Τι αλλάζει στην ανακύκλωση με το νέο νομοσχέδιο

Σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση μέχρι τις 4 Δεκεμβρίου τέθηκε από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη το σχέδιο νόμου για την προώθηση της ανακύκλωσης και την ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών.

• Τα βασικά σημεία και αλλαγές:

Σε διαφορετικό κάδο τα επικίνδυνα απόβλητα
Επίσης, καθιερώνεται η χωριστή συλλογή από τα νοικοκυριά των επικίνδυνων αποβλήτων από είδη καθημερινής χρήσης, όπως τα προϊόντα καθαρισμού (χλωρίνες κλπ.), τα βερνίκια, τα χρώματα κλπ.

Έως την 31η Δεκεμβρίου 2023 υποχρεούνται και οι δήμοι να οργανώνουν τη χωριστή συλλογή των αποβλήτων αυτών, είτε στα πράσινα σημεία είτε σε οποιονδήποτε άλλο αδειοδοτημένο χώρο, που υποδεικνύει ο οικείος ΦοΔΣΑ.

«Πληρώνω όσο πετάω»
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του νέου νομοσχεδίου, τίθενται οι βάσεις για τη εφαρμογή του συστήματος «πληρώνω όσο πετάω» ή «κερδίζω όσο διαχωρίζω». Θεσπίζεται το πλαίσιο με το οποίο οι δήμοι θα μπορούν να διαμορφώνουν τα δημοτικά τέλη, ανάλογα με πόσα απόβλητα παράγει ο κάθε δημότης, αλλά και ανάλογα με πόσα από αυτά ανακυκλώνει -και όχι βάσει των τετραγωνικών του ακινήτου του όπως ίσχυε μέχρι σήμερα.

Τέσσερις κάδοι στις νέες κατοικίες
Σε όλες τις νέες οικοδομές, με την έναρξη ισχύος του νόμου, θεσπίζεται η απευθείας υποχρέωση 4 χωριστών ρευμάτων συλλογής αστικών αποβλήτων (μέταλλο, χαρτί, πλαστικό, γυαλί). Σε κάθε νέο κτίριο θα πρέπει να εξασφαλίζεται ο κατάλληλος χώρος για τη συλλογή 4 ρευμάτων αποβλήτων (πχ σε ισόγεια, αυλές, πιλοτές, εύκολα προσβάσιμα υπόγεια). Έτσι, θα διευκολύνεται η χωριστή συλλογή, η εφαρμογή του «Πληρώνω όσο Πετάω» αλλά και η μείωση των κάδων στον δρόμο.

Επιστροφή χρημάτων για τις φιάλες αλουμινίου
Θεσπίζεται από τον Ιανουάριο του 2023, σύστημα επιστροφής χρημάτων στον πολίτη, για τις φιάλες αλουμινίου. Αντίστοιχα με ό,τι θεσπίσθηκε με τα πλαστικά μπουκάλια, οι πολίτες που θα επιστρέφουν στα σημεία πώλησης τα αλουμινένια μπουκάλια τους, θα ανταμείβονται για τη συμμετοχή τους στην ανακύκλωση. Το μέτρο αυτό ήδη εφαρμόζεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία, η Νορβηγία, η Σουηδία κλπ.

Προάγεται η επαναχρησιμοποίηση
Προάγεται η επαναχρησιμοποίηση, ως ένα από τα βασικά μέτρα πρόληψης στη δημιουργία αποβλήτων. Για τον σκοπό αυτό δημιουργούνται Κέντρα Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης Υλικών (ΚΔΕΥ) στους Δήμους. Πρόκειται ουσιαστικά για οργανωμένους χώρους, στους οποίους οι πολίτες θα μπορούν να αποθέτουν μεταχειρισμένα αντικείμενα κάθε είδους τα οποία μετά από ταξινόμηση, επιδιόρθωση και αποθήκευση, θα μπορούν να προσφέρονται σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

Επιπλέον, θεσπίζεται στόχος επαναχρησιμοποίησης στα μπουκάλια. Ειδικότερα, έως την 31.12.2030, το 30% των ποτών που διατίθενται στην αγορά θα προέρχεται από συσκευασίες που θα έχουν επαναχρησιμοποιηθεί.

Ακόμα, από τον Ιανουάριο του 2022, οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου και εστίασης υποχρεούνται να εξυπηρετούν τον καταναλωτή που φέρνει δική του επαναχρησιμοποιούμενη συσκευασία να κάνουν έκπτωση όταν πωλούν προϊόντα σε επαναχρησιμοποιήσιμη συσκευασία του καταναλωτή και να ενημερώνουν με οποιονδήποτε τρόπο τους καταναλωτές γι΄αυτήν την έκπτωση.

Ελάχιστο ανακυκλωμένο περιεχόμενο 30% στις πλαστικές σακούλες
Θεσπίζεται από τον Ιανουάριο του 2025 υποχρέωση για ελάχιστο ανακυκλωμένο περιεχόμενο 30% στις πλαστικές σακούλες μεταφοράς, με στόχο να γίνουν πιο οικολογικές, αλλά και να ενισχυθεί η αγορά ανακυκλώσιμων υλικών στην Ελλάδα.

Δύο χρόνια νωρίτερα, από τον Ιανουάριο του 2023, θα εφαρμόζεται το ίδιο μέτρο στους Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης οι οποίοι απαγορεύεται να προμηθεύονται πλαστικές σακούλες μεταφοράς που δεν περιέχουν τουλάχιστον 30% ανακυκλωμένο πλαστικό.

