Σαν σήμερα, 3 Σεπτεμβρίου, στο Αγρίνιο, στην Ελλάδα και στον κόσμο

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
3 Σεπτεμβρίου 2020 | 246η ημέρα του έτους

• Ανατολή Ήλιου: 06:57′ | Δύση Ήλιου: 19:51′
  Χρόνια πολλά στους: Άνθιμο, Ανθιμία, Αρχοντίωνα, Αρχοντή, Αρχοντία, Πολύδωρο, Πολυδώρα, Φοίβο και Φοίβη.

Antenna Star 103,5 fm | Γράφει και επιμελείται ο Λευτέρης Τηλιγάδας

---

Χριστιανικό Εορτολόγιο

• Ορθόδοξη Εκκλησία
  • Ιερομαρτύρων Ανθίμου, επισκόπου Νικομηδείας (†302) και Αριστίωνος επισκόπου Αλεξανδρείας της μικρής, εις Κιλικίαν
    Μαρτύρων Αρχοντίωνος, Βασιλίσσης, Ζήνωνος, Φοίβης διακόνου και Χαρίτωνος (†α΄αι.)
    Νεομάρτυρος Πολυδώρου Νέας Εφέσου (†1794)
    Οσίων Θεοκτίστου και Στεφάνου ομολογητού, ηγουμένου Τριγλίας
    Αγίου βασιλέως Κωνσταντίνου, του νέου
• Καθολική Εκκλησία.
  • Μνήμη του Αγίου Πάπα Γρηγορίου Α’

---

Σαν σήμερα στο Αγρίνιο…

Πέμπτη, 3 Σεπτεμβρίου 1909

• «Η καθαριότης της πόλεώς μας», γράφει ένας Αγρινιώτης σε επιστολή του προς το «ΣΚΡΙΠ», «ήτις μέχρι τούδε είχεν περιέλθει εις οικτρότατον σημείον ένεκα της αβλεψίας των κατά καιρούς Δημάρχων και των διαφόρων μηχανικών, το μόνον πρόβλημα το οποίον δεν ηδυνήθησαν ή μάλλον δεν ηθέλησαν οι αρμόδιοι Δήμαρχοι να λύσωσι, έλθη νυν επί της Δημαρχίας του κ. Μπέλλου και διενεργείται αύτη μετά πάσης ζέσεως και επιμελείας χάρις εις την φροντίδα και δραστηριότητα του μηχανικού κ. Μητσοβίτου».
• Η επιστολή είναι ανώνυμη ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται από τη δημοσίευσή της και στάλθηκε στην εφημερίδα στις 3.9.1909, για να δημοσιευτεί στη στήλη «το ΣΚΡΙΠ στας επαρχίας», ο υπεύθυνος της οποίας υπογράφει με το ψευδώνυμο «Νεοέλλην». (ΣΚΡΙΠ, 16.9.1909, σελ. 4)

---

… στην Ελλάδα …

Παρασκευή, 3 Σεπτεμβρίου 1826

• Καταπλέει στο Ναύπλιο το πρώτο ατμοκίνητο ελληνικό πολεμικό πλοίο, η Καρτερία, με πλοίαρχο τον Άγγλο φιλέλληνα Φρανκ Χέιστινγκς, ο οποίος είχε συνεισφέρει οικονομικά για τη ναυπήγησή του.
• Η Καρτερία ήταν το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό πλοίο στην ιστορία, το οποίο χρησιμοποιήθηκε σε πολεμικές επιχειρήσεις, συγκεκριμένα κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Το όνομά του προέρχεται από την αγγλική ονομασία ‘Perseverance’. Ήταν ταυτόχρονα ατμόπλοιο και ιστιοφόρο.

