O Παναγιώτης Α. Κατσούλης για τα προβλήματα από την κατάρρευση της Γέφυρας του Ευήνου

«Σχεδόν 40 μέρες μετά την κατάρρευση της Γέφυρας του Ευήνου. Υπουργοί, Περιφερειάρχης και λοιποί «ανευθυνοπεύθυνοι» ήλθον, είδον και απήλθον, δίχως ακόμη να έχει εξευρεθεί άμεση λύση στο σημαντικό πρόβλημα που προέκυψε για την οικονομία και την παραγωγή της περιοχής μας, αλλά και δίχως ουδείς να έχει αναλάβει την πολιτική ευθύνη γι’ αυτή την προδιαγεγραμμένη κατάρρευση.

• Τα όσα ειπώθηκαν στο πρόσφατο Περιφερειακό Συμβούλιο από την πλευρά της περιφερειακής αρχής, περισσότερο συσκοτίζουν παρά αποκαλύπτουν τα αίτια και τους υπευθύνους της προαναγγελθείσας καταστροφής. Το ερώτημα όμως παραμένει:

Αφού γνώριζαν πως η στατικότητα της Γέφυρας του Ευήνου είχε από καιρό πληγεί, τι έκαναν για να αποτραπεί η κατάρρευση της;

Ή μήπως όλα όσα έπραξαν και στοίχισαν εκατ. ευρώ σε αντιπλημμυρικά έργα, δεν «έπιασαν τόπο» και γι’ αυτό τώρα ένοχα σιωπούν;

Θυμίζω πως τα προβλήματα διάβρωσης της κοίτης του ποταμού και των θεμελίων της γέφυρας είναι γνωστά, τουλάχιστον, από το 2015. Γι’ αυτό τότε υλοποιήθηκε από την ΤΕΡΝΑ έργο τοποθέτησης προστατευτικών ογκόλιθων πλησίον της γέφυρας και των γεωτρήσεων του δήμου Μεσολογγίου. Το πρόβλημα φυσικά δεν λύθηκε και ο ένας πυλώνας της σιδηροδρομικής γραμμής είχε από τότε καταρρεύσει.

Επειδή η πολιτική μέσω υπονοούμενων δεν με εκφράζει, συγκεκριμενοποιώ:

1. Στις 27/11/2018 υπογράφτηκε η σύμβαση του έργου «ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ – ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΑΝΤΙΠΛΗΜΜΥΡΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΠΟΤΑΜΟΥ ΕΥΗΝΟΥ», προϋπολογισμού 1,5 εκατ. €, με έκπτωση 68.6%. Το έργο έπρεπε να παραδοθεί στις 27/11/2019, όμως αυτό δεν συνέβη.

Ο Ν. Φαρμάκης δήλωσε στο Περιφερειακό Συμβούλιο πως «καμία εργολαβία αντιπλημμυρικών έργων δεν ήταν σε εξέλιξη το φθινόπωρο και τον χειμώνα του 2019», που ανέλαβε. Δυστυχώς για εκείνον, τουλάχιστον για την περίπτωση του Ευήνου, αυτοδιαψεύδεται. Αν δεν υπήρχε «καμία εργολαβία σε εξέλιξη», τότε πως στις 27/5/2020 – ήτοι 6 μήνες μετά τη συμβατική υποχρέωση παράδοσης του έργου – δόθηκε η 1η παράταση και ακολούθησαν ακόμη τέσσερεις, έως τις 28/4/202;

Όπως αυτοδιαψεύδεται και ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης Θ. Μαυρομμάτης, όταν δηλώνει στο Περιφερειακό Συμβούλιο: ««Τόλμησε κάποιος να κηρύξει έκπτωτο τον εργολάβο; Ήρθε το ποτάμι το χειμώνα και πήρε τα σαρζανέτ και τον κηρύξαμε έκπτωτο», όταν ήταν ο ίδιος που εισηγήθηκε και την 5η παράταση εργασιών του συγκεκριμένου έργου στις 8 Μαρτίου του 2021 στην Οικονομική Επιτροπή (ΑΔΑ 9Α8Γ7ΛΣ-ΛΛΘ). Έργο το οποίο ο δήθεν «έκπτωτος εργολάβος» πληρώθηκε εξ ολοκλήρου στις 6/4/2021 (ΑΔΑ ΨΒΑΥ7Λ6-ΖΘ3)!

