Διπολική διαταραχή: Τύποι – Συμπτώματα και η σωστή αντιμετώπιση

H διπολική διαταραχή είναι μια ψυχική ασθένεια η οποία έχει μεγάλες μεταπτώσεις διάθεσης. Στα συμπτώματα συμπεριλαμβάνεται και η αυξημένη διάθεση που ονομάζεται μανία. Μπορεί να υπάρχουν επίσης επεισόδια κατάθλιψης. Η διπολική διαταραχή είναι γνωστή και ως μανιοκατάθλιψη.

• Οι άνθρωποι με μανιοκατάθλιψη δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα με τις καθημερινές δραστηριότητες στο σχολείο, στη δουλειά αλλά και να διατηρούν σχέσεις. Δεν υπάρχει θεραπεία, ωστόσο υπάρχουν φάρμακα τα οποία μπορούν να μετριάσουν τα συμπτώματα.

Η διπολική διαταραχή δεν είναι κάποια σπάνια διαταραχή. Για την ακρίβει το 2.8% των ενηλίκων – ή περίπου 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν διαγνωστεί με αυτή την ασθένεια. Κατά μέσο όρο τα πρώτα συμπτώματα ξεκινούν στα 25 έτη.

Η κατάθλιψη η οποία προκαλείται από την διπολική διαταραχή κρατά δύο εμβδομάδες. Ένα μανιακό επεισόδιο μπορεί να κρατήσει από μερικές έως μέρες έως και κάποιες εβδομάδες. Κάποιοι άνθρωποι βιώνουν πολλές αλλαγές στη διάθεση μέσα σε ένα χρόνο και κάποιοι άλλοι σπάνια.

Τα συμπτώματα

Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός. Παρόλα αυτά τα συμπώματα είναι τρία αυτής της διαταραχής: Μανία, υπομανία και κατάθλιψη.

Στη φάση της μανίας ο ασθενής νιώθει ότι η διάθεσή του είναι ανεβασμένη. Μπορεί να νιώθουν ενθουσιασμένοι, να έχουν ευφορία ναι είναι αυθόρμητοι και γεμάτοι ενέργεια.

Σε αυτή τη φάση μπορεί να κάνουν τα εξής:

• ξοδεύουν πολλά λεφτά
• να κάνουν σεξ χωρίς προφυλάξεις
• να παίρνουν ναρκωτικά

Από την άλλη στη φάση της υπομανίας, η οποία και σχετίζεται με την μανιοκατάθλιψη της φάσης ΙΙ τα συμπτώματα είναι πάνω κάτω τα ίδια αλλά όχι τόσο σοβαρά. Μπορεί να μην έχουν τόσο σοβαρά θέματα στη δουλειά, στο σχολείο και τις σχέσεις παρόλα αυτά οι άνθρωποι αυτοί παρατηρούν τις αλλαγές στη διάθεσή τους.

Κατά τη διάρκεια του επεισοδίου της κατάθλιψης από την άλλη, οι ασθενείς αισθάνονται:

• Μεγάλη στεναχώρια
• απελπισία
• έχουν έλλειψη ενέργειας
• έλλειψη ενδιαφέροντος για πράγματα τα οποία παλαιότερα έβρισκαν ευχάριστα
• κοιμούνται πολύ ή λίγο και έχουν
• αυτοκτονικές σκέψεις

Είναι πολύ δύσκολη η διάγνωση καθώς τα συμπτώματα ποικίλουν, ωστόσο είναι μια ασθένεια που «χτυπά» άνδρες και γυναίκες. Επίσης, υπάρχουν κάποιες διαφορές ανάμεσα στον άνδρα και τη γυναίκα.

Στις γυναίκες μπορεί η διάγνωση να γίνει πολύ μετά τα 25 ακόμα και στην ηλικία των 30 και τα επεισόδια της μανίας μπορεί να είναι πιο ήπια και να αντιμετωπίζουν περισσότερα καταθλιπιτικά παρά μανιακά επεισόδια.

Επίσης μπορεί να αντιμετωπίζουν πάνω από 4 επεισόδια μανίας και κατάθλιψης μέσα σε ένα χρόνο (rapi cycling).

Παράλληλα, μπορεί να υπάρχουν ταυτόχρονια προβήματα στον θυρεοειδή, παχυσαρκία, προβλήματα με στο στρες και ημικρανίες ενώ είναι μεγαλύτερος ο κίνδυνος εξάρτησης από το ποτό.

Επίσης, οι γυναίκες υποτροπιάζουν ακόμα πιο συχνά λόγω των ορμονών που σχετίζονται με την εμμηνο ρύση, την εγκυμοσύνη ή την εμμυνόπαυση.

Στις γυναίκες τα συμπτώματα μπορεί να παρουσιαστούν ακόμα πιο νωρίς και να είναι ακόμα πιο σοβαρά είδικά τα μανιακά επεισόδια.

Από την άλλοι οι άνδρες είναι εκείνοι που συνήθως θα αναζητήσουν βοήθεια μόνοι τους, όσοι δεν το κάνουν ωστόσο είναι πολύ πιθανό να έχουν υψηλό βαθμό αυτοκτονικότητας.

Τύποι διπολικής διαταραχής

Υπάρχουν τρεις τύποι διπολικής διαταραχής

• Διπολική I
• Διπολική II και
• Κυκλοθυμία

Διπολική I

Κατά την Διπολική I υπάρχει τουλάχιστον ένα μανιακό επεισόδιο. Μπορεί να υπάρχει και υπομανιακό και αρκετά καταθλιπιτικά επεισόδια πριν και μετά το μανιακό επεισόδιο. Είναι συνηθισμένη τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες.

