Θέρμο: Το λίκνο των Αιτωλών (Photos)

Αποτελεί περιοχή- σύμβολο για την Ελλάδα, καθώς το αρχαίο Θέρμο υπήρξε η έδρα της Αιτωλικής Συμπολιτείας, της πρώτης δημοκρατίας στον κόσμο! Επίσης, μεγάλη πολιτιστική προσφορά και ιδιαίτερες επιδόσεις στον τομέα των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών.

Εκτός αυτού, το Θέρμο διαθέτει έναν φανταστικό περιβαλλοντικό πλούτο με κατάφυτες πλαγιές που κατηφορίζουν για να σμίξουν με τα κρυστάλλινα νερά της λίμνης Τριχωνίδας. Στην ευρύτερη περιοχή θα συναντήσετε λιθόκτιστα γεφύρια, βυζαντινά μνημεία, γραφικά χωριά και γνήσιους ανθρώπους. Τολμήστε το!

Αναμφίβολα συγκαταλέγεται στις πιο ωραίες κωμοπόλεις της Ελλάδας και αποτελεί το εμπορικό, συγκοινωνιακό, πολιτιστικό και διοικητικό κέντρο όχι μόνο της περιοχής που συγκροτεί τον Δήμο Θέρμου, αλλά και τμημάτων της ευρύτερης περιοχής της Τριχωνίδας και της Ναυπακτίας.

Διαθέτει, μάλιστα, όλες τις σύγχρονες «αστικές» εξυπηρετήσεις, (σχολεία, τράπεζες, κέντρο υγείας, άλλες βασικές δημόσιες υπηρεσίες, ξενοδοχεία κ.α.), και επιπλέον λειτουργεί ως ορμητήριο για τη γνωριμία των επισκεπτών με τα ποικίλης φύσεως θέλγητρα των χωριών του Δήμου Θέρμου αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Η οικονομική ευρωστία του Θέρμου, μέχρι πρόσφατα που η αστυφιλία οδήγησε στην απερήμωση μεγάλου μέρους τής ενδοχώρας του, προσέδωσε στο Θέρμο χαρακτηριστικά πόλης και δημιούργησε μια εντυπωσιακή παραδοσιακή αρχιτεκτονική που έχει διατηρηθεί σχεδόν αλώβητη μέχρι τις μέρες μας.

Φύση

Το Θέρμο χαρακτηρίζεται από ποικιλία γεωμορφολογικών στοιχείων κι αυτό συνιστά ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της φύσης του. Η λίμνη Τριχωνίδα, η μεγαλύτερη κι ομορφότερη λίμνη της Ελλάδας, οι μικρές εύφορες παραλίμνιες πεδινές εκτάσεις της Μυρτιάς και της Παμφίας, το μαγευτικό οροπέδιο του Θέρμου, στεφανωμένο ολόγυρα με απαλούς καταπράσινους λόφους, και τα μικρότερα οροπέδια της Χρυσοβίτσας και του Πλατύπορου, οι κοιλάδες του μυθικού ποταμού Ευήνου και των γραφικών παραποτάμων του Γιδομανδρίτη και Φιδάκια, οι κατάφυτες πλαγιές του Παναιτωλικού όρους, αλλά και ένα πλήθος ρεμάτων αποτελούν τα γεωμορφολογικά εκείνα στοιχεία που συνθέτουν ένα αξιοζήλευτο φυσικό περιβάλλον στην εν λόγω περιοχή.