2. Δεν ήταν όμως το μοναδικό αντιπλημμυρικό έργο που έγινε στην περιοχή του Ευήνου. Ένα χρόνο πριν, στις 8 Ιανουαρίου του 2021, ο Περιφερειάρχης Ν. Φαρμάκης υπέγραψε νέα σύμβαση για την υλοποίηση του έργου «Εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης υφιστάμενων αντιπλημμυρικών έργων στον Ποταμό Εύηνο», προϋπολογισμού 1 εκατ. ευρώ (Δελτίο Τύπου Περιφέρειας).

Ο τίτλος του έργου είναι αποκαλυπτικός, αφού αφορά τη «Συντήρηση και αποκατάσταση υφιστάμενων αντιπλημμυρικών έργων στον Ποταμό Εύηνο» και προφανώς αναφέρεται στις «αστοχίες» του προηγούμενου έργου! Το έργο ανέλαβε νέα εταιρεία, με έκπτωση όμως μεγαλύτερη του «προβληματικού» αρχικού έργου (68,60%), ήτοι με έκπτωση 70,67% και ημερομηνία παράδοσης στις 8/01/2022.

Τρία ερωτήματα που αφορούν την περιφερειακή αρχή γεννιούνται:
(1ο) Πως γίνεται ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης να ασκεί στην προηγούμενη περιφερειακή αρχή κριτική και μάλιστα με σκωπτικό τρόπο για «έργα αντιπλημμυρικά με έκπτωση 78%, ωραία έργα…», ενώ ο ίδιος πράττει ανάλογα και μάλιστα με μεγαλύτερη έκπτωση; Τώρα το νέο αντιπλημμυρικό έργο στον Εύηνο δεν θα είναι «προβληματικό» όπως το προηγούμενο;
(2ο) Το νέο έργο ολοκληρώθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2022 ή θα ξεκινήσει νέος κύκλος παρατάσεων;
(3ο) Αν ολοκληρώθηκε, μπορεί ο κ. Περιφερειάρχης να μας ενημερώσει γιατί αυτά τα έργα δεν συνέβαλαν ούτε κατ’ ελάχιστο στη μη κατάρρευση της γέφυρας του Ευήνου; Εκτός και αν στόχευαν αλλού και αν ναι, που και γιατί;

3. Όμως τα αντιπλημμυρικά στον Εύηνο δεν έχουν τέλος. Μετά την κατάρρευση της γέφυρας, στις 17 Δεκεμβρίου 2021, ο Περιφερειάρχης εξαγγέλλει την υπογραφή δύο ακόμη νέων συμβάσεων για τη «συντήρηση – αποκατάσταση υφιστάμενων αντιπλημμυρικών έργων στους ποταμούς Εύηνο και Μόρνο», ως «υποέργα συνολικού προϋπολογισμού 8,4 εκατ. €», τα οποία θα φέρουν «παρεμβάσεις σε τουλάχιστον εννέα θέσεις στον Ποταμό Εύηνο» (Δελτίο Τύπου Περιφέρειας).

Τελικά κ. Περιφερειάρχη,
Στη βάση ποιάς λογικής δαπανώνται εκ νέου εκατ. ευρώ για «αποκατάσταση υφιστάμενων αντιπλημμυρικών έργων στον Εύηνο», όταν τα προηγούμενα δεν έχουν ολοκληρωθεί και εκτιμώνται ως έργα «προβληματικής» απόδοσης;

Κλείνω με μια συνολική θέση – πρόταση:
Το ζήτημα των αντιπλημμυρικών έργων πρέπει να ιδωθεί εξ αρχής σε διαφορετική βάση. Η εμπειρία και η κλιματική κρίση το επιβάλλουν.
Στραγγαλίσαμε τις κοίτες των ποταμών, όπως αυτής του Ευήνου. Τα «ευθυγραμμίσαμε», τα υπογειοποιήσαμε, τα μπαζώσαμε και τα αποκόψαμε από τις πλημμυρικές περιοχές, με αποτέλεσμα τις συνεχείς καταστροφικές πλημμύρες.
Απαιτείται:
Να σταματήσουν τα αποσπασματικά, αναποτελεσματικά αντιπλημμυρικά.
Να απομακρυνθούν άμεσα όλες οι αυθαίρετες κατασκευές (νομιμοποιημένες και μη), καθώς και τα μπαζώματα από την κοίτη του Ευήνου.
Να συνταχθούν μελέτες για ολάκερη την υδρολογική του λεκάνη.
Να δοθεί προτεραιότητα τόσο στην άμεση κατασκευή της γέφυρας του Ευήνου, όσο και στην προστασία των πηγών υδροδότησης της περιοχής».

Παναγιώτης Α. Κατσούλης

Εκπαιδευτικός – Καθηγητής Πληροφορικής

Πρώην Δήμαρχος Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου