Αρχοντούλα Αλεξανδροπούλου: «Πώς πετυχαίνει μια Επανάσταση» (Video)

Μετά το πέρας της Δοξολογίας στον Μητροπολιτικό Ναό Ζωοδόχου Πηγής Αγρινίου για τον Eορτασμό της Επετείου της 25ης Μαρτίου, την οποία παρακολούθησαν αντιπροσωπείες μαθητών του Αγρινίου, επίσημοι και πλήθος κόσμου ακολούθησε η εκφώνηση του Πανηγυρικού της Ημέρας από την Εκπαιδευτικό του 4ου Δημοτικού Σχολείου κ. Αρχοντούλα Αλεξανδροπούλου. 

«Πώς πετυχαίνει μια Επανάσταση; Το θαύμα της 25ης Μαρτίου 1821»

Της εκπαιδευτικού
Αρχοντούλας Αλεξανδροπούλου

 

Σεβαστοί Πατέρες,

Κύριοι Βουλευτές,

Κύριε Περιφερειάρχα,

Κύριε Δήμαρχε,

Κύριοι εκπρόσωποι των Πολιτικών και Στρατιωτικών Αρχών,

Κύριοι εκπρόσωποι του Τύπου,

Αγαπητοί Διευθυντές και Συνάδελφοι,

Μαθητές και μαθήτριες,

Κυρίες και Κύριοι

202 χρόνια μετά, κι ακόμη στεκόμαστε απέναντι στο θαύμα του Αγώνα, όπως στηνόμασταν παιδιά στα μουσεία, απέναντι στα αριστουργήματα της τέχνης. Με θάμβος. Με δέος. Με απορία. Πώς ένας άνθρωπος, ο καλλιτέχνης, επέτυχε να αποδώσει αυτό το κάλλος; Πώς μια χούφτα άνθρωποι κατακεραύνωσαν τον ισχυρό Δυνάστη τους;

Υψώνοντας το λάβαρο της Επανάστασης την 25η Μαρτίου του 1821, ο Σεβάσμιος Παλαιών Πατρών Γερμανός, οπλαρχηγοί, αρματωλοί, κλέφτες και λαός της Πελοποννήσου πήραν όρκο να αφανίσουν τον Τούρκο δυνάστη προκηρύσσοντας:

«Ομοφώνως αποφασίσαμεν όλοι ή να ελευθερωθώμεν ή να αποθάνωμεν! Εστερημένοι από όλα τα δίκαιά μας αποφασίσαμεν να λάβωμεν τα άρματα και να ορμήσωμεν κατά του τυράννου»

Όταν ο Ομέρ Βρυώνης έδωσε εντολή μέσω των Τουρκικών Αρχών του Βραχωρίου να εκστρατεύσουν και οι Έλληνες οπλαρχηγοί της Αιτωλοακαρνανίας με τα τουρκικά λάβαρα για να καταστείλουν τους Πελοποννήσιους ομοεθνείς τους, εκείνοι συνήλθαν μυστικά στο Λουτράκι της Κατούνας και, με επικεφαλής τον Γ. Βαρνακιώτη, αποφάσισαν να επαναστατήσουν και αυτοί (πηγή: Γ.Σ.Μ. katounanews.gr).

Τα γνωρίζουμε όλα αυτά. Τα ακούμε κάθε χρόνο. Τα διδασκόμαστε. Δυσανασχετούμε συχνά από τις μακροσκελείς αναφορές.

Κάποιοι, μάλιστα, προσπαθούν να μάς πείσουν πως όλα αυτά είναι θρύλοι.

Πώς φτάσαμε, όμως, ως εδώ;

Πώς κάμαμε κάτι τόσο ανεπανάληπτο ώστε να γίνουμε θρύλος;

Πώς πετυχαίνει ο καλλιτέχνης τα χρώματα και τις σκιές;

Πώς πετυχαίνει μια επανάσταση;

Ποια είναι τα υλικά της; Ο χρωστήρας και η παλέτα της; Ποιος ο καμβάς της; Πόσοι και πόσες κοπίασαν νυχθημερόν πάνω στο στήσιμό της;

Σαν τι λογής ήταν η ψυχή και η μαστοριά τους;

Όπως στο έργο τέχνης, αν μας επέτρεπαν, θα αρχίζαμε να ψάχνουμε ψηλαφητά να βρούμε απάντηση στο μεγαλείο, έτσι και με την Επανάσταση του ’21 πάμε φυλλομετρώντας τα λόγια των πρωτεργατών, πασχίζντας πίσω από τις λέξεις να εξηγήσουμε αυτό που άφησε άφωνη τόσο την Ευρώπη (που αρχικά είχε σκοπό την καταστολή κάθε εξέγερσης), όσο και την Τουρκία, που αναπαυόταν σίγουρη για την ισχύ της.

