισμοί ήταν συνεχείς για πολλές ημέρες μετά τον πρώτο σεισμό και ορισμένοι έφθασαν μέχρι και τα 5,4 Ρίχτερ. Η πόλη της Καλαμάτας δεν θα ήταν ποτέ πια η ίδια.
Ο σεισμός άφησε πίσω του 35 νεκρούς και περισσότερους από 300 τραυματίες. Τα περισσότερα παλαιά κτήρια κρίθηκαν ακατάλληλα, ενώ το 20% των κτιρίων κρίθηκαν κατεδαφιστέα. Οι κάτοικοι της Καλαμάτας αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πόλη και να μείνουν για μεγάλο διάστημα στα γύρω χωριά. Πάρα πολλοί Καλαματιανοί κοιμόντουσαν για εβδομάδες σε σκηνές. Ορισμένοι από τους σεισμόπληκτους στεγάστηκαν σε πλοία που είχαν σταλεί και είχαν δέσει στο λιμάνι της πόλης.

---

Γεννήσεις

1873
Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, Έλληνας μαθηματικός, από τους κορυφαίους της επιστήμης του παγκοσμίως. (Θαν. 2/2/1950)

Ο Καραθεοδωρή ήταν γνωστός εκτός Ελλάδας ως Konstantin Carathéodory και συχνά αναφέρεται λανθασμένα ως Καραθεοδωρής. Το επιστημονικό έργο του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή επεκτείνεται σε πολλούς τομείς των Μαθηματικών, της Φυσικής και της Αρχαιολογίας. Είχε σημαντικότατη συνεισφορά ιδιαίτερα στους τομείς της πραγματικής ανάλυσης, συναρτησιακής ανάλυσης και θεωρίας μέτρου και ολοκλήρωσης. Τα περισσότερα έργα του τα έγραψε στα γερμανικά.

1874
Άρνολντ Σένμπεργκ, αυστριακός συνθέτης, «πατέρας» του Δωδεκαφθογγισμού. (Θαν. 13/7/1951)

Ο Άρνολντ Σένμπεργκ είναι ιδιαίτερα γνωστός για την ανανέωση που έφερε από μορφολογικής κι εκφραστικής πλευράς, στη γερμανική Ρομαντική μουσική παράδοση, η οποία είχε σημαδευτεί έντονα από το έργο των Γιοχάνες Μπραμς και Ρίχαρντ Βάγκνερ. Η μεγαλύτερη συνεισφορά του Σένμπεργκ ωστόσο θεωρείται η επέκταση των ορίων της τονικότητας και κυρίως, η εισαγωγή της ατονικότητας. Είναι διάσημος για την θεμελίωση της δωδεκαφθογγικής τεχνικής, μιας μεθόδου με ευρύτατη επίδραση στην Σύγχρονη κλασική μουσική. Η μέθοδος αυτή αφορά στον χειρισμό ταξινομημένων σειρών από φθόγγους της χρωματικής δωδεκαφθογγικής κλίμακας, γι’ αυτό και θεωρείται ότι έθεσε τις βάσεις για την ανάπτυξη της σειραϊκής μουσικής. Ο Άρνολντ Σένμπεργκ επεξεργάστηκε επίσης τον όρο εξελικτική ποικιλία, καθώς υπήρξε ο πρώτος συνθέτης ο οποίος εφάρμοσε τρόπους επεξεργασίας των μουσικών μοτίβων χωρίς την κυριαρχία μιας κεντρικής μελωδικής ιδέας.6:12 πμ 13/9/2020

1908
Κάρολος Κουν, Έλληνας σκηνοθέτης του θεάτρου. (Θαν. 14/2/1987)

Ο Κάρολος Κουν γεννήθηκε στην Προύσα της Μικράς Ασίας στις 13 Σεπτεμβρίου 1908. Φοίτησε στη Ροβέρτειο Σχολή της Κωνσταντινούπολης και σπούδασε αισθητική στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης.