Διπολική II

Σε αυτή τη διαταραχή υπάρχει ένα καταθλιπτικό επεισόδιο τό οποίο διαρκεί τουλάχιστον δύο εβδομάδες. Επίσης, υπάρχει τουλάχιστον ένα υπομανιακό επεισόδιο το οποίο κρατά 4 ημέρες. Αυτό είναι πιο συχνό στις γυναίκες.

Κυκλοθυμία

Υπάρχουν επεισόδια με υπομανία και κατάθλιψη. Αυτά τα επεισόδια είναι πιο μικρά σε διάρκεια και κρατάνε τουλάχιστον 2 εβδομάδες και είναι πιο ήπια από τις πρώτες δύο περιπτώσεις. Συνήθως αυτό διαρκεί για ένα μήννα ή και δύο τη φορά και μετά η διάθεσή τους είναι σταθερή.

Η διαταραχή στα παιδιά

Η διαταραχή στα παιδιά είναι αμφιλεγόμενη και αυτό γιατί δεν έχουν τα ίδια συμπτώματα με τα παιδιά. Επίσης, πολλές φορές τα συμπτώματα αυτά συγχέονται με αυτά της ελλειμματικής προσοχής (ADHD).

Σε κάθε περίπτωση, ένας καλός γιατρός μπορεί να αναγνωρίσει τι μπορεί να συμβαίνει στο παιδί ωστόσο η διάγνωση μπορεί να πάρει εβδομάδες ή και μήνες.

Τα επεισόδια κατά τα οποία μπορεί να δείχνουν ότι ένα παιδί είναι σε φάση μανίας:

• Μπορεί να φέρεται χαζά και να νιώθει πολύ χαρούμενο
• μπορεί να μιλάει γρήγορα και να αλλάζει θέματα γρήγορα
• έλλειψη συγκέντρωσης και εστίασης
• να κάνει επικίνδυνα πράγματα ή να πειραματίζεται με επικίνδυνες συμπεριφορές
• να έχει εκρήξεις θυμού
• να μην μπορεί να κοιμηθεί και να νιώθει κουρασμένο μετά από την έλλειψη ύπνου

Συμτπώματα κατάθλιψης στα παιδιά

• να τριγυρνάει γύρω γύρω και να δρα πολύ στεναχωρημένα
• να κοιμάται πολύ ή λίγο
• να μην έχει ενέργεια για φυσιολογικές δραστηριότητες και κανένα ενδιαφέρον
• Συχνό στομαχόπονο και πονοφέφαλο
• νιώθει συνεχώς ένοχο και άχρηστο
• τρώει πολύ ή λίγο
• μπορεί ακόμα να θέλει να πεθάνει ή και να αυτοκτονήσει

Παρόλα αυτά μόνο ο ειδικός μπορεί να κάνει τη σωστή διάγνωση.

Διπολική κατάθλιψη στην εφηβεία

Τα τυπικά συμπτώματα είναι:

Πάνω κάτω τα ίδια με τον ενήλικα ωστόσο μπορεί να σκέφτονται το σεξ παραπάνω από το συνηθισμένο, να έχουν προβλήματα στον ύπνο αλλά και στην συγκέντρωση και να αποτραβιούνται και από τους φίλους τους. Επίσης, η σκέψεις αυτοκτονίας δεν αποκλείεται να υπάρχουν.

Είναι άγνωστο ακόμα και στις μέρες μας το γιατί μπορεί να προκαλείται. Αν ο γονέας ή κάποιος αδερφός/η έχει διπολική διαταραχή δεν αποκλείεται να παρουσιάσεις και εσύ.

Επίσης δεν είναι μόνο γενετικοί οι παράγοντες που συμβάλουν στην εκδήλωση της ασθένειας αλλά και άλλοι εξωτερικοί όπως:

• έντονο στρες
• τραυματικές εμπειρίες
• άλλες ασθένειες

Αν ο γονέας έχει την διαταραχή το παιδί έχει 6 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξει τη διαταραχή ωστόσο αυτό δεν είναι σίγουρο. Επίσης, δεν έχουν όλοι οι ασθενείς με διπολική ιστορικό στην οικογένειά τους.

Τα φάρμακα

Συνήθως χορηγούνται φάρμακα τα οποία σταθεροποιούν την διάθεση όπως το λίθιο (Lithobid), αντιψυχωτικά όπως η ολανζαπίνη (Zyprexa) και φάρμακα τα οποία είναι και αντικαταθληπτικά και αντιψυχωτικά όπως είναι το φλουοξετίνη-ολανζαπίνη (Symbyax)

και οι βενζοδιαζεπίνες, ένας τύπος φαρμάκου κατά του άγχους όπως η αλπραζολάμη (Xanax) τα οποία μπορούν να χορηγηθούν να σύντομο χρονικό διάστημα.

Μερικές από τις  θεραπείες που συστήνονται σε αυτούς τους ασθενείς εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή είναιL

• Διαδικτυακές συνεδρίες
• Γνωστική συμπεριφορική θεραπεία
• Μέσω της θεραπείας αυτής μπορεί να κατανοήσει καλύτερα τα μοτίβα της σκέψης τους.
• Ψυχοεκπαίδευση του ασθενή αλλά και των της οικογένειάς του.
• Διαπροσωπική και κοινωνική θεραπεία (IPSRT)
• Ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT)
• Βελονισμός

Θεραπείες για τον ύπνο

Σε κάθε περίπτωση, η ρουτίνα είναι πολύ σημαντική για τους ασθενείς αυτούς και όπως επίσης η στήριξης από τους σημαντικούς άλλους.

news4health