Χωριστή συλλογή αποβλήτων συσκευασίας
Έως τον Ιανουάριο του 2022 υποχρεώνονται να οργανώνουν τη χωριστή συλλογή των αποβλήτων συσκευασίας σε 4 ρεύματα (πλαστικό, χαρτί, μέταλλο, γυαλί) οι κινηματογράφοι, θέατρα, συναυλιακοί χώροι, αθλητικές εγκαταστάσεις, εμπορικά και συνεδριακά κέντρα, ξενοδοχεία, εγκαταστάσεις εκπαίδευσης, νοσοκομεία / κλινικές, λιμάνια, κεντρικοί σιδηροδρομικοί σταθμοί, πλοία, τράπεζες, καταστήματα εστίασης καθώς και οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.

Επιπλέον, θεσπίζεται η υποχρέωση των Δήμων να εφαρμόσουν το μέτρο σε αθλητικές εγκαταστάσεις, παιδικές χαρές, βρεφονηπιακούς σταθμούς, άλλες δημοτικές εγκαταστάσεις συνάθροισης κοινού.

Με σκοπό την ενίσχυση της διαλογής των αποβλήτων συσκευασιών, τα μεγάλα ξενοδοχεία άνω των 200 κλινών διασφαλίζουν έως τον Ιανουάριο του 2022 τη χωριστή συλλογή συσκευασιών, τουλάχιστον για τις πλαστικές, σε κάθε δωμάτιο.

Από τον Σεπτέμβριο του 2021, όλα τα σχολεία θα πρέπει να διαθέτουν κάδους για τη χωριστή συλλογή χαρτιού, συσκευασιών και αποβλήτων τροφίμων.

Τέλος ταφής για όλα τα απόβλητα
Από την 01.01.2021 επεκτείνεται και καθίσταται εφαρμόσιμο το τέλος ταφής για όλα τα απόβλητα που οδηγούνται σε ταφή, με ποσό 15 ευρω ανά τόνο, κλιμακούμενο ετησίως κατά 5 ευρώ και έως τα 35 ευρώ, το 2025.

Το μέτρο επεκτείνεται σε όλα τα ρεύματα αποβλήτων, δηλαδή στα υπολείμματα από τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, βιοαποβλήτων και κέντρων διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών (ΜΕΑ, ΜΕΒΑ, ΚΔΑΥ), στα βιοαπόβλητα, στα βιομηχανικά, στα επικίνδυνα κ.α. Στόχος είναι η ενίσχυση του αντικίνητρου στην ταφή αποβλήτων, με σκοπό να επιτευχθεί ο στόχος για χαμηλότερο από 10% ποσοστό ταφής το 2030, ενώ εισάγονται κυρώσεις για την ορθή εφαρμογή του.

Τα πρόστιμα της ΕΕ μετακυλίονται σε ΟΤΑ και επιχειρήσεις
Από τον Ιούλιο του 2022 ξεκινά η μετακύλιση προστίμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης -που επιβάλλονται κάθε χρόνο στη χώρα μας- στους ΟΤΑ και τις επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για τη διαχείριση των στερεών ή υγρών αποβλήτων. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, τίθεται τέλος στην ανομία και το καθεστώς να πληρώνουν οι φορολογούμενοι πολίτες για τις παράνομες πρακτικές ορισμένων αναφορικά με την ανεξέλεγκτη διάθεση των αποβλήτων σε χωματερές, την ελλιπή διαχείριση των υγρών αποβλήτων (λυμάτων), τη μη διαχείριση των ιστορικά αποθηκευμένων αποβλήτων.

Ενεργειακή αξιοποίηση των υπολειμμάτων
Από τον Ιανουάριο του 2022, η συνολική ποσότητα των μη ανακυκλώσιμων αποβλήτων -υπολειμμάτων- από τα ΚΔΑΥ, θα χρησιμοποιείται ως δευτερογενές καύσιμο, το οποίο θα αξιοποιείται ενεργειακά στην ενεργοβόρο βιομηχανία ή/και σε Μονάδες Ενεργειακής Αξιοποίησης. Με τον τρόπο αυτό, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, μειώνονται τα απόβλητα που οδηγούνται σε ταφή και περιορίζεται η εξάρτηση των ενεργοβόρων βιομηχανιών από ρυπογόνα συμβατικά καύσιμα. Ορίζεται επίσης, ότι το ΥΠΕΝ αναλαμβάνει την αρμοδιότητα υλοποίησης των μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης

Καταγραφή των αποβλήτων τροφίμων
Δημιουργείται βάση δεδομένων για την καταγραφή των αποβλήτων τροφίμων, ενισχύοντας έτσι την ψηφιοποίηση των δεδομένων αποβλήτων από νοσοκομεία, ξενοδοχεία, εταιρείες και υπεραγορές τροφίμων, που θα καταχωρούν εφεξής τα στοιχεία στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ).

Επιπλέον, ενισχύεται ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) με αύξηση του ανθρωπίνου δυναμικού, ενώ καθιερώνονται προδιαγραφές για το περιεχόμενο των επιχειρησιακών φακέλων που υποβάλλουν τα συστήματα στον ΕΟΑΝ, ώστε να υπάρχει συνοχή στο τι στοιχεία υποβάλλει το κάθε σύστημα.

in.gr