Το 1929 διορίστηκε καθηγητής αγγλικών στο Κολλέγιο Αθηνών. Η πρώτη του εμφάνιση ως σκηνοθέτη ήταν στο Τέλος του ταξιδιού του Σέριφ και με μαθητές του, από το Κολλέγιο, παρουσίασε έργα του Αριστοφάνη (Όρνιθες, Βάτραχοι, Πλούτος) και του Σαίξπηρ (Όνειρο Θερινής Νυκτός). Ίδρυσε τη Λαϊκή Σκηνή (1934-36) και συνεργάστηκε με διάφορους θιάσους (Κατερίνας, Κοτοπούλη, κ.ά.).

Το 1942 ίδρυσε το Θέατρο Τέχνης όπου και ανέβασε Ίψεν, Τζορτζ Μπέρναρντ Σω, Πιραντέλλο και μετά την απελευθέρωση για πρώτη φορά στην Ελλάδα Λόρκα, Τένεσι Ουίλιαμς, Μίλερ κ.ά. Επίσης το ίδιο έτος (1942) ίδρυσε τη Δραματική Σχολή του θεάτρου του, στην οποία μαθήτευσαν οι σημαντικότεροι σκηνοθέτες και ηθοποιοί της μεταπολεμικής γενιάς.

---

Θάνατοι

1915
Στέφανος Γρανίτσας, έλληνας δημοσιογράφος, συγγραφέας και πολιτικός από την Ευρυτανία.

Πιο γνωστό έργο του είναι «Τα Άγρια και τα Ήμερα του Βουνού και του Λόγγου», το οποίο περιέχει μύθους από τη λαϊκή παράδοση της περιοχής του σχετικούς με ζώα. (Γεν. 1880)

Μετέφερε, μέσα από τα κείμενα του σε εφημερίδες της εποχής, μύθους και παραδόσεις από την ιδιαίτερη πατρίδα του. Συνεργάστηκε με τις εφημερίδες Χρόνος, Εστία και Πατρίς προσφέροντας διηγήσεις για το λαό της υπαίθρου. Είχε εκλεγεί βουλευτής το 1911. Ο Στέφανος Γρανίτσας πολέμησε ως ανθυπολοχαγός το 1912 και 1913. Πέθανε στην Αθήνα στις 13 Σεπτεμβρίου του 1915.

Στην εργογραφία του συμπεριλαμβάνονται πολλά ποιήματα, καθώς και το θεατρικό έργο Μητρούσης.

1968
Αλέξανδρος Αλεξανδράκης, Έλληνας ζωγράφος και χαράκτης, γνωστός κυρίως από τους πίνακες του με θέμα τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940. (Γεν. 8/3/1913)

Ο Αλεξανδράκης έδειξε από νωρίς το ταλέντο του στο σχέδιο και την ζωγραφική. Σε ηλικία 17 ετών, παρουσίασε 23 έργα του σε ομαδική έκθεση που διοργάνωσε η ΧΑΝ. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών κοντά στο Σπυρίδωνα Βικάτο και τον Ουμβέρτο Αργυρό. Αργότερα, παρακολούθησε μαθήματα χαρακτικής κοντά στον Γιάννη Κεφαλληνό. Αποφοίτησε από την σχολή το 1937, για να συμμετάσχει αμέσως σε διάφορες εκθέσεις ζωγραφικής.

Στον πόλεμο του 1940, ο ζωγράφος και οι πέντε αδελφοί του επιστρατεύτηκαν. Υπηρέτησε στα βουνά της Ηπείρου ως δεκανέας του πυροβολικού και τις εντυπώσεις του τις αποτύπωσε σε μία σειρά σκίτσων και ελαιογραφιών που έγιναν ευρέως γνωστές στο κοινό, μιας και ανατυπώθηκαν σε αφίσες και χρησιμοποιήθηκαν σε πάμπολλες σχολικές εορτές. Περίπου εκατό έργα του από τον πόλεμο δημοσιεύθηκαν επίσης μεταπολεμικά σε ένα λεύκωμα με τίτλο: «Έτσι πολεμούσαμε» (1968).

1997
Ζορζ Γκεταρί, Λάμπρος Γούργου το πραγματικό όνομά του, γεννημένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, αλλά ελληνικής καταγωγής, πρωταγωνίστησε επί μισό αιώνα στη μουσική σκηνή της Γαλλίας. (Γεν. 8/2/1915)

 

 

 

---

Media group «Agrinio 365» | Επιμέλεια: Λ. Τηλιγάδας | Πηγές: Σαν σήμερα και Αρχείον Αγρινίου