Πέτρινα και συρμάτινα γεφύρια, μονοπάτια και μουλαρόδρομοι, νερόμυλοι, νεροτριβές, στέρνες, υδραύλακες, καλύβες, αλώνια, τεχνητές αναβαθμίδες τού εδάφους (πεζούλες), λιθόστρωτες πλατείες, γκαλντερίμια, βρύσες, θέσεις θέας, πηγάδια, λιοτρίβια, λιθόχτιστα σπίτια, εκκλησίες χτισμένες με λαξευμένες πέτρες, όπως αντίστοιχα και ξωκλήσια, αποτελούν τα κύρια στοιχεία της αγροτικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς που απαντώνται διάσπαρτα στην εν λόγω περιοχή, στους εξήντα και πλέον μικρούς και μεγαλύτερους οικισμούς του Δήμου Θέρμου, στις αγροτικές εκτάσεις, στις κοιλάδες, στους λόφους και στα βουνά της περιοχής. Στοιχεία που συναπαρτίζουν από κοινού με τα φυσικά στοιχεία, (τα τοπία, τη βλάστηση, τα άφθονα νερά και τον καθαρό αέρα), ένα αξιοζήλευτο περιβάλλον για τον άνθρωπο.

Ιστορία

Από την άλλη, έχουμε να κάνουμε με το μεγάλο ιστορικό βάρος που φέρει η περιοχή αυτή, (μια περιοχή που μέχρι και τις αρχές του 20ου αι. ήταν γνωστή με το όνομα Απόκουρο, ονομασία που πιθανολογείται ότι σχετίζεται με τους Κουρήτες, τους πρώτους κατοίκους της αρχαίας Αιτωλίας), το οποίο προσδιορίζεται από την έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα σε όλες τις φάσεις της ιστορικής εξέλιξης της χώρας μας, από τα βάθη της προϊστορίας της έως τις μέρες μας· δραστηριότητα, η οποία έχει αφήσει έντονο το στίγμα της στην εξέλιξη του πολιτισμού, και διακρίνεται αποτυπωμένη στα σπουδαία ανθρωπογενή μνημεία της περιοχής.

Το Θέρμο αποτέλεσε κοιτίδα της δημοκρατίας, καθώς υπήρξε έδρα της αρχαίας Αιτωλικής Συμπολιτείας, του «Κοινού των Αιτωλών», του πρώτου κράτους στον κόσμο που εφάρμοσε την άμεση δημοκρατία. Ο ναός του Θερμίου Απόλλωνα (7ος αι. π.Χ.), οι αρχαϊκοί ναοί του Λυσείου Απόλλωνα και της θεάς Αρτέμιδας, αρχαϊκές κατοικίες, βάθρα ανδριάντων, οι δύο στοές της αγοράς των Αιτωλών, το βουλευτήριο και η Ιερή Κρήνη, είναι τα σημαντικότερα ευρήματα των ανασκαφών στον αρχαιολογικό χώρο του Θέρμου.

Επιπλέον, η εν λόγω περιοχή αποτέλεσε κιβωτός της ελευθερίας, αφού αυτή η γη αγκάλιασε την αδούλωτη ελληνική ψυχή κατά τη μακραίωνη περίοδο της τουρκικής κατάκτησης, μιας και τα δυσπρόσιτα βουνά της ουδέποτε αποτέλεσαν θελκτικό τόπο για τον Οθωμανό δυνάστη. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, η ευρύτερη περιοχή του Θέρμου υπήρξε λημέρι των κλεφτών. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε η ίδια περιοχή κατά την επανάσταση του 1821. Στο χωριό Ανάληψη, (πρώην Δερβέκιστα), ο Γεώργιος Καραϊσκάκης είχε εγκαταστήσει την έδρα των στρατευμάτων του κατά την Β΄ μεγάλη πολιορκία του Μεσολογγίου, και το χωριό αυτό αποτέλεσε τον πρώτο σταθμό στη μαρτυρική πορεία των διασωθέντων της ηρωικής Εξόδου «ελεύθερων πολιορκημένων», στις 10 Απριλίου 1826.

Κατά την περίοδο της Γερμανοϊταλικής κατοχής, το Θέρμο γνώρισε δυστυχώς τη θηριωδία των κατακτητών λόγω της έντονης εθνικής αντιστασιακής δράσης που είχε αναπτυχθεί στην περιοχή αυτή.