Παρασκευή, 3 Σεπτεμβρίου 1843

• Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου.
• Με τον όρο επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου περιγράφονται τα γεγονότα του 1843, τα οποία κατέληξαν στην παραχώρηση συντάγματος από τον Όθωνα και στη μετάβαση της Ελληνικής πολιτείας από την απόλυτη μοναρχία στη συνταγματική μοναρχία.
• Η αρχική ημερομηνία εκδήλωσης του κινήματος είχε ορισθεί να είναι η 25η Μαρτίου 1844, για να συμπίπτει με τον εορτασμό της επανάστασης. Ο ενθουσιώδης όμως Μακρυγιάννης διέδωσε το μυστικό σε πολλούς, με αποτέλεσμα να επισπευσθεί η εκδήλωση του κινήματος. Έτσι τη νύχτα της 2ης προς 3ης Σεπτεμβρίου πολλά σημαίνοντα στελέχη του κινήματος κατευθύνθηκαν στο σπίτι του Μακρυγιάννη για να δώσουν το τελικό σύνθημα. Η χωροφυλακή παρατήρησε τις ύποπτες κινήσεις γύρω από την οικία του και την περικύκλωσαν. Ο Καλλέργης, διέταξε έναν λόχο να διαλύσει την πολιορκία του σπιτιού του Μακρυγιάννη και άλλον ένα να ανοίξει τις φυλακές του Μεντρεσέ, ενώ αυτός παράλληλα κατευθυνόταν με 2.000 στρατιώτες στα ανάκτορα. Επιπλέον είχε στείλει στρατιωτικά αποσπάσματα να καταλάβουν το νομισματοκοπείο, την Εθνική Τράπεζα, το Δημόσιο Ταμείο και τα διάφορα υπουργεία.
• Ο Βασιλιάς έστειλε τον υπασπιστή του Γρίβα Γαρδικιώτη και τον αγρινιώτη υπουργό στρατιωτικών Αλέξανδρο Βλαχόπουλο να βολιδοσκοπήσουν την κατάσταση και να προσπαθήσουν να μεταπείσουν τους στρατιώτες. Κατά διαταγή όμως του Καλλέργη συνελήφθησαν αμέσως.
• Στις 3 τα ξημερώματα προσήλθαν και οι πολιτικοί αποστάτες και μερικά μέλη του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι οποίοι κάλεσαν τους υπόλοιπους σε συνεδρία για να επικυρώσουν τις επαναστατικές πράξεις. Το συμβούλιο αναγνώρισε το κίνημα, καθόρισε τη σύγκληση Εθνοσυνέλευσης και διόρισε επιτροπή, η οποία θα παρουσίαζε τις αποφάσεις του στο Βασιλιά. Το νέο υπουργικό συμβούλιο, στο οποίο συμμετείχαν στελέχη και από τα τρία μεγάλα κόμματα, είχε ως εξής (Κυβέρνηση Ανδρέα Μεταξά 1843): Πρόεδρος και υπουργός εξωτερικών Ανδρέας Μεταξάς, υπουργός στρατιωτικών ο Ανδρέας Λόντος, υπουργός Ναυτικών ο Κωνσταντίνος Κανάρης, υπουργός Δικαιοσύνης ο Λέων Μελάς, υπουργός εκκλησιαστικών & παιδείας ο Μιχαήλ Σχινάς, υπουργός Οικονομικών ο Δρόσος Μανσόλας και υπουργός Εσωτερικών ο Ρήγας Παλαμήδης.
• Ο λαός και ο στρατός διαλύθηκαν στις 3 το μεσημέρι, της επομένης, αφού πληροφορήθηκαν ότι όλα τα αιτήματα έγιναν αποδεκτά. Τέλος, με βασιλικά διατάγματα η 3η Σεπτεμβρίου ανακηρυσσόταν σε μέρα εθνικής γιορτής, ενώ ο Δημήτριος Καλλέργης παρασημοφορούνταν, ως αρχηγός του επαναστατικού κινήματος.

Σαββάτο, 3 Σεπτεμβρίου 1960

• Εκπέμπει από το χώρο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης ο πρώτος τηλεοπτικός σταθμός της ΔΕΗ και το ίδιο βράδυ ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εγκαινιάζει την 25η ΔΕΘ.
• Η ιδέα της λειτουργίας του τηλεοπτικού σταθμού τηλεόρασης ήταν του Μάνου Ιατρίδη, τότε που ήταν στο Τμήμα Γενικής Διαφώτισης της ΔΕΗ. Ο Μάνος Ιατρίδης είχε μεταξύ των άλλων καθηκόντων του, και την ευθύνη για την οργάνωση του περιπτέρου της ΔΕΗ, που λειτουργούσε κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ, κάθε Σεπτέμβριο. Πρότεινε στην ΔΕΗ την οργάνωση στο περίπτερο ενός μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού και παράλληλα τη δημιουργία ενός τηλεοπτικού σταθμού, που θα πραγματοποιούσε εκπομπή στην περιοχή της Θεσσαλονίκης καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας της Έκθεσης.
• Ξεκίνησε έτσι την λειτουργία του στο Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου του 1960 και κράτησε μέχρι την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου του 1960. Ήταν πολύ σημαντική στιγμή τότε, αφού η ΔΕΗ είχε κλείσει τα 10 χρόνια λειτουργίας της.