Τί απαντούσαν οι πρωτομάστορες της Επανάστασης;

Λέει ο Κολοκοτρώνης:

«Ο κόσμος μάς έλεγε τρελούς. Εμείς, αν δεν ήμαστε τρελοί, δεν εκαναμε την Επανάσταση».

Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης γράφει:

«Αν θέλωμεν το λίγο να γενεί μεγάλο, πρέπει να λατρεύομεν Θεόν, ν’ αγαπάμε πατρίδα· νάχομεν αρετή· τα παιδιά μας να τα μαθαίνωμεν γράμματα και ηθική».

Ο Παπαφλέσσας απαντά:

«Αλίμονο στους Αγώνες που κρέμονται από τα χαρτιά. Το γένος δεν χρειάζεται τα χαρτιά κανενός για τη λευτεριά του. Έχετε πίστη; Έχετε καρδιά; Αλλιώς καθίστε εκεί που κάθεστε. Ραγιάδες εσείς, ραγιάδες και τα παιδιά σας, ραγιάδες και τα παιδιά των παιδιών σας».

Να τα υλικά της Επανάστασης!

Οι ήρωες αυτοί είναι ζωντανοί ακόμη ολόγυρά μας. Στους δρόμους μας κυκλοφορούν οι απόγονοί τους, που κουβαλούν περήφανα την κληρονομιά του επιθέτου τους. Στους ίδιους δρόμους που φέρουν τα ονόματά τους. Μακρή. Σταϊκου Δημοτσελλίου. Σιαδήμα. Βλαχοπούλου. Ίσκου. Βαρνακιώτη. Γρίβα. Ο κατάλογος των Αγωνιστών και των ανώνυμων αγωνιστριών είναι μακρύς και πλούσιος.

Χωρίς να μειώνουμε το αδιαφιλονίκητο μεγαλείο της ηρωικής Εξόδου του Μεσολογγίου του πολυθρύλητου, που αμέτρητες καρδιές ενέπνευσε για βοήθεια και ενεργό συμμετοχή στον Αγώνα, το Αγρίνιο (τότε Βραχώρι), η γύρω περιοχή και η ευρύτερη Αιτωλοακαρνανία βρίθουν ηρωικών προσωπικοτήτων και αξιοθαύμαστων εκδηλώσεων γενναιότητας και αυτοθυσίας που, στις μέρες μας, εν έτει 2023, θα υπερέβαιναν κάθε πρόβλεψη και στατιστική.

Τα υπέρτατα δώρα του Θεού, ο ανθρώπινος νους και η «καρδιά», το ψυχικό σθένος, εκείνη η «τρέλα» που επικαλείται ο Κολοκοτρώνης, η εσωτερική φλόγα που πυροδοτεί κάθε τι θαυμαστό, κάθε επιτυχία στον Αγώνα της Εθνικής Παλιγγενεσίας που ξεφεύγει από τα στενά περιθώρια όσων έκαναν πίσω, βέβαιοι πως θα αποτύχουμε. Να τα υλικά μας!

Αυτή η φλόγα, το απαύγασμα της θεϊκής παρέμβασης και της ανθρώπινης υπέρβασης του εφικτού, του λογικού και του «εγώ» στον βωμό του συνόλου, δεν άναψε ξαφνικά λίγο πριν το λυκαυγές του Αγώνα.

Οι γενναίοι και οι γενναίες της μάχης του Βραχωρίου δεν ξύπνησαν εκείνο το πρωινό του Ιουνίου του 1821 έχοντας πειστεί από τη μια στιγμή στην άλλη πως έχουν χρέος να εξεγερθούν.

Το μεγαλείο που κρύβουν πράξεις σαν της Άλωσης του Βραχωρίου, ενός εκ των σημαντικότερων γεγονότων για την πορεία τα Επανάστασης στη Δυτική Ρούμελη κατά τον Λ. Τηλιγάδα, ήταν απλώς το δέντρο που θέριεψε, αφού ο πρώτος του βλαστός άπλωνε τις ρίζες του βαθιά για αιώνες, από την εποχή της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης.

Η επανάσταση δεν ξεκίνησε μόλις υψώθηκε το λάβαρο.