Η πρώτη δημοκρατία του κόσμου!

Η Συμπολιτεία των Αιτωλών, όπως αποδεικνύεται επιγραφικά, βασιζόταν και λειτουργούσε πάνω σε απόλυτα δημοκρατικές αρχές και είχε ομοσπονδιακή διάρθρωση θεμελιωμένη στην αναγνώριση της ισοτιμίας και της ολοκληρωτικής αυτονομίας των μελών – κοινοτήτων πόλεών της.

Κάθε χρόνο, αμέσως μετά τη φθινοπωρινή ισημερία, στο Αρχαίο Θέρμο πραγμα- τοποιούνταν τα «Θερμικά», δηλαδή, η σύνοδος της μεγάλης λαϊκής Ομοσπονδιακής Συνέλευσης των Αιτωλών. Όλοι οι Αιτωλοί πολίτες που είχαν τη νόμιμη ηλικία, συνέρχονταν χωρίς διακρίσεις, για να ψηφίσουν και να εκλέξουν τους ομοσπονδιακούς άρχοντες της Συμπολιτείας και επίσης για να διαβουλευτούν και αποφασίσουν για τα σπουδαία πολιτειακά τους ζητήματα.

Στην Ομοσπονδιακή Συνέλευση, που ήταν το κυρίαρχο νομοθετικό πολιτειακό όργανο, εφαρμοζόταν η απόλυτη δημοκρατική αρχή της άμεσης εκλογής των εκτελεστικών οργάνων του κράτους. Δηλαδή, του Στρατηγού, του Ομοσπονδιακού Γραμματέα, του Ιππάρχου, του Δημόσιου Ταμία κλπ.

Ίσχυε, λοιπόν, στο κράτος των Αιτωλών το πολίτευμα της άμεσης δημοκρατίας, αφού η εκλογή των πολιτειακών οργάνων στηριζόταν στη λαϊκή ψήφο. Όλοι οι Αιτωλοί πολίτες ψήφιζαν όπως γίνεται και σήμερα κατά κεφαλή. Έτσι το ομοσπονδιακό πολίτευμα των Αιτωλών που ήταν θεμελιωμένο πάνω στο σιδερένιο θεσμό της λαϊκής κυριαρχίας αποτέλεσε το πρότυπο ορισμένων σύγχρονων ομοσπονδιακών κρατών (π.χ. Ελβετίας, Γερμανίας, κλπ.). Επίσης, ο θεσμός της διαιτησίας, που σήμερα στηρίζει τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, ανακαλύπτεται επιγραφικά στο αρχαίο Θέρμο.

Σε κάθε περίπτωση το Θέρμο δικαιούται να υπερηφανεύεται γιατί οι πανάρχαιοι κάτοικοί του, μαζί με όλους τους άλλους Αιτωλούς, στάθηκαν οι θεματοφύλακες των αξιών της δημοκρατίας και της ελευθερίας.

Θρησκευτικός Τουρισμός

Η περιοχή του Δήμου Θέρμου, δεν είναι μόνο ένα «βυζαντινό ψηφιδωτό». Είναι και η γενέθλια γη του «Αγίου των σκλάβων» Κοσμά του Αιτωλού και  άλλων μεγάλων τέκνων του έθνους, όπως είναι ο Ευγένιος Γιαννούλης ο Αιτωλός και ο Χρύσανθος ο Αιτωλός. Τα θεμέλια του σπιτιού του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού στο Μέγα Δένδρο, ο παλαιός Ναός και το μοναστήρι τού Αγίου όπου φυλάσσεται μέρος του λειψάνου του, το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής Μάνδρας με τα κέρινα ομοιώματα, τα βυζαντινά μοναστήρια, (Παναγίας Μυρτιάς, Τιμίου Προδρόμου Ανάληψης, Καταφυγίου Δρυμώνα και Φωτμού Πετροχωρίου), το ναοδομικό συγκρότημα της Αγίας Σοφίας, ο σπηλαιώδης ναΐσκος της Παναγίας Ελεούσας στη Μυρτιά και ο πεντάτρουλος ναός του Αγίου Γεωργίου του Νεομάρτυρα στο Αργυρό Πηγάδι, είναι τα σημαντικότερα θρησκευτικά μνημεία της περιοχής, που μαρτυρούν την αδιάσπαστη συνέχεια της προσφοράς της εν λόγω περιοχής την περίοδο του μεσαίωνα και τα νεότερα χρόνια.