Τρίτη, 3 Σεπτεμβρίου 1974

• Ιδρύεται το «Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑ.ΣΟ.Κ.)», ένα σοσιαλδημοκρατικό ελληνικό πολιτικό κόμμα, το οποίο σιγά – σιγά εξελίχθηκε σε ένα από τα δύο κυρίαρχα κόμματα του πολιτικού σκηνικού της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 1974 από τον Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ σημερινή του πρόεδρος είναι η Φώφη Γεννηματά. Από το 2018 αποτελεί συνιστώσα του Κινήματος Αλλαγής.
• Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. υπηρέτησε ως κυβέρνηση από το 1981 μέχρι το 1989 και από το 1993 μέχρι το 1996 με πρωθυπουργό τον ιδρυτή του, Ανδρέα Παπανδρέου, από το 1996 μέχρι το 2004 με πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη και από το 2009 μέχρι το 2011 με πρωθυπουργό τον Γιώργο Παπανδρέου.
• Το κόμμα εκπροσωπείται στη Βουλή των Ελλήνων μέσω 19 από τους 22 βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπείται από δύο ευρωβουλευτές, στην Προοδευτική Συμμαχία Σοσιαλιστών και Δημοκρατών.
  Επίσης, είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.

---

…και στον κόσμο

Κυριακή, 3 Σεπτεμβρίου 1783

• Η Μεγάλη Βρετανία και οι ΗΠΑ υπογράφουν στο Παρίσι ειρήνη, τερματίζοντας έτσι τον πόλεμο της ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, και αναγνωρίζοντάς την ως ανεξάρτητη χώρα.

Σαββάτο, 3 Σεπτεμβρίου 1938

• Ιδρύεται η Τέταρτη Διεθνής, υπό την ηγεσία του Τρότσκι.
• Η Τέταρτη Διεθνής είναι μια διεθνής κομμουνιστική οργάνωση, που δουλεύει ενάντια τόσο στον καπιταλισμό, όσο και στο σταλινισμό. Αποτελείται από οπαδούς του Λέοντα Τρότσκι και παλεύει για τη τελική νίκη της εργατικής τάξης και την επικράτηση του σοσιαλισμού.

Παρασκευή, 3 Σεπτεμβρίου 1943

• Αρχίζει η εισβολή των συμμαχικών δυνάμεων στην Ιταλική χερσόνησο με επιτυχή τα πρώτα γεφυρώματα στην Καλαβρία. Το 13ο Σώμα της 8ης βρετανικής Στρατιάς, που το αποτελούσαν βρετανικοί και καναδικοί σχηματισμοί, ξεκίνησαν την «επιχειρηση Baytown» υπό τη διοίκηση του στρατηγού Μοντγκόμερυ. Οι αντίπαλες δυνάμεις αποτελούνταν από ελαφρές ιταλικές μονάδες, οι οποίες παραδόθηκαν σχεδόν αμέσως.

---

Σαν σήμερα, 30 Αυγούστου, γεννήθηκαν:

To 1851 | Βασίλισσα Όλγα

• Η Όλγα Κωνσταντίνοβνα ήταν μεγάλη δούκισσα της Ρωσίας, η οποία, μέσω του γάμου της με τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ της Ελλάδας, έγινε βασίλισσα των Ελλήνων (μεταξύ του 1867 και του 1913) και πριγκίπισσα της Δανίας. Από τις 18 Νοεμβρίου έως τις 11 Δεκεμβρίου 1920, διετέλεσε Αντιβασιλέας της χώρας.
• Η βασίλισσα Όλγα χαρακτηρίζεται ως φυσιογνωμία απολυταρχικής νοοτροπίας και αντισυνταγματικών πεποιθήσεων, τοποτηρητής των ρωσικών συμφερόντων, πληροφοριοδότρια της τσαρικής αυλής και άκρως θρησκόληπτη. Προκάλεσε τη σοβαρή πολιτική κρίση των Ευαγγελικών. Εξαπέλυσε επίσης δίωξη εναντίον του ποιητή Γεωργίου Σουρή.