Γεννήθηκε σαν σπίθα τη μέρα που κατέρρευσε και το τελυταίο προπύργιο του Βυζαντίου. Ήταν η εστία που κουβαλούσαμε μέσα μας. Η Επανάσταση σιγόβραζε στο ζουμάκι της αιώνες ολόκληρους, κι η προσμονή για τη γλυκιά της γεύση μας κράτησε ζωντανούς, τράνεψε τους ζεμένους στο ζυγό υπόδουλους σε Έλληνες, σε Ρωμιούς, σε Επαναστάτες.

Για τέσσερις αιώνες ζήσαμε με τον Δυνάστη, τον αντέξαμε. Κάναμε τη ζωή που όριζε. Ξεσηκωνόμασταν εδώ κι εκεί, μάς γονάτιζε, αλλά δεν μάς τσάκισε.

Γιατί, μαζί με τις άσβεστες μνήμες, που τις τροφοδοτούσαν άνθρωποι φωτισμένοι, λόγιοι όπως ο Ρήγας ή άγιοι κληρικοί, όπως ο Κοσμάς ο Αιτωλός, πάνω σε κάθε αδικία, σε κάθε αβεβαιότητα, άρχισε πλάι στην πίστη μας να μάς συντροφεύει και μία σκιά. Μια σκιά, μικρή στην αρχή, σαν απαλό πούσι, που γλιστρούσε μέσα από τα μανταλωμένα μας παράθυρα χλωμή και φοβισμένη, κι έβγαινε θρεμμένη και ρωμαλέα. Ήταν φίλη μας αυτή η σκιά και μάθαμε καθώς θέριευε να την κρύβουμε καλά από του τύραννου το μάτι. Εκείνο το μάτι που, πάντα σε επιφυλακή, έψαχνε για τέτοιες σκιές. Έψαχνε να βρει πού έκρυβαν οι Ραγιάδες, οι απόγονοι των Αρχαίων Ελλήνων και των Ρωμιών (κατά Γλύκατζη Αρβελέρ) Βυζαντινών την Ελπίδα.

Να και το άλλο ισχυρό όπλο και υλικό. Η φίλη σκιά, η Ελπίδα.

Κι όσο οι Τούρκοι πάσχιζαν με μίσος να ξεκληρίσουν γενιές, να μάς ληστέψουν ιστορικές μνήμες, να τυφλώσουν με τα σπαθιά τους (όπως έκαναν εδώ στον τόπο μας κι αλλού) τις εικόνες στις εκκλησίες, να αρπάξουν το μέλλον φτιάχνοντας απ’ τ’ αγόρια γενίτσαρους και απ’ τα κορίτσια σκλάβες σε χαρέμια (σαν τη μάνα του Χατζόπουλου που έβγαλε το μάτι της για να γλιτώσει), εμείς χτίζαμε πινελιά την πινελιά, χρώμα το χρώμα τον πίνακά μας. Όχι με μίσος, αλλά με την αξίωση να λάβουμε δικαιοσύνη. Και με το υπέρτατο υλικό που έδενε όλα τα χρώματα μαζί σε ένα αριστούργημα, της 25ης Μαρτίου και κάθε μέρας ξεσηκωμού μετά από αυτήν, την Αγάπη για την Ελευθερία!

Έτσι φτάσαμε ως εδώ. Σε αυτή τη μέρα, την «Εορτή των εορτών», την «πολύκρουνη πηγή της δόξας» (όπως την αποκάλεσε ο Γ. Σμυρνιωτάκης), όπου γιορτάζει μαζί η Υπέρτατη Μητέρα, η Παναγία μας και η έκρηξη των Ελεύθερων Ελληνικών Ψυχών.

Και σήμερα που η Ρωμιοσύνη βάλλεται από πολλαπλά μέτωπα, ας κρατάμε αυτόν τον πίνακα ζωντανό μέσα μας για να κάνουμε αυτό που μάς προστάζει ο Ι. Πολέμης στο ποίημα «Κρυφό Σχολειό»:

«Μη σκιάζεστε στα σκότη! Η λευτεριά,
σαν της αυγής το φεγγοβόλο αστέρι,
της νύκτας το ξημέρωμα θα φέρει!»

 

ΖΗΤΩ Η 25Η ΜΑΡΤΙΟΥ!

ΖΗΤΩ Η ΑΣΒΕΣΤΗ ΕΛΛΑΔΑ!

ΖΗΤΩ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!

 

Αρχοντούλα Χ. Αλεξανδροπούλου

Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας – Εικαστικός – Μεταφράστρια