Προσωπικότητες

Από τα «σπλάχνα» του Θέρμου ξεπήδησαν αρκετές μεγάλες προσωπικότητες που αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης με το έργο τους. Από αυτούς ξεχωρίζουν ο Κοσμάς ο Αιτωλός και ο Κλέαρχος Λουκόπουλος.

Κοσμάς ο Αιτωλός (1714 – 1779)

Κατά τον βιογράφο Νικόδημο Αγιορείτη, ο Κοσμάς ο Αιτωλός γεννήθηκε στο χωριό Μέγα Δένδρο Απόκουρου κοντά στο Θέρμο. Ο πιθανός χρόνος γέννησής του είναι το 1714 διότι ο Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρει πως πέθανε σε ηλικία 65 ετών.

Ήταν μια μεγάλη μορφή της τουρκοκρατούμενης Ελλάδας, μια πολυσχιδής προσωπικότητα, λόγιος, ιεροκήρυκας, κοινωνικός μεταρρυθμιστής και διαφωτιστής, γνωστός και ως Πατροκοσμάς.

Λουκόπουλος Κλέαρχος (1906 – 1995)

Πρόκειται για τον γιό του γνωστού λαογράφου Δημητρίου Λουκόπουλου, ο οποίος γεννήθηκε το 1908 στο Θέρμο. Σπούδασε γλυπτική στην Ακαδημία Κολαροσί (1934-1936) στο Παρίσι και συνδέθηκε με τον Θανάση Απάρτη.

Ο Λουκόπουλος ανήκει στη γενιά των Ελλήνων γλυπτών που ξεκίνησαν από την παραστατικότητα για να περάσουν, στη δεκαετία του ’50, σε αφηρημένους τρόπους έκφρασης, στοχεύοντας να φέρουν την ελληνική τέχνη εγγύτερα σε ό,τι συνέβαινε από καιρό στις χώρες της Δύσης. Πέθανε στην Αθήνα το 1995.

Αξιοθέατα

• Πετρόχτιστα κτίρια, τρεχούμενα νερά και αιωνόβια πλατάνια στο κέντρο της γραφικής κωμόπολης του Θέρμου.
• Ο αρχαιολογικός χώρος με τον Ναό του Απόλλωνος και το νέο μουσείο της πόλης.
• Η λίμνη Τριχωνίδα, η μεγαλύτερη φυσική λίμνη της Ελλάδας!
• Οι καταρράκτες Μοκιστιάνου, φύση απίστευτης ομορφιάς, ανάμεσα στην Αγία Σοφία και τη Μυρτιά.
• Το πέτρινο γεφύρι της Αρτοτίβας, το παλαιότερο πέτρινο τοξωτό γεφύρι στον Νομό Αιτ/νίας.
• Νερόμυλοι και νεροτριβές στα χωριά Αγία Σοφία και Μυρτιά.
• Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
• Το Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, όπου υπάρχει και αναπαράσταση κρυφού σχολείου που λειτουργούσε εκεί, με κέρινα ομοιώματα.
• Το Ιστορικό Μοναστήρι της Μυρτιάς, Εισόδια της Θεοτόκου, το οποίο ιδρύθηκε το 1491.
• Ο διπλός ναός του Αγίου Νικολάου / Ταξιαρχών στο χωριό Αγία Σοφία, που είναι χτισμένος με υλικά από τον αρχαίο ναό της Αρτέμιδος. Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και ο ερειπωμένος ναός της Αγίας Σοφίας του 13ου αιώνα.
• Ο Εύηνος ποταμός. Στις ορεινές περιοχές από τις οποίες διέρχεται ο ποταμός υπάρχει πλήθος μικρών χωριών, γεφύρια και χαράδρες. Η περιοχή προσφέρεται για ράφτινγκ και άλλες δραστηριότητες.
• Ο ναός του Αγίου Γεωργίου του Νεομάρτυρα {1847} ένα εξωκλήσι με πέντε τρούλους που βρίσκεται στο χωριό Αργυρό Πηγάδι.
• Τα θεμέλια του σπιτιού του Κοσμά του Αιτωλού στο χωριό Μέγας Δένδρος καθώς και το μοναστήρι του Πατροκοσμά