To 1926 | Ειρήνη Παππά

• Ξεκίνησε από την ηλικία των 15 ετών ως ραδιοφωνική παραγωγός, τραγουδίστρια και χορεύτρια σε διάφορες εκδηλώσεις. Παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, που τότε ονομαζόταν Εθνική Σχολή Κλασσικού Θεάτρου με σπουδαίους δασκάλους όπως τον Γληνό, Παρασκευά, Καρυντινό, Κατσέλη, Ροντήρη, κ.λπ.. Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1948, στην επιθεώρηση των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου «Άνθρωποι… Άνθρωποι», στη Λυρική Σκηνή, με τους σημαντικότερους ηθοποιούς της εποχής. Στην αυτοβιογραφία του ο Αλέκος Σακελλάριος, γράφει ότι την πρωτοείδε στο Σύνταγμα. Λόγω της εμφάνισής της, της ένδυσης και του περπατήματος της του έμοιαζε σαν «ζωντανή Καρυάτιδα». Την παρουσίασε στον Φίνο και έπαιξε στην πρώτη της ταινία το 1948, που ήταν οι «Χαμένοι άγγελοι» του Νίκου Τσιφόρου.
• Το 1951, έγινε γνωστή διεθνώς με την κοινωνική, δραματική ταινία «Νεκρή Πολιτεία», της Φίνος Φιλμ, στον Μυστρά, που προβλήθηκε, αντιπροσωπεύοντας την Ελλάδα, στο Φεστιβάλ των Καννών, του σκηνοθέτη Ηλιάδη Φρίξου και συμπρωταγωνιστή τον Γιώργο Φούντα (ο οποίος εμφανίζεται για πρώτη φορά στον κινηματογράφο) και διαδραματίζεται στον Μυστρά. Τρεις από τις ταινίες στις οποίες η Ειρήνη Παππά πρωταγωνίστησε προτάθηκαν για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, με την γαλλόφωνη «Ζ «του Κώστα Γαβρά να το κατακτά, ενώ υποψήφιες υπήρξαν επίσης και δύο ελληνικές ταινίες, μεταφορές στην μεγάλη οθόνη αρχαίων τραγωδιών, η Ηλέκτρα και η Ιφιγένεια.
• Η Ειρήνη Παππά συμμετείχε σε πολλές χολιγουντιανές παραγωγές, ενώ πρωταγωνίστησε και στο θέατρο Μπρόντγουεϊ το 1967 και το 1979 στο Ηρώδειο, όταν ήταν να παιχτεί το «Αντώνιος και Κλεοπάτρα», βρέθηκε σε διαμάχη με τον Δημήτρη Χορν που είχε εκφραστεί απαξιωτικά εναντίον της.

To 1947 | Μάριο Ντράγκι

• Ο Μάριο Ντράγκι (Mario Draghi)είναι Ιταλός οικονομολόγος και τραπεζικός.
• Ανέλαβε τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας την 1η Νοεμβρίου του 2011, αντικαθιστώντας τον Ζαν-Κλωντ Τρισέ. Στο παρελθόν διετέλεσε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας από τον Ιανουάριο του 2006 έως τον Οκτώβριο του 2011.
• Συμπεριλήφθη στη λίστα που εξέδωσε το περιοδικό Time για τα «Πρόσωπα με τη Μεγαλύτερη Επιρροή Παγκοσμίως», για το έτος 2012.

To 1948 | Φώτης Κουβέλης

• Ο Φώτης Κουβέλης (πλήρες ονοματεπώνυμο: Φώτιος – Φανούριος Κουβέλης) είναι Έλληνας δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και πολιτικός. Έχει διατελέσει βουλευτής (1989-1993 και 1996-2014), υπουργός Δικαιοσύνης (1989), αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας (2018) και υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (2018-2019).

---

Σαν σήμερα, 3 Σεπτεμβρίου, πέθαναν:

