Λίμνη Τριχωνίδα: Η μεγάλη άγνωστη

Η Λίμνη Τριχωνίδα είναι η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας και βρίσκεται στον νομό Αιτωλοαρκανανίας, μεταξύ των επαρχιών Μεσολογγίου και Τριχωνίδας, νότια του Παναιτολικού όρου και βόρεια του Αρακύνθου, εκτείνεται από τα ανατολικά προς τα δυτικά και συνδέεται δυτικά με τη γειτονική λίμνη Λυσιμαχία. Έχει επιφάνεια 95,8 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέγιστο μήκος 21,5Km και μέγιστο βάθος 58 m.

  • Η λίμνη δημιουργήθηκε κατά το τέλος του Πλειστόκαινου και αποτελεί τμήμα μιας μεγαλύτερης τοπικής λίμνης.

Η προέλευσή της οφείλεται σε διεργασίες από τεκτονικές κινήσεις, καρστικά φαινόμενα, την δράση των ποταμών και την ιζηματογένεση.

Σύμφωνα με την παράδοση, στα αρχαία χρόνια υπήρχε μέσα στη λίμνη μια πόλη που βυθίστηκε. Η πόλη αυτή είχε τρεις κώνους και ίσως από εκεί πήρε το όνομά της η λίμνη: Τρεις κώνοι – Τριχωνίδα.

Μια άλλη εκδοχή, μάλλον η επικρατέστερη, είναι ότι πήρε το όνομα της από την αρχαία πόλη Τριχώνιο, που βρίσκεται δίπλα στη λίμνη, κοντά στο χωριό της Γαβαλούς.

Ο όγκος του νερού της λίμνης ανέρχεται περίπου σε 142 εκατομμύρια κυβικά.

Οι εισρέουσες ποσότητες νερού προέρχονται από πηγές, κυρίως υπόγειες και από 15 μεγάλους και αρκετούς χείμαρρους, οι οποίοι ξεκινούν από το Παναιτωλικό και τον Αράκυνθο και καταλήγουν στη λίμνη.

Ποσότητα νερού προέρχεται και από αποστράγγιση της περιοχής Παναιτωλίου – Καινούργιου, που χρησιμοποιούν για άρδευση νερό από τον Αχελώο. Η λίμνη συνδέεται με την αντίστοιχη της Λυσιμαχίας με διώρυγα.

Η ποσότητα του νερού που εισρέει στη Λυσιμαχία ρυθμίζεται από τις πόρτες δίπλα στα Γεφύρια του Αλάμπεη. Μεγάλες ποσότητες νερού της Τριχωνίδας καταλήγουν στα χωράφια του Λεσινίου, της Κατοχής, Νεοχωρίου και Μεσολογγίου.

Η θερμοκρασία του νερού ποικίλλει ανάλογα με την εποχή από 4° – 25° βαθμούς Κελσίου. (πρόκειται για θερμή λίμνη).Η παραλίμνια βλάστηση στην Τριχωνίδα αποτελείται από αιωνόβια πλατάνια, ιτιές, φράξους, λεύκες, καβάκια, λυγαριές, κυπαρίσσια, δάφνες, πικροδάφνες, ευκαλύπτους, καλαμιές, βούρλα, ψαθιά, βαλτώδεις εκτάσεις και εσπεριδοειδή.

Ο ζωικός της πληθυσμός αποτελείται από πολλών ειδών ψάρια, όπως δρομίτσα, τσουρούκλα, αθερίνα, κυπρίνι (γριβάδι), λουρογοβιός, χέλι, γουρνάρα, τριχωνοβελονίτσα, σαλιάρα, κουνουπόψαρο, γλανίδι, νανογωβιός. Στα νερά της λίμνης διαβιούν ακόμη σπόγγοι, οστρακώδη και μαλάκια.

Στα νερά των ρεμάτων, κυρίως στις εκβολές τους, ζουν αρκετά ψάρια όπως η μπούλκα, η μπριάνα, η λιάρα, η νιάσκα ή τσίμα. Εκτιμάται ότι οι αλιευόμενες ποσότητες ψαριών υπερβαίνουν τους 350 τόνους ετησίως.

Η ορνιθοπανίδα της λίμνης είναι επίσης πολύ ενδιαφέρουσα.

Εχουν παρατηρηθεί πάνω από 200 είδη πτηνών. Από αυτά, τα τριάντα είδη – τουλάχιστον – υπάγονται στα απειλούμενα και στα αυστηρά προστατευόμενα από την κοινοτική νομοθεσία.

Πολύ σημαντικοί για τη διατήρηση των υδρολογικών και περιβαλλοντικών συνθηκών της περιοχής είναι οι ασβεστούχοι βάλτοι οι οποίοι έχουν χαρακτηριστεί ως «οικότοποι προτεραιότητας» και δημιουργήθηκαν από αποθέσεις ιζημάτων και συσσώρευση νεκρού φυτικού υλικού. Χαρακτηριστικό των περιοχών που καταλαμβάνουν είναι το φυτό Κλάδιο, το οποίο οι ντόπιοι αποκαλούν «Κοψιά» εξαιτίας των κοφτερών φύλλων του.

Ο Κωστής Παλαμάς, ο εθνικός μας ποιητής, ύμνησε όσο κανείς άλλος τις ομορφιές της Αιτωλοακαρνανίας. Ύμνησε τον αργυροδίνη Αχελώο, τον Ζυγό, την Βαράσοβα, τα στενά της Κλεισούρας αλλά και τις αδελφές λίμνες, τη Τριχωνίδα και την Λυσιμαχία. Στο ποίημα του «η νιότη» από τη συλλογή « Οι καϋμοί της λιμνοθάλασσας» γράφει:

«Ξέρω δυο λίμνες ξωτικές, δύο λίμνες αδερφάδες
με του χωριού, με του νερού, με του χλωρού, τα κάλλη.
Για ονειροπλέκτες έρωτες και για τραγουδιστάδες.
Τη λίμνη τ΄ Αγγελόκαστρου του Βραχωριού την άλλη.»

geonews.gr