Αρχαιολογικό Μουσείο Θέρμου

Το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Θέρμου περιλαμβάνει τη μόνιμη έκθεση η οποία διαρθρώνεται σε έξι θεματικές ενότητες και περιλαμβάνει ευρήματα από το Ιερό του Απόλλωνος Θερμίου, από μικρότερα γειτονικά ιερά, καθώς και ευρήματα από πόλεις- μέλη της Αιτωλικής Συμπολιτείας, που χρονολογούνται από τους προϊστορικούς έως και τους ρωμαϊκούς χρόνους.

Ο επισκέπτης παρακολουθεί την εξέλιξη από τα πρώτα ίχνη κατοίκησης στον χώρο και τη δημιουργία του Ιερού έως τον μετασχηματισμό του σε θρησκευτικό και πολιτικό κέντρο της Αιτωλικής Συμπολιτείας και την παρακμή του. Το αρχαιολογικό υλικό συνοδεύουν επεξηγηματικά κείμενα, σχέδια και αναπαραστάσεις, αποσπώμενες καρτέλες με επιπλέον πληροφοριακό υλικό, κείμενα και σχέδια σε μορφή Braille. Στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων δίνονται περισσότερες πληροφορίες μέσω διαδραστικών εφαρμογών. Στον προθάλαμο αεροφωτογραφίες και εποπτικό υλικό με την κάτοψη του εκθεσιακού χώρου παρέχουν τις πρώτες πληροφορίες στον επισκέπτη.

Ώρες Λειτουργίας: Τρίτη-Κυριακή: 08:00-15:00

Δευτέρα κλειστά.

Εισιτήριο: Ολόκληρο: €4, Μειωμένο: €2

Τηλέφωνο: 2644023336

Λαογραφικό Μουσείο

Επί της οδού Αναστασίου Ακρίδα πλησίον της πλατείας του Θέρμου στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο που αποτελεί μια μοναδική εμπειρία για κάθε επισκέπτη. Εκεί, εκτίθενται σπάνια αντικείμενα καθημερινής χρήσης, εργαλεία, οικοσκευές, έπιπλα, όπλα, ενδυμασίες, αρχεία, έγγραφα αλλά και φωτογραφίες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής των κατοίκων του Δήμου Θέρμου και της ευρύτερης περιοχής της ορεινής Τριχωνίδας. Τα αντικείμενα που φυλάσσονται στο καλαίσθητο κτήριο προέρχονται από διαφορετικές χρονικές περιόδους του παρελθόντος και έχουν κατηγοριοποιηθεί ανάλογα με τη θεματολογία τους.

Οι επισκέπτες με την περιήγηση στο μουσείο μπορούν να αντλήσουν πολύτιμες πληροφορίες για τις συνθήκες διαβίωσης, τις μεθόδους εργασίας, τα ήθη και τα έθιμα καθώς και τις συνήθειες  των κατοίκων στο πέρασμα των χρόνων.

Ώρες Λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 09.00-14.00

Τηλέφωνο: 26440 23025.

---

iaitoloakarnania.gr
«Agrinio 365» Media Group | AgrinioTimes.gr, Antenna-Star.gr