Το 1983 | Έλλη Λαμπέτη

• • Πρώτη της θεατρική εμφάνιση το 1942 στο έργο «Η Χάνελε πάει στον Παράδεισο» του Γκέρχαρτ Χάουπτμαν. Η συνεργασία της με το Θέατρο Τέχνης το διάστημα ’46-’48, είναι αυτή που την καθιερώνει ως εξαίρετη ηθοποιό. Ξεχώρισαν οι ερμηνείες της στον «Γυάλινο κόσμο», στην «Αντιγόνη» και στο πρώτο ανέβασμα του «Ματωμένου Γάμου» στην Ελλάδα, παράσταση για την οποία έγραψε τη γνωστή πλέον μουσική ο Μάνος Χατζιδάκις. Ακολούθησαν οι συνεργασίες της με τον θίασο της Κατερίνας (1948) και το Εθνικό Θέατρο (1948).
  • Το 1952 συγκροτεί με τον Δημήτρη Χορν και τον Γιώργο Παππά τον θίασο Λαμπέτη – Παππά – Χορν και από το 1956 τον θίασο Λαμπέτη-Χορν. Ανέβασαν με μεγάλη επιτυχία κλασικά έργα, όπως το «Νυφικό κρεβάτι», «Αριστοκρατικός δρόμος», «Το παιχνίδι της μοναξιάς» και περιόδευσαν σε Αίγυπτο, Κωνσταντινούπολη και Κύπρο.
  • Μετά τον χωρισμό της με τον Χορν το 1959, συνεχίζει τη θεατρική της πορεία τη δεκαετία του ’60 με δικό της θίασο, με μεγαλύτερή της επιτυχία, καλλιτεχνικά το «Λεωφορείον ο πόθος» και εμπορικά το «Πέπσι». Όμως η πιο ώριμη επαγγελματική δεκαετία της ήταν του ’70, παρ’ όλα τα προσωπικά της προβλήματα.
  • Τελευταία της παρουσία στο θέατρο ήταν το 1981 στο έργο «Σάρα – Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού», υποδυόμενη με επιτυχία την κωφάλαλη Σάρα. Και στον ελληνικό κινηματογράφο οι επιτυχίες της δεν ήταν λίγες, ιδιαίτερα σε ταινίες όπως «Το Κορίτσι με τα μαύρα», «Κυριακάτικο ξύπνημα» και «Η Κάλπικη λίρα». Για την ερμηνεία της στο «Τελευταίο ψέμα», ήταν υποψήφια για βραβείο BAFTA (British Academy of Film and Television Arts) A’ γυναικείου ρόλου.

 

Το 1994 | Νίκος Χατζηκυριάκος

• Ο Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας (26 Φεβρουαρίου 1906 – 3 Σεπτεμβρίου 1994) ήταν σημαντικός Έλληνας ζωγράφος, γλύπτης, χαράκτης, εικονογράφος, συγγραφέας και ακαδημαϊκός. Διετέλεσε καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και ιδρυτικό μέλος του ελληνικού τμήματος της “AICA” (Association Internationale des Critiques d’Art, Διεθνής Ένωση Κριτικών Τέχνης).

2003 | Ηλίας Πετρόπουλος

• Έλληνας ερευνητής, μελετητής του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού, ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας, δημοσιογράφος, σκιτσογράφος, φωτογράφος και συλλέκτης. Ήταν ο πρώτος (ερασιτέχνης) λαογράφος στην Ελλάδα που ασχολήθηκε συστηματικά με το θεωρούμενο ως κοινωνικό περιθώριο, στο πλαίσιο του ευρύτατου γνωστικού αντικειμένου που ο ίδιος αποκαλούσε «λαογραφία του άστεως».
• Κατέγραψε, ανέλυσε και διέσωσε τεκμήρια για πρόσωπα και πράγματα περιφρονημένα από την κυρίαρχη ιστορική αφήγηση και από τα συντηρητικά ελληνικά πανεπιστήμια του καιρού του.
• Έζησε από κοντά ρεμπέτες, αλήτες, μάγκες, πόρνες και ομοφυλόφιλους, φυλακισμένους, συμμορίτες και καταδιωκόμενους, αλλά και ποιητές, πεζογράφους, ζωγράφους και καλλιτέχνες που συχνά στάθηκαν αφορμή για άρθρα και βιβλία του.
• Τα βιβλία του έχουν συχνά τη μορφή της μελέτης ή της μονογραφίας ενώ πολλά αποτελούν συλλογές άρθρων παρεμφερούς θεματικής, είτε αδημοσίευτων, είτε δημοσιευμένων σε περιοδικά και εφημερίδες της εποχής. Εγραφε ακατάπαυστα μέχρι το 2003 όταν πέθανε από καρκίνο.

---

Φωτογραφία Ανάρτησης: Η παλιά γέφυρα του Αχελώου τη δεκαετία του 1930 | Ιστορικό Αρχείο Νίκου Αντωνίου

---

Antenna Star 103,5 fm

Πηγές: sansimera.gr, «Αρχείον Αγρινίου», el.wikipedia